Năm loại vũ khí tạo ta mối đe dọa hiện hữu với tàu sân bay

Tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Ronald Reagan của Mỹ tham gia cuộc tập trận Mỹ-Hàn trên vùng biển phía Đông Hàn Quốc, ngày 29/9/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Các tàu sân bay hiện đại của Hải quân Mỹ, điển hình là USS Gerald R. Ford (CVN-78), là những pháo đài nổi khổng lồ, đại diện cho sức mạnh toàn cầu của Washington. Theo yahoo.com/slashgear.com, với khả năng mang theo một phi đội máy bay riêng và được bảo vệ bởi nhiều lớp phòng thủ từ các hệ thống phòng thủ điểm (point-defense weapons) cho đến một nhóm tác chiến tàu sân bay (Carrier Strike Group), việc đánh chìm một tàu sân bay là một nhiệm vụ gần như bất khả thi trong điều kiện chiến đấu thông thường.

Tuy nhiên, tàu sân bay vẫn là một mục tiêu chiến lược. Các quốc gia như Trung Quốc, Nga và Iran được cho là sở hữu những loại vũ khí và chiến thuật mà, về mặt lý thuyết, có khả năng vượt qua hệ thống phòng thủ và đánh chìm tàu sân bay. Dưới đây là 5 loại vũ khí có khả năng gây thiệt hại thảm khốc cho tàu sân bay Mỹ.

Vũ khí hạt nhân

Loại vũ khí dễ thấy nhất và có sức hủy diệt chắc chắn nhất chính là vũ khí hạt nhân. Đây không chỉ là giả định lý thuyết, mà đã được kiểm chứng một phần trong Chiến dịch Crossroads năm 1946.

Trong chiến dịch này, Hải quân Mỹ đã thử nghiệm hai quả bom hạt nhân trên một hạm đội gồm 95 tàu mục tiêu tại Đảo san hô Bikini. Quả bom thứ hai, có tên "Baker" với sức công phá 21 kiloton (kt), đã đánh chìm tàu sân bay USS Saratoga. Mặc dù Saratoga là tàu sân bay lớp Lexington cũ (được đưa vào hoạt động năm 1927), cuộc thử nghiệm đã chứng minh sức tàn phá kinh hoàng của bom hạt nhân đối với một hạm đội tàu mặt nước lớn.

Ngày nay, vũ khí hạt nhân hiện đại có thể có sức công phá dao động từ 0,3 kt đến 340 kt. Các vũ khí hạt nhân của Trung Quốc còn đạt đến mức megaton. Do đó, gần như chắc chắn rằng một tàu sân bay hiện đại lớp Nimitz hay Ford sẽ không thể "sống sót" sau một cuộc tấn công trực tiếp bằng vũ khí hạt nhân.

Ngư lôi tiên tiến

Ngư lôi là một mối nguy hiểm lớn đối với tàu sân bay, đặc biệt là các loại ngư lôi hạng nặng hiện đại. Tuy nhiên, để đánh chìm một tàu sân bay hạng nặng, ngư lôi cần phải có sức công phá cực lớn.

Thay vì đâm trực tiếp vào thân tàu, các loại ngư lôi hạng nặng tiên tiến được thiết kế để di chuyển bên dưới sống tàu và phát nổ dưới nước. Vụ nổ dưới nước có thể tạo ra một lực xung kích khổng lồ, xé toạc con tàu làm đôi. Điều này đã được chứng minh trong các cuộc thử nghiệm loại ngư lôi Mark 48 của Mỹ.

Các quốc gia khác cũng sở hữu những vũ khí tương tự: Nga có ngư lôi Type 65 được Liên Xô phát triển đặc biệt để chống lại các nhóm tác chiến tàu sân bay của Hải quân Mỹ. Trung Quốc có ngư lôi Yu-6, loại ngư lôi hạng nặng với sức công phá lớn.

Tên lửa chống hạm siêu vượt âm

Mối đe dọa rõ ràng và hiện hữu nhất trong chiến tranh hiện đại là tên lửa siêu vượt âm, vũ khí được thiết kế để tiêu diệt tàu sân bay. Sức sát thương của chúng đến từ hai yếu tố:

Tốc độ và sức công phá: Tên lửa siêu vượt âm có khả năng đạt tốc độ vượt Mach 5 (hơn 6.000 km/giờ), khiến chúng gần như không thể bị đánh chặn. Sức hủy diệt đến từ cả động năng khi bay với tốc độ cao và vụ nổ của đầu đạn.

Tính đến thời điểm này, chỉ có Nga và Trung Quốc có tên lửa chống hạm siêu vượt âm đang hoạt động. Nga có tên lửa 3M22 Zircon được cho là có khả năng đạt tốc độ Mach 9 (khoảng 11.000 km/h).

Trung Quốc có tên lửa siêu vượt âm nguy hiểm nhất là DF-ZF, về mặt lý thuyết có khả năng đạt tốc độ Mach 10 (khoảng 12.250 km/h).

Ngay cả khi không mang đầu đạn, động năng của một vật thể nặng hàng tấn di chuyển với tốc độ đó cũng đủ sức phá hủy một tàu sân bay. Khi kết hợp với sức công phá của đầu đạn, khả năng sống sót của mục tiêu trở nên vô cùng khó khăn.

Tấn công cảm tử hàng loạt bằng USV

Xung đột Nga - Ukraine đã chứng minh hiệu quả của chiến thuật "bầy/đàn" thiết bị bay không người lái (UAV) hoặc tàu mặt nước không người lái (USV) cảm tử để áp đảo mục tiêu. Ukraine đã thành công trong việc sử dụng các tàu USV nhỏ để tấn công và đánh chìm các tàu của Hạm đội Biển Đen Nga.

Mặc dù một USV nhỏ có thể làm tê liệt một con tàu, mối nguy hiểm thực sự đến từ bầy/đàn USV đủ lớn, mỗi UAV đều mang theo chất nổ. Nếu một quốc gia đối thủ có thể phát triển một đàn USV như vậy, chúng có thể đồng loạt đâm vào thân tàu sân bay, gây ra thiệt hại nghiêm trọng đến mức chìm tàu.

Chiến thuật này không chỉ hiệu quả về mặt quân sự mà còn rất tiết kiệm chi phí. Tỷ lệ chi phí/lợi ích của việc đánh chìm tàu sân bay trị giá hơn 13,3 tỷ USD (tàu USS Ford) bằng một đàn UAV chỉ tốn vài trăm nghìn hoặc vài triệu USD sẽ là một đòn giáng mạnh.

Đâm va cảm tử bằng tàu lớn chứa đầy chất nổ

Vũ khí cuối cùng, lâu đời và thông thường nhất, là việc sử dụng một con tàu lớn chứa đầy chất nổ. Nếu đối phương chiếm một tàu lớn như tàu chở dầu và chất đầy thuốc nổ, nó sẽ trở thành một quả bom di động khổng lồ.

Trường hợp tàu USS Cole (DDG-67) bị tấn công năm 2000 bởi một chiếc thuyền nhỏ mang bom đã xé toạc một lỗ thủng rộng 12 mét trên thân tàu và khiến 17 thủy thủ thiệt mạng. Tàu Cole là tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke có lượng giãn nước khoảng 9.700 tấn, nhẹ hơn 1/10 khối lượng của tàu USS Ford.

Nếu một hoặc nhiều tàu có kích thước lớn hơn nhiều, ví dụ một tàu chở dầu, áp dụng chiến thuật này để đâm vào tàu sân bay, mức độ phá hủy có thể là thảm khốc và đủ để đánh chìm một tàu sân bay Mỹ. Hải quân Mỹ thường cho nổ bom gần tàu sân bay trong các cuộc thử nghiệm xung kích như một biện pháp phòng ngừa các cuộc tấn công kiểu này.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc