Năm 2020 phải chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài

Ngày 28/12, tại TP Đà Nẵng, Tổng Cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) tổ chức Hội nghị phổ biến các kết quả làm việc lần 2 của Đoàn Thanh tra EC về khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Báo cáo từ Tổng cục Thủy sản cho biết, từ ngày 5-14/11, Đoàn Thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về Biển và Thủy sản của Đoàn Thanh tra EC đã sang làm việc tại Việt Nam để kiểm tra tình hình triển khai các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU).

Theo ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Thủy sản: Năm 2019 Việt Nam đã rất nỗ lực chống khai thác bất hợp pháp, gỡ cảnh báo thẻ vàng. Qua kiểm tra, đoàn Thanh tra EC đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam thể hiện nỗ lực cam kết chính trị, đặc biệt là sự hợp tác, tính minh bạch, trung thực trong cung cấp thông tin. Liên quan đến công tác thực thi pháp luật, hiện nay EC khuyến cáo cần tăng cường hơn nữa thực hiện Nghị định 42 trong xử lý vi phạm hành chính; kiểm soát tốt nguồn gốc thủy sản, đặc biệt từ khai thác trên biển, đến chuỗi nhà máy, xuất khẩu sang thị trường châu Âu…

Việt Nam thực hiện tốt công tác kiểm soát, giám sát tàu cá khi hoạt động trên biển phù hợp với cường lực, phù hợp trữ lượng, nguồn lợi hải sản vùng biển, đảm bảo khai thác bền vững, có trách nhiệm, hội nhập quốc tế trong tương lai.

Trước đó, Ủy ban Châu Âu đã thông báo ý kiến đối với các nội dung đã kiểm tra tại Việt Nam, cụ thể: Đoàn thanh tra EC đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và sự nỗ lực rất lớn của Việt Nam trong việc chống khai thác IUU.

Trong đó, đặc biệt ghi nhận nỗ lực của của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung pháp lý, bao gồm sửa Luật Thủy sản, ban hành 02 Nghị định và các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật; đánh giá cao tinh thần hợp tác, sự minh bạch và trung thực của Việt Nam trong việc cung cấp thông tin, trao đổi giữa hai bên trong suốt thời gian Đoàn làm việc tại Việt Nam.

Đoàn thanh tra EC khẳng định Việt Nam đã có nhiều tiến bộ so với đợt kiểm tra lần 1 (tháng 5/2018) và đang đi đúng hướng như: Đã tiến hành triển khai thực hiện Luật Thủy sản; cải thiện công tác theo dõi, kiểm soát, giám sát tàu cá...

Bên cạnh kết quả đạt, Đoàn Thanh tra EC cho rằng, tiến độ ban hành 02 Nghị định còn chậm so với cam kết; tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình còn chậm; việc xử phạt vi phạm hành chính còn hạn chế và chưa thống nhất giữa các địa phương đặc biệt đối với tàu vi phạm vùng biển nước ngoài; quy mô đội tàu lớn dẫn đến việc quản lý cường lực khai thác còn rất đáng quan ngại, việc tăng đội tàu sẽ xóa bỏ các nỗ lực quản lý nguồn lợi thủy sản bền vững; tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài chưa có dấu hiệu giảm.

Theo Tổng cục Thủy Sản: Qua kiểm tra, Đoàn Thanh tra EC đề nghị Việt Nam cần tăng cường sự giám sát trong việc triển khai thực hiện khung pháp lý, kiểm soát, giám sát tàu cá, đảm bảo thực hiện các quy định về kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát thủy sản qua cảng được thực hiện đồng đều tại tất cả các tỉnh ven biển; lắp đặt xong thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên; hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá vì đây là yếu tố then chốt trong việc cải thiện công tác quản lý nghề cá tại Việt Nam; cải thiện quy trình truy xuất nguồn gốc tại các nhà máy chế biến; xây dựng chiến lược toàn diện để xác định, xử phạt và ngăn ngừa tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài; triển khai xử phạt vi phạm hành chính thống nhất trên toàn quốc, mức xử phạt phải đủ lớn để đảm bảo tính răn đe…

Tăng cường sự phối hợp, đảm bảo thiết lập một hệ thống theo dõi thống nhất từ trung ương xuống địa phương; cải thiện cơ chế hợp tác giữa các cơ quan liên quan trong việc chống khai thác IUU, đặc biệt là với cơ quan nghề cá của các nước láng giềng trong khu vực nhằm đẩy nhanh việc trao đổi thông tin liên quan giúp các cơ quan chức năng Việt Nam tăng cường công tác thực thi pháp luật…EC khẳng định chừng nào Việt Nam chưa giải quyết được vấn đề tàu cá của Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài thì Ủy ban châu Âu sẽ không rút thẻ vàng.

Hoài Thu