Mỹ: Thuế quan vẫn gây khó khăn cho hoạt động sản xuất trong tháng 9/2025
Chỉ số về hoạt động sản xuất tại Mỹ đã tăng nhẹ trong tháng 9/2025, nhưng số liệu về đơn đặt hàng mới và việc làm vẫn ở mức thấp, do những tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump.
Dây chuyền sản xuất ô tô tại nhà máy của General Motors ở Detroit, Michigan (Mỹ). Ảnh: AFP/TTXVN
Theo kết quả khảo sát của Viện Quản lý Cung ứng (ISM) công bố ngày 1/10, chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất đã tăng lên 49,1 điểm trong tháng 9/2025, từ mức 48,7 điểm của tháng 8/2025. Đây là tháng thứ 7 liên tiếp PMI duy trì dưới mức 50 điểm, cho thấy sự suy giảm trong lĩnh vực vốn chiếm 10,1% nền kinh tế này. Các nhà kinh tế được Reuters khảo sát trước đó đã dự báo PMI sẽ tăng lên 49 điểm.
Chỉ số phụ về đơn đặt hàng mới đã giảm từ 51,4 điểm xuống 48,9 điểm. Chỉ số này đã giảm 7 trong 8 tháng qua. Lượng đơn đặt hàng tồn cũng như các đơn đặt hàng xuất khẩu vẫn ở mức thấp. Thời gian giao hàng tiếp tục kéo dài trong tháng trước, khiến giá vật liệu mà các nhà máy phải trả vẫn ở mức cao. Chỉ số về việc làm trong các nhà máy đã tăng từ 43,8 điểm lên 45,3 điểm, nhưng vẫn là mức thấp.
Thuế quan là điều được nhắc tới nhiều nhất trong các phản hồi từ các nhà sản xuất tham gia khảo sát của ISM, với một số phàn nàn rằng thuế đánh vào thép đang làm khó họ. Thủ tục giấy tờ liên quan đến thuế quan cũng khiến vật liệu bị giữ lại tại biên giới. Mặc dù một số bất ổn xung quanh chính sách thương mại đã được giải quyết khi các thỏa thuận được ký kết và các khoản thuế có hiệu lực, ông Trump vẫn chưa dừng lại ở việc áp thuế, gần đây còn công bố thêm nhiều khoản thuế khác. Thuế quan đã gây ra những tác động đến nền kinh tế, và kết hợp với các chính sách kiểm soát nhập cư đã cản trở tăng trưởng việc làm.
Một số nhà sản xuất thiết bị vận tải cho biết họ đang tiếp tục tìm cách giảm chi phí chung, đồng nghĩa với việc sa thải những công nhân có kinh nghiệm. Họ mô tả các điều kiện kinh doanh vẫn đang rất xấu, lưu ý rằng các công ty đang bắt đầu chuyển thuế quan thông qua phụ phí, khiến giá tăng tới 20%.
Các công ty khác không thấy lợi ích từ việc cắt giảm lãi suất và giảm thuế theo "Dự luật Lớn và Đẹp" của ông Trump, được thông qua vào tháng 7/2025, khi tất cả các dự án đầu tư đều bị tạm dừng cho đến khi có sự chắc chắn nhất định và khách hàng bắt đầu đặt hàng thiết bị mới trở lại.
Các nhà sản xuất thiết bị điện, đồ gia dụng và linh kiện cho biết đơn đặt hàng máy móc hạng nặng đang giảm mạnh vì thuế quan gây tác động rất lớn. Các nhà sản xuất trong lĩnh vực máy tính và sản phẩm điện tử cũng có chung quan điểm, cho biết ngành này hiện đang trong giai đoạn khó khăn.
Số liệu của ISM cùng với các số liệu khác về doanh số bán, hành vi tiêu dùng và hiệu suất sẽ được các nhà đầu tư chú trọng hơn để có thể đánh giá về tình hình nền kinh tế sau khi Chính phủ Mỹ đóng cửa vào ngày 1/10, khiến việc công bố các số liệu kinh tế quan trọng, bao gồm cả báo cáo việc làm tháng 9/2025 dự kiến vào ngày 3/10, bị trì hoãn.
Các nhà kinh tế cảnh báo việc Chính phủ Mỹ đóng cửa lần thứ 15 kể từ năm 1981 sẽ làm chậm hoạt động hàng không, dừng nghiên cứu khoa học, lương của quân nhân bị giữ lại và dẫn đến việc 750.000 công chức liên bang phải nghỉ việc tạm thời với chi phí 400 triệu USD mỗi ngày, từ đó khiến triển vọng kinh tế xấu hơn nữa.
