Oanh tạc cơ B-1B Lancer là dòng vũ khí đắt đỏ của không quân Mỹ khi có giá khoảng 283 triệu USD/chiếc.
"Máy bay ném bom chiến lược B-1B Lancer gặp nạn vào khoảng 17h50 ngày 04/01/2024 trong lúc hạ cánh xuống căn cứ", phát ngôn viên căn cứ không quân Ellsworth tại bang Nam Dakota, Mỹ, ngày 4/1 cho biết.
Hình ảnh hiện trường cho thấy máy bay ném bom chiến lược B-1B phát nổ sau khi rơi và gây ra đám cháy lớn. Cận cảnh chiếc B-1B bị cháy rụi.
Vị trí oanh tạc cơ B-1B nằm trên một bãi cỏ ở đầu phía bắc của căn cứ không quân Ellsworth giữa đường băng của căn cứ và đường lăn chính.
Máy bay ném bom B-1B Lancer rõ ràng đã bị thiệt hại nặng nề nếu không muốn nói là bị phá hủy hoàn toàn.
Quân đội Mỹ cho hay phi cơ đang thực hiện nhiệm vụ huấn luyện khi gặp nạn và cả 4 thành viên tổ bay đều phóng ghế thoát hiểm an toàn.
Vào thời điểm xảy ra vụ tai nạn, thời tiết rất xấu và có nhiều sương mù, gây ảnh hưởng tới tầm nhìn của phi công. Căn cứ Ellsworth hiện đã dừng hoạt động chờ điều tra về sự cố.
Không quân Mỹ đã giảm biên đội máy bay ném bom chiến lược B-1B Lancer từ 62 chiếc xuống còn 45 chiếc nhằm tiết kiệm chi phí.
Tuy nhiên 17 chiếc B-1B Lancer mới bị loại biên này vẫn có thể tái biên chế ngay trong trường hợp cần thiết.
B-1B Lancer là máy bay ném bom hạng nặng được phát triển từ những năm 1970 với mục đích thay thế "pháo đài bay" B52.
Phiên bản B-1A được phát triển vào đầu năm 1970, đạt vận tốc Mach 2 ở độ cao lớn, vì vậy phần vỏ của nó làm bằng hợp kim titan, do đó làm giá thành tăng lên tới 70 triệu USD (tương đương gần 550 triệu USD thời giá hiện tại).
Mặt khác, hợp kim titan khi đó chỉ nằm trong tay Liên Xô, điều này có nghĩa là Mỹ phải phụ thuộc, nếu nổ ra chiến tranh thì Washington sẽ không thể chế tạo tiếp B-1A.
Do vậy, việc sản xuất hàng loạt B-1A đã bị quân đội Mỹ hủy bỏ khi mới chỉ có 4 nguyên mẫu được chế tạo.
Năm 1980 khi chiến tranh Lạnh đạt đỉnh điểm, dự án máy bay ném bom B-1 một lần nữa được quân đội Mỹ để ý đến do nó được phát hiện có khả năng xâm nhập thấp chớp nhoáng.
Do những khó khăn của việc chế tạo B-1A, quân đội Mỹ yêu cầu nhà phát triển sửa đổi thành phiên bản B-1A thành B-1B Lancer, ở phiên bản này vận tốc tối đa được giảm còn Mach 1,25, như vậy vấn đề titan và ngân sách đã được giải quyết.
B-1B Lancer đã được phê duyệt và bắt đầu phục vụ trong Không quân Mỹ vào năm 1986. Đây là dòng máy bay ném bom hạt nhân chiến lược tốc độ cao.
Vào những năm 1990, B-1B Lancer đã được chuyển đổi sang sử dụng ném bom thông thường. Chúng tham chiến lần đầu năm 1998 trong Chiến dịch Cáo sa mạc. Sau đó, nó tiếp tục hỗ trợ quân đội Mỹ và NATO ở Afghanistan và Iraq.
Trong Chiến dịch Cáo sa mạc, máy bay B-1B Lancer đã thả khoảng 40% lượng bom đạn của liên quân do Mỹ đứng đầu.
Theo kế hoạch, B-1B Lancer sẽ tiếp tục là một trong máy bay ném bom chủ chốt của quân đội Mỹ cho đến năm 2040.
Máy bay ném bom chiến lược B-1B Lancer có chiều dài 44,5 m, cao 10,4 m, với sải cánh 24 m khi cụp và 42 m khi xòe.
Máy bay được trang bị 4 động cơ phản lực General Electric F101-GE-102 giúp chúng có thể đạt vận tốc 1.335 km/h ở độ cao trên 15.000m.
Đặc biệt máy bay vẫn có thể bay siêu âm với vận tốc 1.100km/h ở tầm thấp chỉ từ 60 tới 152m. Việc bay thấp cho phép tránh được radar thám sát của đối phương.
Phạm vi hoạt động của máy bay ném bom chiến lược B-1B Lancer lên tới 12.000 km.
Năm 2014, Lầu Năm góc từng nâng cấp khả năng chiến đấu cho B-1B Lancer bằng cách lắp đặt các màn hình màu đa chức năng, giúp phi công kiểm soát tình huống dễ dàng hơn.
Với khả năng chiến đấu tầm xa, B-1B Lancer có thể thực hiện nhiệm vụ một cách liên tục tới những chiến trường xa căn cứ mà không cần tái nạp nhiên liệu.
B-1B được trang bị hệ thống điện tử rất hiện đại với máy thu cảnh báo radar và gây nhiễu AN/ALQ-161A, gồm 8 hệ thống bắn pháo sáng gây nhiễu AN/ALE-49. B-1B còn có hệ thống ngụy trang kéo theo ALE-50.
Sức mạnh của B-1B Lancer nằm ở hệ thống điện tử hiện đại, kết hợp với nước sơn đặc biệt cho độ bộc lộ radar thấp và khả năng phóng tên lửa tầm xa ngoài tầm với của tên lửa phòng không.
Mỹ đã làm cho những "pháo đài bay" B-1B Lancer trở thành một trong những thứ vũ khí đáng sợ nhất, và có khả năng tấn công toàn cầu.
Gói nâng cấp tăng số điểm treo vũ khí dưới cánh chiếc B-1B Lancer từ 6 lên 8, điều này giúp tăng trọng vũ khí. Giá treo mới có thể lắp các vũ khí lớn và nặng hơn như tên lửa siêu thanh.
Khoang vũ khí bên trong thân máy bay cũng được kéo dài từ 4,5 m lên 6,8 m, kết hợp với giá treo kiểu ổ quay cho khả năng mang theo 24 tên lửa trong khoang, thậm chí lên đến 40 tên lửa với tháp treo mới mà họ đang thiết kế.
Washington nâng cấp phi đội B-1B nhằm duy trì khả năng chiến đấu của chúng cho tới khi được thay thế bằng máy bay tàng hình B-21 Raider.