Mỹ và các nước Mỹ Latinh lên án vụ ám sát Tổng thống Haiti

Sáng sớm ngày 7/7, Tổng thống Haiti Jovenel Moise đã bị ám sát tại nhà riêng bởi một nhóm những tay súng chưa xác định được danh tính. Ảnh: AFP

Ngày 7/7, ngay sau vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise vào rạng sáng cùng ngày, Liên Hợp quốc, Liên minh châu Âu (EU) và nhiều lãnh đạo các nước đã bày tỏ thương tiếc và chia buồn tới nhân dân Haiti, đồng thời cực lực lên án hành động “man rợ” này.

Hiện Thủ tướng lâm thời Haiti Claude Joseph đã ban bố tình trạng thiết quân luật trên khắp cả nước. Ông Joseph công bố quyết định tổ chức cuộc họp hội đồng bộ trưởng bất thường để thảo luận về tình hình đất nước, đồng thời gọi cộng đồng quốc tế mở cuộc điều tra về vụ ám sát.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador gửi lời chia buồn sâu sắc tới nhân dân Haiti và gia đình Tổng thống Moise, cũng như phản đối mạnh mẽ những hành động bạo lực và hy vọng sự ổn định và hòa bình sẽ sớm đến với quốc gia vùng Caribe.

Còn Tổng thống Mỹ Joe Biden chỉ trích vụ sát hại ông Moise là "ghê tởm" và nói rằng Washington sẵn sàng hỗ trợ bằng mọi cách. "Chúng tôi lên án hành động tàn ác này và tôi mong Đệ nhất phu nhân của Tổng thống Moise sớm hồi phục", Tổng thống Biden cho hay.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price, trong một cuộc điện đàm với Thủ tướng lâm thời Joseph, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã cam kết rằng Washington sẽ hỗ trợ Chính phủ Haiti để bảo vệ “trật tự dân chủ, hòa bình và an ninh".

Chính phủ đã ban bố tình trạng khẩn cấp trong 2 tuần để giúp họ truy lùng những kẻ giết người mà đại sứ Haiti tại Mỹ, Bocchit Edmond, mô tả là một nhóm "lính đánh thuê nước ngoài" và những kẻ giết người được đào tạo bài bản.

Trong một dòng trạng thái trên mạng Twitter, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel cũng lên án vụ sát hại nhà lãnh đạo Haiti, đồng thời đưa ra lời kêu gọi hòa bình trước nguy cơ bùng nổ một cuộc khủng hoảng chính trị và bất ổn tại quốc gia láng giềng này.

Về phần mình, Tổng thống Colombia Ivan Duque mô tả vụ sát hại Tổng thống Moise là một hành động “hèn nhát và man rợ”. Nhà lãnh đạo Colombia kêu gọi Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS) cử một phái bộ khẩn cấp tới Haiti để bảo vệ trật tự dân chủ sau vụ ám sát này.

Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader nói: "Vụ ám sát Moise là một cuộc tấn công chống lại trật tự dân chủ của Haiti và khu vực".

Các nhà lãnh đạo và giới chức Ecuador, Argentina, Peru, Bolivia, Honduras, Venezuela và nhiều nước khác trong khu vực Mỹ Latinh cũng đồng thời đưa ra những phản ứng tương tự và kêu gọi nhanh chóng ¨xác định được thủ phậm gây ra tội ác và khiến chúng phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình¨.

Trong khi đó, Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc cảm thấy “sốc” trước tội ác này và gửi lời chia buồn sâu sắc về vụ ám sát Tổng thống Moise trước cuộc họp kín vào thứ 5, do Mỹ và Mexico đề xuất, để đánh giá tình hình.

Cùng ngày, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết, ông bị "sốc" về vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise và cảnh báo điều này có thể gây mất ổn định hơn nữa cho quốc gia Caribe này.

Trước đó, vào rạng sáng 7/7 (theo giờ địa phương), Tổng thống Haiti Jovenel Moise đã bị ám sát tại nhà riêng bởi một nhóm những tay súng chưa xác định được danh tính. Tổng thống Moise đã tử vong ngay tại chỗ trong khi đệ nhất phu nhân Martine Moise bị thương nặng và đang được điều trị tại bệnh viện. Ông Jovenel Moïse, 53 tuổi, lên nắm quyền tại Haiti từ tháng 2/2017 thay thế cựu Tổng thống Michel Martelly.

Haiti đang đối mặt với chia rẽ chính trị sâu sắc, khủng hoảng nhân đạo, tình trạng thiếu lương thực và đã có những lo ngại tình trạng hỗn loạn sẽ lan rộng. Bạo lực trên đường phố Haiti ngày càng tăng do tình trạng nghèo đói và bất ổn chính trị. Hàng nghìn người ở Port-au-Prince buộc phải di dời và làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Haiti.

Nguyễn Phương (Theo Reuters, AFP)