Nâng cao chất lượng giải quyết vụ án từ các phiên họp rút kinh nghiệm
Trong những năm qua các Cơ quan tư pháp hai cấp trong Quân đội trên địa bàn Quân khu 5 đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai nhiều biện pháp cụ thể, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác giải quyết các vụ án từ giai đoạn giải quyết nguồn tin cho đến khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử.
Thực hiện chủ trương của Đảng về công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật và Nghị quyết số 96 của Quốc hội, trong đó tập trung chỉ tiêu về phòng chống oan sai, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.
Trong những năm qua các Cơ quan tư pháp hai cấp trong Quân đội trên địa bàn Quân khu 5 đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai nhiều biện pháp cụ thể, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác giải quyết các vụ án từ giai đoạn giải quyết nguồn tin cho đến khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử.
Một trong các biện pháp được áp dụng đã mang lại hiệu quả tích cực, rõ nét đó là thường xuyên phối hợp tổ chức họp liên ngành cả trước, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử và sau khi xét xử xong, nhất là đối với các vụ án trọng điểm, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, hoặc có bị can chối tội.
Giữa tháng 3 vừa qua, VKSQS khu vực 51, Quân khu 5 phối hợp với TAQS khu vực 1, Quân khu 5 tổ chức phiên họp rút kinh nghiệm sau xét xử sơ thẩm đối với vụ án Phan Thiết Hùng và đồng phạm phạm tội Đánh bạc và Tổ chức đánh bạc. Vụ án do Cơ quan tiến hành tố tụng cấp thứ hai khởi tố, điều tra, truy tố, phân công VKSQS khu vực 51 thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử.
Tham dự phiên họp rút kinh nghiệm có đại diện lãnh đạo các Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án và Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, Hội thẩm quân nhân được phân công trực tiếp giải quyết vụ án và thực hành quyền công tố, kiểm sát giải quyết vụ án. Ngoài ra còn có sự tham dự của các cán bộ nghiệp vụ các cơ quan tư pháp trên địa bàn Quân khu 5.
Đây là vụ án có tính chất phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, bị can lúc nhận tội, lúc chối tội và có nhiều nội dung chưa thống nhất quan điểm áp dụng pháp luật giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.
Sau thời gian tích cực nghiên cứu, tăng cường công tác trao đổi phối hợp giữa Viện kiểm sát và Tòa án và sự hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ của cấp trên, vụ án đã được đưa ra xét xử thành công.
Tại phiên họp rút kinh nghiệm đã đánh giá ưu điểm đạt được, những hạn chế còn tồn tại trong suốt quá trình giải quyết vụ án từ giai đoạn khởi tố, điều tra cho đến xét xử sơ thẩm, từ đó rút kinh nghiệm trong công tác giải quyết vụ án đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong thời gian tới.
Qua những ý kiến đóng góp của những người tham dự phiên họp đã góp phần mang lại những kinh nghiệm quý cho cán bộ nghiệp vụ nói chung và đối với cán bộ VKSQS khu vực 51 nói riêng.
Từ những chia sẻ của Thẩm phán, dưới góc nhìn của Tòa án - cơ quan thực hiện chức năng xét xử, giúp cho Cơ quan điều tra, Điều tra viên; Viện kiểm sát, Kiểm sát viên có thêm kinh nghiệm trong quá trình điều tra, truy tố, trong việc xây dựng hồ sơ vụ án, thu thập tài liệu, chứng cứ chặt chẽ, khách quan, toàn diện, đúng trình tự, thủ tục tố tụng theo quy định, góp phần hạn chế tình trạng trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Qua những ý kiến đóng góp của Điều tra viên khi tiến hành giải quyết vụ án trong giai đoạn khởi tố, điều tra; về quá trình đấu tranh làm rõ hành vi phạm tội của bị can, làm rõ diễn biến vụ án, giúp Kiểm sát viên rút kinh nghiệm, học hỏi thêm các kỹ năng trong giai đoạn xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, xác định các vấn đề trọng tâm cần đấu tranh, khai thác để buộc tội bị cáo, bảo vệ cáo trạng, đồng thời giúp Thẩm phán, Hội đồng xét xử điều hành phiên tòa công tâm, khách quan, toàn diện, từ đó có phán quyết hợp lý, hợp tình và đúng quy định của pháp luật.
Qua phiên họp giúp cho những khó khăn, vướng mắc trong công tác chuyên môn từng bước được tháo gỡ; tạo điều kiện, cơ hội cho cán bộ nghiệp vụ các đơn vị chia sẻ cho nhau những kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau những kiến thức, kỹ năng, phương pháp giúp ngày càng nâng cao trình độ, đảm bảo giải quyết vụ án chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.
Đặc biệt tại phiên họp rút kinh nghiệm, qua những đóng góp chân thành, thẳng thắn của những cán bộ nghiệp vụ các đơn vị được cử tham dự phiên tòa đối với Kiểm sát viên trong quá trình thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, cụ thể về các kỹ năng, phương pháp như kiểm sát thủ tục tố tụng, kiểm sát hoạt động của những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, kỹ năng công bố cáo trạng, trình bày luận tội, kỹ năng xét hỏi, tranh luận,… của Kiểm sát viên tại phiên tòa, giúp cho cán bộ, Kiểm sát viên nói chung và Kiểm sát viên được phân công nói riêng rút kinh nghiệm, học hỏi, trau dồi kiến thức, kỹ năng, phương pháp công tác góp phần ngày càng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian tới.
Một số bài học kinh nghiệm rút ra từ phiên họp sau xét xử sơ thẩm để góp phần nâng cao chất lượng công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án hình sự trong thời gian tới:
Một là, tăng cường công tác trao đổi phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án; giữa những người tiến hành tố tụng, cụ thể là Điều tra viên, Kiểm sát viên và Thẩm phán. Định kỳ tổ chức các phiên họp liên ngành nhằm tổng kết, đánh giá kết quả đạt được, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong công tác trao đổi, phối hợp, hoặc tổ chức họp trong quá trình giải quyết từng vụ án cụ thể, nhất là những vụ án có tính chất phức tạp, chưa có hướng dẫn của cấp trên để từ đó thống nhất về nhận thức và áp dụng pháp luật, góp phần giải quyết vụ án khách quan, toàn diện, đúng quy định.
Hai là, lãnh đạo các đơn vị phải luôn quan tâm, coi trọng công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành; công tác hướng dẫn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Thực tiễn cho thấy, lãnh đạo đơn vị nào làm tốt công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, thì đơn vị đó luôn hoàn thành mọi việc theo đúng kế hoạch; cán bộ, nhân viên cơ quan luôn cố gắng, nỗ lực, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Ba là, quá trình giải quyết vụ án, Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán phải nhận thức đầy đủ và nắm vững được vai trò, chức năng, nhiệm vụ của ngành mình theo quy định của Hiến pháp, pháp luật để từ đó xác định thái độ, trách nhiệm, phương pháp công tác, trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng, xây dựng đạo đức nghề nghiệp, tinh thần tích cực, chủ động đáp ứng đúng, đủ yêu cầu công việc, đồng thời xây dựng mối quan hệ đoàn kết tốt, góp phần hoàn thành nhiệm vụ được giao, qua đó khẳng định trách nhiệm, công tâm và bản lĩnh trong thực thi công vụ, góp phần đấu tranh phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật, giữ vững trật tự an toàn xã hội, củng cố niềm tin của Đảng, Nhà nước, của quân và dân vào pháp luật và các cơ quan tư pháp nói chung, cơ quan tư pháp trên địa bàn Quân khu 5 nói riêng.