Mỹ-Trung ăn miếng trả miếng về luật an ninh mới

Người biểu tình Hong Kong đụng độ cảnh sát cuối năm 2019. Ảnh: Getty Images

Theo luật an ninh quốc gia mới lần đầu tiên áp dụng với Hong Kong, các vụ biểu tình phản đối giống như các vụ tuần hành làm rung chuyển Hong Kong thời gian qua sẽ bị cấm, và các hành vi như câu kết với các thế lực bên ngoài, âm mưu lật đổ chế độ… sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc, báo The Strait Times đưa tin ngày 30/6.

Ngày 30/6, các đại biểu quốc hội Trung Quốc bỏ phiếu thông qua luật của Trung Quốc bảo vệ an ninh quốc gia ở đặc khu hành chính Hong Kong, Xinhua đưa tin. Quốc hội Trung Quốc cũng quyết định đưa luật vào phụ lục 3 của Luật Cơ bản Hong Kong - tiểu hiến pháp của thành phố này.

Chính quyền Hong Kong sẽ sớm thành lập ủy ban an ninh quốc gia do Trưởng đặc khu Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga) làm chủ tịch. Các đơn vị chuyên biệt của Lực lượng Cảnh sát Hong Kong và Sở Tư pháp của thành phố này sẽ chịu trách nhiệm thực thi các điều khoản pháp lý liên quan trong luật mới, bà Carrie Lam thông báo.

Luật mới gồm 6 chương, 66 điều nhằm ngăn chặn, khống chế và trừng phạt các hành động ly khai, lật đổ quyền lực nhà nước, khủng bố, cấu kết với các thế lực nước ngoài hoặc bên ngoài gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia. Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong nói rằng, luật mới quy định rõ về các hành vi phạm tội về an ninh quốc gia và chỉ nhằm vào một nhóm rất ít người vi phạm pháp luật.

Luật mới được thông qua nhanh chóng, chỉ sau hai ngày làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc. Luật được thông qua và được ký ban hành có hiệu lực chỉ một ngày trước dịp kỷ niệm 23 năm Anh trao trả Hong Kong cho Trung Quốc (ngày 1/7/1997).

Ðòn trừng phạt của Mỹ

Chỉ vài giờ trước khi các đại biểu quốc hội Trung Quốc bỏ phiếu thông qua luật mới sáng 30/6, Mỹ bắt đầu dỡ bỏ quy chế ưu đãi dành cho Hong Kong với tư cách là khu vực thuế quan riêng biệt và Trung Quốc cũng lập tức tuyên bố sẽ trả đũa, Caixin Global đưa tin ngày 30/6. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross tuyên bố: “Các quy định của Bộ Thương mại về cấp quy chế ưu đãi cho Hong Kong, bao gồm miễn giấy phép xuất khẩu, bị đình chỉ”.

Biện pháp trừng phạt này sẽ ngăn Hong Kong tiếp cận “công nghệ nhạy cảm của Mỹ” mà Washington tình nghi được “chuyển cho Quân giải phóng nhân dân và Bộ An ninh Trung Quốc”, Bộ trưởng Ross tuyên bố. “Đó là những rủi ro mà Mỹ từ chối chấp nhận và dẫn tới việc rút lại quy chế đặc biệt của Hong Kong. Các hành động tiếp theo nhằm xóa bỏ các ưu đãi (dành cho Hong Kong) cũng đang được cân nhắc”, ông Ross nói.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng nói rằng, từ thứ Hai (giờ Mỹ), Washington chấm dứt việc xuất khẩu các trang thiết bị quốc phòng cho Hong Kong và sẽ có những bước đi nhằm chấm dứt việc xuất khẩu sang vùng lãnh thổ này các công nghệ có thể được dùng cho cả hai mục đích thương mại và quân sự. “Mỹ buộc phải áp dụng biện pháp này để bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ. Chúng tôi không còn có thể phân biệt được việc xuất khẩu các mặt hàng bị kiểm soát sang Hong Kong hay sang Trung Quốc đại lục”, Reuters dẫn lời ông Pompeo.

Đáp lại lệnh trừng phạt của Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói rằng, Bắc Kinh sẽ đánh trả bằng các “đòn phản công cần thiết”. “Trung Quốc sẽ không bị các nỗ lực của Mỹ đe dọa nhằm cản trở việc thực hiện luật an ninh quốc gia ở Hong Kong”, ông Triệu nói tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm 30/6. Tại một cuộc họp báo khác ở Hong Kong, khi được hỏi về động thái của Mỹ, bà Carrie Lam nói rằng, các lệnh trừng phạt của chính phủ nước ngoài “sẽ không làm Hong Kong sợ hãi”, chính quyền đặc khu sẽ hợp tác đầy đủ với Bắc Kinh về mọi biện pháp đối phó.

Thái An