Mỹ: Phát triển phòng thủ tên lửa… giá rẻ!
Tạp chí Air Force Magazine của Mỹ đưa tin 6 quả tên lửa BQM-167 'Skeeter' được máy bay B-52 phóng đi để thử nghiệm.
Để tiêu diệt 6 tên lửa này, ngoài một đạn pháo dẫn đường siêu nhanh (Hypervelocity Guided Projectile- HGP) bắn đi từ khẩu trọng pháo tự hành Howitzer 155 ly và một HGP bắn từ trọng pháo 5-inch còn có một tên lửa phóng từ máy bay chiến đấu F-16, một tên lửa không đối không AIM-9X Sidewinder… Kết quả, đạn từ Howitzer 155 ly đã bắn hạ mục tiêu.
Hệ thống phòng thủ cơ động
Kết quả đạn từ Howitzer 155 ly bay nhanh hơn và đủ để bắn hạ tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình, máy bay, tàu chiến và cả các mục tiêu trên mặt đất. Kết quả của các tên lửa không được tiết lộ. “Thành công này mở ra một triển vọng đáng sợ. Trong tương lai, các xe tăng trang bị trọng pháo có thể bắn hạ mọi loại tên lửa hướng về phía nó”– Tiến sĩ Will Roper, Trợ lý tư lệnh không quân về công nghệ, hậu cần của Mỹ nói.
“Loại đạn siêu tốc được đánh giá cao mà quân đội Mỹ đã có trong tay chỉ là bước tiến đấu tiên trong sáng kiến bắn hạ tên lửa hành trình bằng xe tăng và trọng pháo, vốn có ưu thế về sự cơ động” – bài viết trên tờ Task & Purpose nhấn mạnh đoạn trích trong báo cáo Breaking Defense của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Trong cuộc thử nghiệm hệ thống phòng thủ mới Advanced Battle Management System (ABMS), hai viên đạn HGP bay với tốc độ 5 - Mach đã bắn hạ hai thiết bị bay không người điều khiển BQM-167 (mô phỏng tên lửa hành trình bay thấp của Nga). HGP do Công ty BAE Systems phát triển và sử dụng công nghệ của chương trình vũ khí không gian “Railgun”.
Theo BAE, Howitzer 155 ly có thể bắn HGP xa đến 43 hải lý và bắn 6 viên một phút. Theo báo cáo Breaking Defense về cuộc thử nghiệm, HGP do một khẩu trọng pháo tự hành Howitzer 155 ly “M109 Paladin” của Bộ binh và một khẩu pháo trên tầu Hải quân bắn đi. Trung tâm chỉ huy cuộc thử nghiệm đã dùng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lưu trữ trên đám mây (cloud) để điều phối và kiểm soát tác chiến trong mọi hình thái chiến trường.
“Khai thác dữ liệu thông qua mạng 4G, 5G và điện toán đám mây đã cho phép bắn hạ mục tiêu trong vài giây chứ không phải vài phút như thường thấy – Roper nói. Cuộc thử nghiệm đã huy động hơn 60 nguồn dữ liệu khác nhau. Mục tiêu của cuộc thử nghiệm là đẩy mạnh việc sử dụng ‘Internet of Things’ cho quân đội giống như trong gia đình.
Nhưng thay vì dùng Internet để nắm thông tin và điều khiển tủ lạnh, TV, smartphone, nó sẽ được dùng để lưu trữ, trích xuất thông tin và vận hành các khí tài quân sự (ở đây là trọng pháo và xe tăng) để bắn hạ các mục tiêu di chuyển của đối phương”. Hệ thống tác chiến ABMS có khả năng phân tích nhanh dữ liệu để phản ứng kịp thời trong mọi tình huống. Ở đây là tiêu diệt nhanh các mục tiêu tấn công của đối phương”.
Sớm triển khai trên diện rộng
Ý tưởng về hệ thống tác chiến điện tử trang bị cho trọng pháo và xe tăng được hình thành từ năm 2013 trong lực lượng Hải quân Mỹ. Tuy nhiên, ý tưởng này không được quan tâm trong một thời gian dài trước khi Bộ Quốc phòng Mỹ thành lập Văn phòng Phát triển Vũ khí chiến lược (Strategic Capabilities Office-SCO) vào năm 2016 dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Nhiệm vụ của SCO hiện do Chris Shank làm giám đốc là “sửa đổi và tăng cường tính năng của các khí tài quân sự có sẵn bằng công nghệ tiến bộ để dùng chúng cho các mục đích hoàn toàn mới”.
Ví dụ, trọng pháo tự hành Howitzer 155 ly chuyên bắn phá mục tiêu cách xa nhiều chục dặm nay được bổ sung thêm tính năng bắn hạ cả tên lửa hành trình. Thuận lợi của HGP so với các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có như Patriot là chi phí thấp.
Trong khi tên lửa tiêu chuẩn Evolved Seasparrow Missile hay Rolling Airframe Missile có chi phí sản xuất nhiều triệu USD một chiếc thì theo Tiến sĩ Vincent Sabio, người quản lý chương trình HGP thì một HGP chỉ tốn có…85.000 USD! “Tên lửa đánh chặn Patriot Advanced Capability-3 (PAC-3) được lắp đặt tại một số điểm phòng thủ trên thế giới cũng rất tốn kém. Mỗi lần nhấn ngón tay vào nút khai hỏa là đốt hàng đống tiền.. Nhưng với HGP, bạn có thể nhấn nút mà không phải lấn cấn về tiền bạc” – Sabio nói.
Quan trọng hơn, Tướng Glen VanHerck, tân chỉ huy Bộ Tư lệnh phương Bắc (Northern Command) của Mỹ cho biết, cuộc thử nghiệm thành công đã khiến ông tin là các hệ thống tác chiến điều khiển bằng AI có thể thêm chọn lựa mới để các chỉ huy ra quyết định về phương thức tác chiến trước các đối thủ.
“Tôi hoàn toàn không còn hoài nghi về hệ thống mới sau khi chứng kiến cuộc thử nghiệm” – ông nói. Thành công của HGP là chiến thắng cho SCO tưởng chừng đã bị lãng quên.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng và Quốc hội Mỹ cần thêm thời gian để đánh giá và cấp kinh phí cho chương trình HGP. “Điều chắc chắn là cả trọng pháo nâng cấp lẫn đạn pháo đều có giá rất thấp so với các tên lửa đã có trong mạng lưới phòng thủ của nước Mỹ. Ngoài chúng, nước Mỹ sẽ có thêm một lá chắn rẻ tiền và cơ động hơn. Thành công của HGP cho thấy việc triển khai hệ thống bắn đạn pháo hạ tên lửa có thể xúc tiến ngay lập tức” – Tiến sĩ Will Roper nói.