Mỹ lo Trung Quốc yêu sách chủ quyền trên Mặt trăng như với Biển Đông

Ý tưởng về dùng rốc-két để vận chuyển hàng hóa. Ảnh: AFRL.

Chuẩn tướng John Olson, cố vấn trưởng của đại tướng Jay Raymond, Tư lệnh Lực lượng Không gian Mỹ, đưa ra nhận định trên bên lề cuộc họp của Hiệp hội Vận tải quốc phòng Mỹ (NDTA) ngày 20/10, Breaking Defense đưa tin. Ông Olson chuyên về lĩnh vực huy động và logistics (hậu cần) không gian.

Trước tham vọng của Trung Quốc, Mỹ phải nhanh chóng hành động để giành lợi thế ra tay đầu tiên, chuẩn tướng Olson nói. “Họ (Trung Quốc) tin rằng, Mặt trăng là định mệnh dành cho họ, là một phần của phương trình kinh tế và an ninh”, ông nhận định.

Chuẩn tướng Olson nêu thực tế Bắc Kinh đã phớt lờ phán quyết của tòa trọng tài quốc tế về vấn đề Biển Đông và cho rằng sẽ xảy ra trường hợp tương tự với Hiệp ước Ngoài không gian (OST). Nghĩa là, Bắc Kinh có thể sẽ vi phạm các điều cấm trong OST.

OST cấm tất cả các quốc gia tuyên bố chủ quyền với Mặt trăng, các thiên thể khác cũng như với bản thân không gian vũ trụ. Hiệp ước này cũng cấm việc diễn tập quân sự, thử nghiệm vũ khí, thiết lập căn cứ quân sự quốc gia trên các thiên thể. Trung Quốc, Mỹ và Nga nằm trong số 193 quốc gia và vùng lãnh thổ ký hiệp ước khung này. OST đưa ra các nguyên tắc và hướng dẫn về tương tác quốc tế một cách hòa bình và bình đẳng trong không gian.

Tuy nhiên, chuẩn tướng Olson cho rằng, Mỹ cần khẩn cấp hành động và trở thành siêu cường dẫn đầu bên ngoài quỹ đạo Trái đất, trên Mặt trăng, thậm chí trên sao Hỏa, trong các lĩnh vực ngoại giao, kinh tế và quân sự.

Ý kiến của ông Olson được cho là thẳng thắn một cách đáng ngạc nhiên, nhưng dường như là một phần của một xu hướng đang rõ dần – đó là các nhà lãnh đạo về không gian quân sự Mỹ càng lúc càng công khai coi Trung Quốc là đối tượng hung hăng trong vũ trụ, không chỉ muốn làm bá chủ thế giới mà cả thiên hà, Breaking Defense nhận định.

Báo chí Mỹ mới đây đưa tin, Trung Quốc hồi tháng 8 thử nghiệm một loại phương tiện bay siêu thanh có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Cụ thể, Trung Quốc đã phóng một tên lửa vào quỹ đạo và nó bay vòng quanh Trái đất ở quỹ đạo thấp.

Bảo vệ các tuyến thương mại trong vũ trụ

Chuẩn tướng Olson từng là thành viên dự bị của Không quân Mỹ có liên quan Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), phục vụ trong Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Văn phòng Chính sách Khoa học & Công nghệ. Ông cho rằng, Washington không thể chờ các cân nhắc đa phương về luật lệ mới đối với các hoạt động trong vũ trụ, trong khi quy trình ra quyết định “mỗi nước một phiếu” của Liên Hợp Quốc diễn ra chậm chạp.

Vì vậy, cần đặt ra các nguyên tắc cụ thể cho hoạt động trong không gian và nêu ra các ví dụ thích đáng. “Giống như tiếng Anh là ngôn ngữ chung của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế, tôi tin rằng, chung ta cần có tiếng Anh, chứ không phải tiếng Trung, cho việc vận chuyển trong vũ trụ”, ông Olson nói.

Logistics vũ trụ đem lại nhiều sự lựa chọn và cơ hội cho các lĩnh vực trên Trái đất. Đồ họa: Breaking Defense.

Việc Mỹ dẫn dắt công cuộc mở rộng hoạt động của con người ra ngoài Trái đất cũng đòi hỏi Lực lượng Không gian Mỹ đảm trách nhiệm vụ bảo vệ các tuyến thương mại trong vũ trụ, bao gồm Mặt trăng. “Tôi nghĩ rằng, các đối thủ gần ngang hàng chúng ta đang tập trung hoàn toàn vào điều đó”, chuẩn tướng Olson nói.

Lực lượng Không gian Mỹ đang trong giai đoạn đầu làm việc với các ngành, lĩnh vực liên quan về cách thức xây dựng cơ sở hạ tầng trong không gian, ví dụ các trạm tái nạp nhiên liệu dọc “siêu xa lộ không gian”, ông nói.

Sự phát triển của một cơ sở hạ tầng thương mại mạnh mẽ cũng có thể hỗ trợ “sự chiếm đóng lâu dài và bền bỉ” của Mỹ trong không gian “với chi phí thấp hơn”, chuẩn tướng Olson nhận định.

Thái An