Mỹ xem xét lại Hiệp ước Bầu trời Mở trong khi Nga tuyên bố rút

Hãng tin AFP ngày 11-5 cho biết Mỹ đang xem xét lại hành động rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở của chính quyền trước đó, trong khi Nga khẳng định sẽ rời bỏ hiệp ước vốn để xây dựng lòng tin này giữa hai quốc gia.

Mỹ đã chính thức rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở vào tháng 11-2020 sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump cáo buộc Nga vi phạm các thỏa thuận cho phép hai cường quốc và đồng minh của họ giám sát không phận của nhau.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Joe Biden tiết lộ họ đang có một cái nhìn khác khi tham vấn với các đồng minh của Mỹ về việc có nên quay lại hiệp ước này hay không.

"Chúng tôi chưa đưa ra quyết định về tương lai của Mỹ đối với Hiệp ước Bầu trời Mở. Chúng tôi đang tích cực xem xét các vấn đề liên quan đến thỏa thuận này" - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói với các phóng viên.

“Việc Nga tiếp tục không tuân thủ hiệp ước là một trong những yếu tố để chúng tôi xem xét lại mọi thứ. Nếu thỏa thuận này tiếp tục, chúng tôi khuyến khích Nga thực hiện các bước cần thiết để trở lại tuân thủ hiệp ước” - ông Price nhận định.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price. Ảnh: REUTERS

Trước đó, vào giữa tháng 1, Moscow tuyên bố sẽ rời khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở, cho rằng không có bất kỳ sự tiến bộ nào xảy ra đối với hiệp ước này sau khi Mỹ quyết định rút.

AFP dẫn thông tin từ chính phủ Nga hôm 11-5 cho thấy Tổng thống Vladimir Putin đã đệ trình dự luật rời khỏi hiệp ước lên Quốc hội.

Theo đó, ông Putin nhận xét hiệp ước đã giúp "củng cố đáng kể lòng tin trong lĩnh vực quốc phòng", thêm rằng việc Mỹ rút khỏi hiệp ước đã "làm đảo lộn cán cân lợi ích" của các quốc gia ký kết.

"Thiệt hại nghiêm trọng đã được giải quyết đối với việc tuân thủ hiệp ước và vai trò của nó trong việc củng cố lòng tin và tính minh bạch" - Tổng thống Putin viết và cho biết an ninh quốc gia của Nga đang bị đe dọa.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AFP

Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Biden đã tuyên bố tiếp tục giữ quan điểm cứng rắn với Nga, song cũng cởi mở hơn với các hiệp định quốc tế sau khi người tiền nhiệm ông rút khỏi một loạt thỏa thuận.

Hiệp ước Bầu trời Mở được ký kết ngay sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1992 và có hiệu lực vào năm 2002. Đây là một trong số những hiệp ước lớn mà chính quyền Washington từ bỏ dưới thời ông Trump.

Moscow và Washington từ lâu đã cáo buộc nhau vi phạm các điều khoản của hiệp ước và chuyến bay do thám của Nga qua sân golf ở bang New Jersey của cựu Tổng thống Trump được xem như giọt nước làm tràn ly.

Việc ông Trump rút khỏi nhiều hiệp ước với Nga đã làm căng thẳng thêm mối quan hệ vốn đã không ổn định giữa Mỹ và Nga trong những năm gần đây, kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, theo AFP.