Mỹ tục chúc Tết

1. Sau bữa cơm tất niên đoàn viên cùng gia đình, ai nấy hồ hởi đi đón giao thừa, xem pháo hoa. Có người tiếp tục hòa vào dòng người đông đúc đi lễ chùa, người lại về nhà nâng li rượu cùng bạn bè trao nhau câu chúc mừng năm mới... thậm chí có người chui vào chăn quyết định ngủ một giấc để ngày mai sáng mùng 1 Tết dậy sớm chính thức du xuân.

Mỹ tục “lì xì” mừng tuổi con cháu trong gia đình. (Ảnh minh họa)

Đối với gia đình bà Đỗ Thị Phú, đường Lê Thánh Tông, phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa), mùng 1 Tết là ngày rất thiêng liêng. Sáng ra, vợ chồng con cái, anh em ruột thịt sẽ về bên nội để chúc thọ cha mẹ, ông bà và thắp hương cúng bái tổ tiên để tỏ lòng thành kính. Sống hơn 50 năm ngôi nhà số 110, đường Lê Thánh Tông, có 3 người con và 6 đứa cháu, ông bà cố gắng giữ gìn mỹ tục này cho cháu con. Bà Phú cho biết: Con cháu trong nhà, lần lượt từ người lớn đến trẻ nhỏ nói lời chúc tụng ông bà, cha, mẹ sức khỏe và những điều tốt lành. Ông bà, cha mẹ chúc Tết lại con cháu, kèm theo những đồng tiền mừng tuổi để trong phong bao “lì xì” cầu chúc cho con trẻ thêm một tuổi thêm may mắn, nhiều niềm vui.

Sau giờ phút quây quần ngày đầu năm, các gia đình con cái lại tiếp tục cùng nhau đi thăm cô, dì, chú bác, rồi các bên thông gia.

“Muối là mặn”, mua muối đầu năm là mua sự mặn mà, hòa thuận giữa vợ chồng con cái, đậm đà trong các quan hệ làm ăn. Ngoài ra, muối mặn còn mang ý nghĩa chống xú uế, xua đuổi tà ma, và đem lại nhiều may mắn trong gia đình

Đây là cái tết đầu tiên gia đình anh Tô Văn Thự, chị Kiều Nguyệt sống trong ngôi nhà mới ở Khu đô thị Núi Long. Vì thế, sau khi thắp hương gia tiên, cả gia đình chị còn đi đến chùa Đại Bi vãn cảnh để mong một năm mát mẻ. Chị Nguyệt cho biết: Đi lễ chùa ngày mùng 1 Tết không chỉ giúp mọi người tìm về những phút lắng đọng với những lời cầu chúc cho gia đạo bình an, đi chùa đầu năm còn là dịp để du Xuân, ngắm cảnh, thả lỏng sau một năm dài mệt nhọc. Bởi quan niệm đó mà sau lễ giao thừa là 4 người trong gia đình tôi đã đến chùa. Tục mua muối đầu năm là không thể thiếu, với mong muốn tiêu trừ điều xấu, đón những điều tốt đẹp với gia đình.

Năm mới, làm gì - nói gì đều dễ linh nghiệm, vì thế, ngày mùng 1 ai cũng chỉ làm những điều mang ý nghĩa may mắn, để mong những điều tốt đẹp đến trong 364 ngày còn lại...

2. Từ trước tết một số văn nghệ sĩ xứ Thanh đã được nhận bộ lịch “Cất cánh 2025” của nhà thơ Nguyễn Duy. Bắt đầu từ năm 1999, mỗi năm nhà thơ Nguyễn Duy lại làm bộ lịch thơ xuân, với những vần thơ đề từ lao xao, được viết tay bằng nét chữ bay bướm của ông cùng những hình ảnh theo chủ đề.

Nhà thơ Nguyễn Duy bên cạnh bộ lịch thơ năm 2025.

Năm nay, bộ lịch “Cất cánh 2025” phát hành là sự kết hợp giữa thơ do Nguyễn Duy thủ bút và bộ ảnh chim trời của nhiếp ảnh gia Vĩnh Quyền. Vĩnh Quyền sau những năm tháng miệt mài với con chữ ở báo Lao Động, ông tìm đến nhiếp ảnh, chụp thiên nhiên, phong cảnh đặc biệt là chim trời ở rừng Sơn Trà, bắt đầu hành trình mới cùng chiếc máy ảnh cũ. “Nào ta cất cánh vươn xa/ Mênh mông mặt đất bao la bầu trời” chính là khát vọng được sải cánh chim tung bay giữa bầu trời tự do, đồng thời cũng là một lời nhà thơ Nguyễn Duy nhắn gửi về sự sáng tạo không ngừng, ý chí mạnh mẽ và niềm tin của mỗi người về cuộc sống đổi thay, là khát vọng về một tương lai rạng ngời, cất cánh của dân tộc. Nhận được quà quý, nhà thơ Lê Xuân Đồng đã “đáp từ” bằng bài thơ Khai bút: Chạm xuân oanh gọi hiên nhà/ Nghe đời rạo rực, Nghe ta bồi hồi/ Em ơi... Em ở đâu rồi / Có nghe khắp nẻo đất trời vào xuân...

Giỏ quà sách đang là xu hướng quà tặng của những người trẻ yêu sách.

Những năm gần đây, ngày càng nhiều người chuyển từ các sản phẩm quà tặng vật chất truyền thống (như bánh kẹo, rượu, hoa quả...) sang những món quà mang giá trị tinh thần cao hơn. Vì thế, sách Tết, trở thành một lựa chọn phổ biến bởi tính hữu dụng, lâu dài, khả năng truyền tải thông điệp ý nghĩa, tạo gắn kết cho dịp Tết cổ truyền.

"Nếu nhìn lại trong lịch sử, dịp Tết đến xuân về người dân ngoài việc phải lo ba ngày Tết thì họ cũng có nhiều hoạt động văn hóa tinh thần liên quan tới chữ nghĩa như: tục xin chữ đầu năm, xin câu đối từ các thầy đồ... Nhiều năm gần đây, việc in sách Tết có mục đích làm "sống dậy" một thú chơi Tết với hình thức mới mẻ, phù hợp hơn với thời đại. Theo thông tin của Công ty Đông A, đã có doanh nghiệp mua gần 100 cuốn "Sách Tết" để làm quà tặng, trong khi bộ sách chỉ phát hành với số lượng giới hạn gồm 2025 cuốn, chia hai phiên bản bìa cứng và bìa mềm. Còn với NXB Trẻ, từ năm 2024 đã thực hiện việc đưa “Sách vào giỏ quà Tết” với những tựa sách mang thông điệp tích cực, may mắn.

Có thể nói một vài năm trở lại đây, giỏ quà sách đang trở thành một nét đẹp và hy vọng đây sẽ là trend trong những năm tiếp theo.

Năm mới, một lời ngọt ngào chúc nhau cũng đủ ấm lòng. Nếu được gửi trao món quà mình yêu thích hay một cuốn sách đẹp, chắc chắn Tết càng thêm ý nghĩa hơn.

Bài và ảnh: CHI ANH