Hôm 7/4, Không quân Mỹ đã chính thức ra mắt máy bay chiến đấu mới nhất tại căn cứ không quân Eglin, bang Florida. Phiên bản F-15EX được đặt tên chính thức là Eagle II, theo truyền thống đặt tên của dòng F-15C Eagle, F-15E Strike Eagle.
Không quân Mỹ đã đặt hàng lô F-15EX đầu tiên vào tháng 7/2020 với 8 chiếc. Họ có kế hoạch đặt hàng 144 chiếc F-15EX để thay thế phi đội F-15C/D già cỗi.
F-15 là dòng chiến đấu cơ huyền thoại, chưa từng bị bắn hạ trong chiến đấu, nhưng thời gian sử dụng trung bình của F-15C/D đã hơn 40 năm.
75% phi đội F-15 đang bay quá thời hạn sử dụng, 10% trong đó phải dừng bay do các vấn đề về cấu trúc.
Lầu Năm Góc xác định F-15EX, thế hệ 4++ là một lựa chọn hiệu quả về mặt chi phí, để nhanh chóng hiện đại hóa phi đội F-15, nhằm duy trì sức mạnh chiến đấu.
F-15EX là chiến đấu cơ hai chỗ ngồi, nhưng có thể vận hành bởi một phi công. Phiên bản này được cập nhật hệ thống điện tử hàng không hiện đại, hệ thống điều khiển bay “fly-by-wire”, radar tiên tiến và buồng lái kỹ thuật số.
Ngoài ra, phiên bản này còn được tăng cường khả năng mang tải trọng vũ khí lớn hơn, có thể sử dụng tất cả vũ khí hàng không tiên tiến nhất của Mỹ hiện có.
Phiên bản F-15EX thực hiện chuyến bay đầu tiên ngày 2/2, do phi công thử nghiệm Matt Giese điều khiển. Máy bay cất cánh từ sân bay quốc tế Lambert ở St. Louis, Missouri, Mỹ. Chuyến bay thử nghiệm kéo dài 90 phút, nhà sản xuất Boeing cho biết.
Không quân Mỹ nhận chiếc F-15EX đầu tiên vào ngày 10/3, hơn 2 năm sau khi Tổng tham mưu trưởng Không quân Mỹ ký văn bản đề xuất mua phiên bản này. Chiếc F-15EX sau đó được chuyển đến căn cứ không quân Eglin vào ngày 11/3.
Nó đã trải qua quá trình thử nghiệm tích cực. Đại tá Sean Dorey, giám đốc chương trình F-15EX, gọi việc tiếp nhận F-15EX đầu tiên “là một khoảnh khắc lớn đối với không quân”.
“Với khả năng mang tải trọng vũ khí lớn, được phát triển trên nền tảng kỹ thuật số với kiến trúc mở, F-15EX là một nhân tố quan trọng trong đội hình chiến đấu chiến thuật, đồng thời là sự bổ sung cho các tiêm kích thế hệ 5”, đại tá Dorey nói.
“Ngoài ra nó còn có khả năng mang vũ khí siêu vượt âm, đem lại lợi thế cho các cuộc xung đột trong tương lai”, đại tá Dorey nói thêm.
F-15EX được phát triển từ phiên bản F-15QA cho không quân Qatar. Biến thể cho không quân Mỹ có thể trang bị Giá treo vũ khí tiên tiến (AMBER) với khả năng mang tới 22 quả bom và tên lửa.
Vận tốc nhanh, hệ thống điện tử hiện đại, tải trọng vũ khí lớn... biến F-15EX trở thành sát thủ thực sự trên không.
F-15EX thậm chí còn được coi là một trong những vũ khí chủ đạo của Mỹ bên cạnh tiêm kích tàng hình F-35 và UAV tàng hình XQ-58A. Động cơ F110 trên F-15EX cũng thay thế dòng F100 trên phi đội F-15C/D.
Dù chỉ có tính năng bán tàng hình, nhưng bù lại F-15EX lại nổi trội về trọng tải vũ khí, thậm chí con số 14 tấn vũ khí còn lớn hơn cả máy bay ném bom chiến lược H-6K của Trung Quốc vốn chỉ mang được 9 tấn vũ khí.
F-15EX cũng là dòng chiến đấu cơ có thể mang theo tới 24 tên lửa các loại. Đây là con số cực kỳ gấn tượng, gấp đôi các dòng chiến đấu cơ khác đến từ Nga và Trung Quốc.
Mang được nhiều tên lửa, đồng nghĩa với việc F-15EX có thể dễ dàng chiếm ưu thế trước đối phương.
F-15EX còn có công nghệ radar mang pha chủ động, vượt trội so với radar bán chủ động trên dòng chiến đấu cơ Su-35.
Công nghệ radar hiện nay thay đổi chóng mặt, thậm chí nhiều loại radar còn dễ dàng phát hiện ra chiến đấu cơ tàng hình, vì vậy tính năng ẩn mình không còn là tối thượng nữa.
Từ khi ra đời cho đến nay, chưa có bất cứ chiếc F-15 nào bị đối phương bắn hạ, trong khi đó nó đã hạ hàng trăm chiến đấu cơ của đối thủ.
Với việc Mỹ phát triển thành công F-15EX, đây tiếp tục là dòng chiến đấu cơ có sức mạnh hàng đầu thế giới.
Việt Hùng