Mỹ tấn công rocket nhằm vào sân bay quốc tế Baghdad, sát hại chỉ huy đặc nhiệm Iran tại Iraq

Theo một chỉ huy của lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq Abu Muntathar al-Hussaini, đoàn xe của Thiếu tướng Soleimani - người đứng đầu đơn vị Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), và Phó Chỉ huy lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi là Abu Mahdi al-Muhandis đã bị trực thăng Mỹ bắn liên tiếp hai quả tên lửa hành trình, khi đang trên đường tới sân bay quốc tế tại thủ đô Baghdad. Chiếc xe thứ hai chở các nhân viên an ninh của lực lượng Hashed al-Shaabi cũng bị trúng một quả rocket.

Thiếu tướng Soleimani - người đứng đầu đơn vị Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) (trái) và Phó Chỉ huy lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi - Abu Mahdi al-Muhandis đã thiệt mạng trong vụ không kích của Mỹ. Ảnh: REUTERS

Người phát ngôn của lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq Ahmed al-Assadi cáo buộc Mỹ và Israel đứng sau vụ việc.

Ngày 3-1, trong một tuyên bố, Lầu Năm Góc nêu rõ "cuộc không kích nhằm ngăn chặn các kế hoạch tấn công của Iran trong tương lai và bảo vệ cho người Mỹ ở nước ngoài" và chính Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra chỉ thị về vụ tấn công này.

Lầu Năm Góc cáo buộc Thiếu tướng Soleimani đã "lên kế hoạch" cho các vụ tấn công nhằm vào các căn cứ của liên minh quân sự tại Iraq trong những tháng vừa qua, cũng như "thông qua" vụ tấn công mới đây nhằm vào Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Baghdad.

Hình ảnh một phương tiện bốc cháy được chia sẻ trên mạng xã hội sáng 3-1 khi nói về việc Mỹ không kích các mục tiêu ở sân bay quốc tế Baghdad, Iraq. Ảnh: REUTERS

Cùng ngày, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Eliot Engel cho biết các nghị sĩ Mỹ đã không được báo trước về vụ tấn công do Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ thị nhằm vào người đứng đầu đơn vị Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Thiếu tướng Qasem Soleimani.

Trong một tuyên bố, ông Engel khẳng định vụ tấn công được thực hiện tại Iraq đã được triển khai mà không hề có thông báo hay tham vấn nào với Quốc hội.

Cùng ngày, Đài truyền hình nhà nước Iran đưa tin Ngoại trưởng Iran Javad Zarif nhận định vụ tấn công sát hại người đứng đầu đơn vị Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Thiếu tướng Qasem Soleimani do Mỹ tiến hành là "một hành động vô cùng nguy hiểm" và làm leo thang căng thẳng. Trên mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Zarif nhấn mạnh Mỹ phải chịu trách nhiệm cho tất cả những hậu quả của "chủ nghĩa phiêu lưu" này.

Trong khi đó, Lãnh tụ tinh thần tối cao của Iran Ali Khamenei tuyên bố Iran sẽ để tang 3 ngày, đồng thời cảnh báo sẽ có hành động đáp trả đối với "thủ phạm" sát hại Thiếu tướng Soleimani.

Lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi thông báo tang lễ chính thức cho các nhân viên thiệt mạng trong vụ không kích tại sân bay thủ đô Baghdad do Mỹ thực hiện sẽ diễn ra vào ngày 4-1.

Căng thẳng leo thang kể từ ngày 31-12-2019 vừa qua, khi hàng nghìn người biểu tình ủng hộ lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq đã bao vây và tấn công phá hoại tòa nhà đại sứ quán Mỹ. Người biểu tình phản đối các cuộc không kích của quân đội Mỹ khiến 25 tay súng thuộc một nhánh của lực lượng này thiệt mạng hôm 29-12-2019. Đám đông người biểu tình tràn qua các địa điểm kiểm tra an ninh, phá cửa xông vào và phóng hỏa tại khu vực tiếp đón, buộc lực lượng bảo vệ khu tổ hợp phải dùng hơi cay để giải tán.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đổ lỗi cho Iran về vụ người biểu tình tấn công đại sứ quán Mỹ tại Iraq, cảnh báo Tehran "phải chịu trách nhiệm cho việc này". Tuy nhiên, Iran đã ngay lập tức lên tiếng phủ nhận, đồng thời chỉ trích việc Washington đổ lỗi cho Tehran về tình hình bạo lực ở Iraq.

Sau vụ việc, giá dầu đã tăng hơn 4% do quan ngại gia tăng về nguy cơ xung đột tại khu vực Trung Đông giàu dầu mỏ. Cụ thể, giá dầu Brent đã tăng 4,4% lên 69,16 USD/thùng, trong khi giá dầu WTI cũng tăng 4,3% lên 63,84 USD/thùng. Trong khi đó, tỷ giá đồng won của Hàn Quốc và AUD của Australia đều lần lượt giảm 0,6% và 0,4% so với đồng USD. Giá vàng hiện đã tăng thêm 1%.

Chứng khoán thế giới cũng nhanh chóng chìm trong sắc đỏ. Chứng khoán Hong Kong, Thượng Hải (Trung Quốc) đã lần lượt giảm ở mức 0,2% và 0,1%. Chứng khoán Singapore và Seoul (Hàn Quốc) cũng lần lượt giảm ở mức 0,2% và 0,1%. Thị trường chứng khoán Sydney (Australia), Wellington (New Zealand) và Manila (Philippines) hiện chưa bị tác động bởi diễn biến mới.

NGUYÊN KHANG