Mỹ sắp vượt qua 'ác mộng quốc gia' sau 41 ngày đóng cửa chính phủ
Tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài 41 ngày - dài nhất trong lịch sử nước này, dường như đang tiến gần đến hồi kết, sau khi ít nhất 8 thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bỏ phiếu cùng đảng Cộng hòa để thông qua một dự luật ngân sách tạm thời. Nếu được thông qua, dự luật này sẽ mở cửa lại chính phủ đến hết tháng 1, phục hồi ngân sách cả năm cho một số chương trình trọng yếu và trả lương trở lại cho hơn 1 triệu nhân viên liên bang đã bị nợ lương từ ngày 1/10.
Tòa nhà Quốc hội Mỹ được thắp sáng trong đêm Thượng viện thông qua dự luật tài trợ tạm thời cho chính phủ, ngày 10 tháng 11 năm 2025.. Ảnh: Reuters.
Thượng viện Mỹ đã vượt qua bước thủ tục quan trọng đầu tiên và việc bỏ phiếu thông qua cuối cùng đang được tiến hành. Hạ viện có thể bỏ phiếu sớm nhất vào thứ Tư, dù Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cho biết việc tập hợp đủ nghị sĩ có thể mất thời gian do thứ Ba là ngày nghỉ lễ quốc gia. Ông Johnson nói:“Ác mộng quốc gia kéo dài của chúng ta cuối cùng cũng sắp kết thúc.”
Tổng thống Donald Trump cũng lên tiếng ủng hộ thỏa thuận này, gọi đây là “một thỏa thuận rất tốt”, cho rằng chính phủ sẽ không chi 1,5 nghìn tỷ USD để cung cấp chăm sóc y tế cho những người nhập cư bất hợp pháp, đồng thời cam kết cải tổ hệ thống y tế để người dân hưởng lợi trực tiếp, thay vì các công ty bảo hiểm.
Thỏa hiệp mới đảm bảo nguồn tài trợ chính phủ đến tháng 1, khôi phục ngân sách cả năm cho chương trình dinh dưỡng, tái cấp vốn cho chương trình trợ cấp thực phẩm SNAP – hỗ trợ hơn 42 triệu người Mỹ có thu nhập thấp và hủy bỏ một số sắc lệnh sa thải công chức ban hành dưới thời ông Trump trước đây.
Tuy nhiên, tranh cãi về chính sách y tế vẫn chưa chấm dứt. Đảng Dân chủ yêu cầu gia hạn trợ cấp thuế cho người tham gia Obamacare (Đạo luật Chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền), vốn sẽ hết hiệu lực vào cuối năm. Nếu không được gia hạn, phí bảo hiểm có thể tăng gấp đôi đối với hàng triệu người. Thỏa thuận hiện tại chỉ cam kết sẽ tổ chức bỏ phiếu về vấn đề này sau, chứ chưa đảm bảo gia hạn trợ cấp. Một số lãnh đạo Dân chủ đã phản ứng mạnh. Thống đốc California Gavin Newsom gọi thỏa thuận là “đáng thất vọng”, còn Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer bỏ phiếu phản đối, nói ông không thể ủng hộ một dự luật không giải quyết cuộc khủng hoảng y tế.
Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer. Ảnh: Wion.
Trong suốt 41 ngày qua, tình trạng đóng cửa đã làm tê liệt hoạt động hàng không và dịch vụ công, khiến hơn 1.000 chuyến bay bị hủy mỗi ngày, riêng ngày thứ Hai có tới 2.000 chuyến hủy và hơn 7.000 chuyến trễ giờ. Các kiểm soát viên không lưu đã 6 tuần không được trả lương, nhiều người phải làm việc 10 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần và kiếm thêm việc lái xe công nghệ ban đêm để mưu sinh. Trên nền tảng Truth Social, ông Trump cảnh báo kiểm soát viên không lưu nếu không đi làm sẽ bị cắt lương, đồng thời hứa thưởng 10.000 USD cho những người tiếp tục làm việc trong thời gian khủng hoảng.
Nếu được thông qua tại Hạ viện trong tuần này, thỏa thuận ngân sách tạm thời sẽ kết thúc kỳ đóng cửa dài nhất trong lịch sử Mỹ, mở đường cho các cuộc đàm phán sâu hơn về chính sách y tế và chi tiêu công – hai vấn đề được xem là trọng tâm trong chương trình nghị sự của Tổng thống Donald Trump trong năm 2025.
