Mỹ thật sự cần làm gì để cạnh tranh hiệu quả với Trung Quốc?

Tờ South China Morning Post (SCMP) cho biết cựu quan chức ngoại giao Mỹ Chas Freeman khuyên chính quyền Washington nên tập trung “nghiêm túc sửa chữa” những vấn đề trong nước để có thể cạnh tranh hiệu quả với Bắc Kinh.

Ông Freeman đưa ra bình luận trên trong bối cảnh chính quyền tân Tổng thống Joe Biden đang tiến hành xem xét chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc, trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước đang ngày càng căng thẳng.

Là một trong những nhân vật được nhiều người Trung Quốc biết đến, ông Freeman từng là thông dịch viên chính cho cố Tổng thống Richard Nixon trong chuyến thăm Trung Quốc vào năm 1972, mở đường cho việc hai nước bình thường hóa quan hệ.

Trong bài phát biểu trực tuyến với Viện Ngoại giao Washington hôm 25-2, ông Freeman lập luận Mỹ cần tránh xác định chính sách Trung Quốc của mình như một cuộc chiến chống lại Bắc Kinh mà thay vào đó, tập trung vào đổi mới năng lực cạnh tranh vốn bị ảnh hưởng do “tình trạng bất ổn trong nước và chia rẽ sắc tộc chưa từng có”.

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ Chas Freeman từng là trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và một nhà ngoại giao ở Bắc Kinh. Ảnh: SCMP

Theo cựu quan chức ngoại giao Mỹ, trọng tâm của chính quyền Washington hiện tại chủ yếu là gây khó khăn cho Trung Quốc hơn là cải thiện khả năng cạnh tranh quốc tế của nước nhà.

Và vì vậy, dù sẽ tốn nhiều thời gian, nhưng nếu không có những sửa chữa nghiêm túc để khôi phục nền kinh tế và chính trị Mỹ ổn định, tương lai của Mỹ “sẽ bị đe dọa và không có đủ điều kiện để cạnh tranh với các cường quốc đang trỗi dậy trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc” - ông Freeman nhận xét.

Từng là trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và một nhà ngoại giao ở Bắc Kinh, ông Freeman tin rằng Mỹ sẽ xa lánh các quốc gia đối tác nếu còn tiếp tục xác định mối quan hệ đối đầu với Trung Quốc mà không ưu tiên khắc phục những sai lầm trong nước, đặc biệt là cách Mỹ phản ứng với đại dịch COVID-19.

Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: REUTERS

Cựu quan chức ngoại giao còn cảnh báo nếu Mỹ cố gắng hạ gục các nước khác để ngăn họ vượt qua thì sẽ có nhiều khả năng phản tác dụng hơn là thành công, SCMP đưa tin.

"Chính quyền Mỹ cần nhìn nhận kỹ lưỡng xem chúng ta đang tụt lại phía sau ở mức độ nào, từ đó, thực hiện những thay đổi cần thiết để tăng cường sức mạnh và tiến lên phía trước” - ông đề nghị.

Ý kiến của ông Freeman được đưa ra khi chính quyền của Tổng thống Biden ngày càng cho thấy dấu hiệu rõ ràng hơn trong việc tiếp tục áp dụng chính sách cứng rắn của cựu Tổng thống Donald Trump với Trung Quốc.

Mặc dù vậy, chính quyền ông Biden cho biết sẽ thực hiện cách tiếp cận đa phương hơn, cho phép hợp tác trong các vấn đề như biến đổi khí hậu, đồng thời cạnh tranh và đối đầu với Trung Quốc về các vấn đề như thương mại và thực tiễn nhân quyền ở Trung Quốc.

Ông Chas Freeman khuyên chính quyền Mỹ nên tập trung “nghiêm túc sửa chữa” những vấn đề trong nước để có thể cạnh tranh hiệu quả với Bắc Kinh. Ảnh: REUTERS

Trong bài phát biểu của mình, ông Freeman còn lên tiếng chỉ trích chính sách đối ngoại của nước Mỹ dưới thời ông Trump, cho rằng chính quyền Mỹ khi đó “luôn là người khơi mào” xung đột với Trung Quốc mà không có chiến lược cạnh tranh lâu dài.

Ông viện dẫn chi phí nội địa của cuộc chiến thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc và nói rằng chính quyền Mỹ lúc bấy giờ chỉ tập trung chuẩn bị đối phó với mối đe dọa quân sự từ Trung Quốc hơn là những thách thức kinh tế và công nghệ mà nước này đặt ra, theo SCMP.

"Cuộc chiến thương mại giữa hai nước như một ván cờ, chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy Mỹ là người chơi không có kế hoạch nào ngoài một động thái mở đầu tích cực, vì vậy, không phải là một chiến lược chiến thắng. Thậm chí, đây còn không xứng để được gọi là 'chiến lược'" - ông Freeman nói.

KHÔI CHƯƠNG