Bất chấp việc phía Nga đã bắt đầu xây dựng căn cứ hải quân trên lãnh thổ Sudan, được biết chính quyền nước này đã gạt bỏ thỏa thuận đã ký kết trước đó, từ chối cấp cho phép Moskva xây dựng một cơ sở quân sự tại Port Sudan (Cảng Sudan).
Theo tiết lộ, diễn biến trên có liên quan đến thỏa thuận mới về hợp tác quân sự giữa Sudan và Mỹ. Hãng tin Al-Arabiya nói thêm, hiện tại thỏa thuận giữa Nga và Sudan đã hoàn toàn chấm dứt hiệu lực, trong khi nước chủ nhà không nêu rõ lý do từ chối Moskva.
"Sudan đã thay đổi quan điểm với Nga sau chuyến thăm gần đây của phái đoàn Mỹ tới quốc gia châu Phi, Washington dường như đưa ra những điều khoản hợp tác có lợi hơn để đổi lấy việc hủy bỏ cho phép Nga xây dựng căn cứ hải quân".
Không chỉ có vậy, ngoài việc từ chối cho Nga tiếp tục xây dựng cơ sở quân sự, chính quyền quốc gia châu Phi này còn cấm các tàu chiến của Nga trong lãnh hải, có nghĩa là tàu Nga không được phép quá cảnh qua vùng biển Sudan.
Nguồn tin của Al-Arabia cho biết, Bộ chỉ huy Quân đội Nga trong khu vực đã được triệu tập tới cơ quan chính quyền Sudan
"Sudan đang tìm cách trục xuất các thiết bị của Nga được gửi đến Cảng Sudan để xây dựng căn cứ quân sự trong khu vực. Ngoài ra họ còn yêu cầu phía Nga rút toàn bộ vũ khí, radar và khí tài liên lạc đã được lắp đặt", tờ báo nói rõ.
Hiện tại một số tiếng nói trong chính phủ Sudan giải thích rằng thỏa thuận với Bộ Quốc phòng Nga do những người tiền nhiệm ký, và đã bị đình chỉ trong quá trình cơ quan lập pháp phê duyệt.
Giới chuyên gia gọi bước đi trên của chính quyền Sudan là một đòn nặng nề giáng vào tham vọng mở rộng ảnh hưởng của Nga trong khu vực, và tác động từ phía Mỹ là rất rõ ràng.
Trước sức ép từ Washington, Nga thực sự có thể mất căn cứ quân sự ở Sudan, nơi được cho là căn cứ thường trú của 4 tàu chiến với vũ khí tên lửa chiến thuật, khiến họ bị thua thiệt trong cuộc đua giành ảnh hưởng tại Lục địa Đen trước Mỹ và Trung Quốc.
Trong bối cảnh trên, được biết một nhóm cố vấn quân sự và nhà ngoại giao Mỹ đã đến Sudan, diễn biến này cho thấy Washington thể hiện rõ tham vọng sẽ thay thế Nga thiết lập căn cứ quân sự tại Port Sudan.
“Căn cứ quân sự nằm ở Port Sudan - một thành phố của Sudan nhìn ra Biển Đỏ là nơi chứng kiến cuộc đụng độ khác giữa Mỹ và Nga về sự thâm nhập quân sự - chính trị và kinh tế của hai siêu cường vào lục địa châu Phi".
"Chính quyền Sudan đã quyết định đóng băng một thỏa thuận song phương với Nga được ký kết tại Khartoum vào ngày 16/11/2020, trong đó cho phép xây dựng một căn cứ hải quân của Nga tại Cảng Sudan", Al-Arabia dẫn lời nhà quan sát chính trị Girodivite.
Vấn đề cuối cùng cần xem xét đó là nếu thỏa thuận bị hủy bỏ thì Sudan có phải bồi thường cho Nga liên quan đến cơ sở vật chất và số tiền đã đầu tư hay không?
Nhưng việc này có lẽ khó xảy ra, bởi thỏa thuận là Nga sẽ trả tiền thuê căn cứ thông qua viện trợ vũ khí, trong khi hiện tại Sudan vẫn chưa nhận được bất cứ mặt hàng nào.
Việt Dũng