Mỹ và các đồng minh tăng sức ép lên Iran
Ngày 19-9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Washington ủng hộ quyền tự vệ của Ả Rập Saudi sau vụ tấn công nhằm vào các cơ sở dầu của nước này cuối tuần rồi - động thái bị ông gọi là hành động chiến tranh của Iran.
Ông Pompeo đưa ra thông điệp này sau khi gặp Thái tử Mohammed bin Salman, Bộ trưởng Quốc phòng Ả Rập Saudi tại TP Jeddah.
Trước đó một ngày, nhà chức trách Ả Rập Saudi đã trưng các mảnh vỡ máy bay không người lái, tên lửa và những "bằng chứng" khác cáo buộc Iran "tài trợ vụ tấn công". Đài CBS News dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã phê chuẩn vụ tấn công nhằm vào hạ tầng dầu của Ả Rập Saudi với điều kiện nó được tiến hành làm sao để không cho thấy sự liên can của Tehran. Dù vậy, bản tin này không nói rõ làm thế nào mà quan chức Mỹ biết được thông tin này.
Giới chức Mỹ nói thêm rằng bằng chứng rõ ràng nhất chống lại Tehran là các hình ảnh vệ tinh chưa được công bố, theo đó cho thấy Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran chuẩn bị cho vụ tấn công tại căn cứ không quân Ahvaz.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (trái) và Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman tại cuộc gặp ở TP Jeddah hôm 18-9 Ảnh: Reuters
Sau Ả Rập Saudi, ông Pompeo đến thăm Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), quốc gia hôm 19-9 thông báo tham gia liên minh do Mỹ đứng đầu nhằm bảo vệ an toàn cho tuyến đường hàng hải qua Trung Đông. Trước đó, Ả Rập Saudi cũng có bước đi tương tự, theo chân Anh, Úc và Bahrain. Ngoài ra, cả UAE và Ả Rập Saudi đang tham gia cuộc chiến chống lại phong trào Houthi ở Yemen. Chính phong trào được Iran hậu thuẫn này đã lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công hôm 14-9 nhưng bị Washington và Riyadh bác bỏ.
Một loạt diễn biến trên làm dấy lên nỗi lo về nguy cơ xảy ra xung đột rộng lớn ở khu vực giữa lúc căng thẳng vẫn còn cao liên quan đến thỏa thuận hạt nhân của Iran và các cường quốc. Tehran cho đến giờ vẫn bác bỏ sự liên quan và cảnh báo Washington rằng họ sẽ trả đũa tức thì nếu bị tấn công. Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện chưa cho thấy dấu hiệu sẵn sàng trả đũa về quân sự. Thay vào đó, nhà lãnh đạo này hôm 18-9 cho biết đã ra lệnh Bộ Tài chính Mỹ tăng cường đáng kể các biện pháp trừng phạt tài chính nhằm vào Iran nhưng không cho biết thêm chi tiết.
