Mỹ lên phương án ngăn chặn al-Qaeda trỗi dậy tại Afghanistan

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và người đồng cấp Qatar Khalid Bin Mohammed Al-Attiyah trong cuộc họp báo. Ảnh AP.

Ông Austin đã có cuộc nói chuyện với các phóng viên tại Kuwait sau khi ông kết thúc chuyến thăm 4 ngày đến các nước Vùng Vịnh. Ông cho biết, Mỹ đã chuẩn bị sẵn phương án ngăn chặn sự trở lại của al-Qaeda tại Afghanistan, một điều có thể đe dọa đến an ninh của Mỹ.

“Cả thế giới đang theo dõi những gì sẽ diễn ra và liệu al-Qaeda có tái xuất tại Afghanistan hay không. Bản chất của al-Qaeda hay các nhóm Hồi giáo cực đoan khác là luôn cố gắng tìm địa điểm để phát triển và tái xuất, dù là ở Afghanistan, Somalia hay tại những khu vực chưa có chính phủ”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho hay.

Taliban từng cung cấp cho al-Qaeda trú ẩn trong thời kỳ cai trị tại Afghanistan từ năm 1996 - 2001. Sau vụ tấn công 11/9/2001, Mỹ đã tấn công và lật đổ Taliban sau khi phong trào này từ chối “giao nộp” al-Qaeda. Trong suốt cuộc chiến kéo dài 20 năm của Mỹ, al-Qaeda gần như biến mất, tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghi vấn xung quanh việc liệu tổ chức khủng bố này có tái xuất tại Afghanistan sau khi Taliban lên nắm quyền hay không.

Trong một thỏa thuận vào tháng 2/2020 với chính quyền Trump, các thủ lĩnh Taliban cam kết không hỗ trợ al-Qaeda hoặc các nhóm cực đoan khác. Nhưng các quan chức Mỹ tin rằng Taliban vẫn duy trì quan hệ với al-Qaeda, nhiều nước bao gồm cả các quốc gia Arab Vùng Vịnh lo ngại rằng việc Taliban trở lại nắm quyền có thể mở ra cánh cửa cho sự hồi sinh của al-Qaeda.

Ông Austin khẳng định rằng, quân đội Mỹ có khả năng ngăn chặn al-Qaeda hoặc bất kỳ mối đe dọa cực đoan nào khác đối với Mỹ xuất phát từ Afghanistan bằng cách sử dụng máy bay giám sát và tấn công từ các nước lân cận. Ông cũng thừa nhận rằng việc đối phó với các mối đe dọa sẽ khó khăn hơn nếu không có quân đội Mỹ và các đội tình báo đóng quân tại Afghanistan.

Bộ trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã cùng xuất hiện trong một sự kiện tại Qatar ngày 7/9, trong đó, hai quan chức bày tỏ cảm ơn đối với các nước Vùng Vịnh vì đã giúp đỡ trong việc đưa hàng chục nghìn người sơ tán khỏi Afghanistan. Sau khi rời Qatar, ông Blinken có chuyến thăm đến một cơ sở lưu trữ cho người sơ tán tại Đức, trong khi ông Austin đến thăm Bahrain và Kuwait.

Các chuyến công du của hai quan chức hàng đầu của Mỹ nhằm trấn an các đồng minh Vùng Vịnh rằng, quyết định của Tổng thống Joe Biden khi chấm dứt cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan là để tập trung hơn vào các thách thức an ninh khác chứ không báo trước việc Mỹ bỏ rơi các đối tác ở Trung Đông. Quân đội Mỹ đã hiện diện ở Vùng Vịnh trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả trụ sở Hạm đội 5 của Hải quân ở Bahrain.