Mỹ không phủ nhận tham gia huấn luyện quân đội Đài Loan

Thủy quân lục chiến và một đơn vị hoạt động đặc biệt đã được huấn luyện trên bãi tập và lực lượng hàng hải ở đó để triển khai luân phiên, Wall Street Journal đưa tin hôm thứ Năm (7/10). Một phát ngôn viên của Lầu Năm Góc đã không phủ nhận việc đào tạo các lực lượng của Đài Loan khi được hỏi, đồng thời từ chối bình luận về "các hoạt động, giao tranh hoặc huấn luyện cụ thể".

Quân đội Đài Loan tham gia một cuộc diễn tập chống xâm lược trong cuộc tập trận quân sự Han Kuang hàng năm vào tháng 9 - Ảnh: Reuters

Người phát ngôn cho biết "Trung Quốc đã tăng cường các nỗ lực nhằm đe dọa và gây áp lực với Đài Loan, bao gồm cả việc gia tăng các hoạt động quân sự được tiến hành ở khu vực lân cận Đài Loan ... mà chúng tôi tin rằng đang gây bất ổn và tăng nguy cơ tính toán sai lầm".

Động thái này nhằm báo hiệu sự tham gia của Mỹ vào quốc phòng Đài Loan dường như nhằm kiềm chế các hành động gần đây của Trung Quốc được cho là đã làm gia tăng căng thẳng xung quanh eo biển Đài Loan.

Một cựu quan chức quân sự cấp cao của Mỹ cho biết: "Tôi hiểu rằng Mỹ đã thực hiện những cuộc huấn luyện như vậy trong nhiều năm. Chúng tôi không công khai điều đó".

Lầu Năm Góc đã bác bỏ các báo cáo tương tự vào tháng 11 năm ngoái về các cuộc tập trận theo kế hoạch có sự tham gia của Thủy quân lục chiến Mỹ ở miền nam Đài Loan là "không chính xác".

Sự không phủ nhận của tuần này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi một số lượng kỷ lục máy bay Trung Quốc xâm nhập vào không phận Đài Loan. Tổng cộng 56 máy bay chiến đấu đã vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan hôm thứ Hai (4/10), cao nhất trong một ngày, nâng tổng số lên 149 chiếc trong 4 ngày đầu tháng 10.

"Chúng tôi đang nỗ lực hết sức để bảo vệ chủ quyền và người dân cũng như duy trì hòa bình trong khu vực", Thủ tướng Đài Loan Su Tseng-chang nói với các phóng viên hôm thứ Sáu (8/10) khi được hỏi về cuộc huấn luyện được báo cáo. "Chúng tôi đang làm tất cả những gì có thể và chúng tôi đánh giá cao các quốc gia có cùng chí hướng làm việc cùng nhau".

Một máy bay chiến đấu J-16 của PLA Trung Quốc bay ở một địa điểm không được tiết lộ do Bộ Quốc phòng Đài Loan công bố - Ảnh: AP

Mỹ - Trung khó tìm điểm chung

Mỹ rút lực lượng khỏi Đài Loan vào năm 1979 khi Washington thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh. Nhưng Đạo luật Quan hệ Đài Loan được thông qua năm đó quy định rằng Mỹ sẽ "tạo điều kiện cho Đài Loan duy trì khả năng tự vệ đầy đủ", đặc biệt đề cập đến "các dịch vụ quốc phòng" như huấn luyện.

Washington đã công khai cung cấp hỗ trợ quốc phòng cho Đài Bắc trong nhiều thập kỷ, chủ yếu thông qua việc mua bán vũ khí. Nhưng với sự mở rộng quân sự nhanh chóng của Trung Quốc trong những năm gần đây và hành động ngày càng quyết liệt của họ xung quanh Đài Loan, Washington có thể thấy cần phải chuẩn bị cho lực lượng địa phương trong trường hợp tình hình xấu đi thành xung đột thực tế.

"Báo cáo gợi ý cho tôi rằng trọng tâm thực sự là nâng cao kỹ năng tác chiến quân sự của các lực lượng Đài Loan", đặc biệt là trong việc "đẩy lùi các lực lượng xâm lược trên bãi biển", Jacob Stokes, một thành viên tại Trung tâm An ninh Mỹ mới cho biết.

Sự hiện diện quân sự được báo cáo của Mỹ ở Đài Loan đã khiến Bắc Kinh tức giận. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Zhao Lijian hôm thứ Sáu (8/10) kêu gọi Washington "ngừng bán vũ khí và quan hệ quân sự với Đài Loan để tránh gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Trung Quốc-Mỹ và hòa bình, ổn định trên eo biển Đài Loan".

Ngoài sự bảo vệ thông thường của Bắc Kinh đối với điều mà họ coi là "lợi ích cốt lõi", quân đội Mỹ trong khu vực - ngay cả khi chỉ hiện diện với mục đích huấn luyện - đặt ra một vấn đề cho Bắc Kinh nếu xung đột nổ ra, khi họ cung cấp hỏa lực bổ sung ngay lập tức cho Đài Bắc.

Một cựu quan chức quân sự cấp cao của Mỹ đã bình luận rằng: “Tôi nghĩ chúng ta nên tiến hành huấn luyện nhiều hơn ở Đài Loan, nhưng cũng ở Mỹ, và nói thêm rằng hy vọng là “chúng ta sẽ làm điều đó một cách rất âm thầm và không công khai ”. Việc sơ hở để cho Trung Quốc biện minh cho việc gia tăng thêm sức ép đối với Đài Bắc sẽ có nguy cơ làm leo thang căng thẳng xuyên eo biển hơn nữa.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khó có thể tìm thấy điểm chung về Đài Loan trong hội nghị thượng đỉnh trực tuyến được lên kế hoạch vào cuối năm nay. Các quan chức cấp cao của Mỹ bày tỏ quan ngại về tình hình Đài Loan với các đối tác Trung Quốc trong một cuộc họp vào tháng 6, nhưng Bắc Kinh nói rằng Washington nên ngừng can thiệp vào các vấn đề đối nội của Trung Quốc.

Phan Nguyên (Theo Nikkei)