Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công chứng
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ta đã thành lập nhiều văn phòng công chứng, đáp ứng nhu cầu công chứng của các tổ chức, cá nhân khi thực hiện các hợp đồng giao dịch. Hoạt động công chứng, đã nâng cao nhận thức pháp lý, hình thành ý thức, thói quen sử dụng công cụ hợp pháp để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.

Người dân đến giao dịch tại Văn phòng Công chứng Cầm Hà Công.
Thực hiện Luật Công chứng và các văn bản hướng dẫn thi hành, Sở Tư pháp đã tham mưu cho UBND ban hành Đề án tăng cường quản lý Nhà nước trong hoạt động công chứng giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Sơn La; ban hành mức trần thù lao công chứng trên địa bàn tỉnh, tiêu chí xét duyệt hồ sơ đề nghị thành lập Văn phòng công chứng; ban hành quy chế khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng trên địa bàn tỉnh. Việc sử dụng cơ sở dữ liệu công chứng, người dân có thể hoàn toàn yên tâm khi thực hiện các giao dịch mà không lo bị rủi ro do thiếu thông tin. Cùng với đó, ngành làm tốt công tác kiểm tra, thanh tra cũng như tích cực tuyên truyền, phổ biến Luật Công chứng năm 2014 và các văn bản liên quan cho các cơ quan, đơn vị, tổ chức và mọi người dân, các tổ chức hành nghề công chứng nhằm nhận thức đầy đủ các quy định của pháp luật về công chứng; tổ chức tập huấn nghiệp vụ, quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ công chứng viên; tiếp nhận, hướng dẫn, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của các tổ chức hành nghề công chứng.
Hiện nay, toàn tỉnh có 10 tổ chức hành nghề công chứng, hoạt động ở 3 huyện, thành phố với 20 công chứng viên. Năng lực hoạt động của các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh ngày càng được nâng cao, công tác quản trị, tổ chức được cải tiến theo hướng chuyên nghiệp, các văn phòng công chứng được tổ chức, hoạt động theo loại hình công ty hợp danh. Theo Luật Công chứng năm 2014, các tổ chức hành nghề công chứng đang thực hiện các hợp đồng, giao dịch, như: Công chứng hợp đồng mua bán, vay, mượn, thế chấp, cầm cố tài sản; chuyển nhượng, tặng cho nhà ở và quyền sử dụng đất; di chúc, khai nhận di sản, thỏa thuận phân chia di sản, từ chối nhận di sản, nhận lưu giữ di chúc; hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền; chứng thực bản sao các loại giấy tờ... Từ đầu năm đến nay, các tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện 11.712 việc, với tổng số phí thu trên 4,4 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước hơn 424 triệu đồng.
Có mặt tại Văn phòng công chứng Cầm Hà Công, số 112, đường Trần Đăng Ninh, phường Quyết Tâm (Thành phố), chúng tôi thấy nhiều người dân đến để công chứng giấy tờ. Văn phòng được thành lập năm 2012, có 3 công chứng viên và 4 nhân viên. Ông Cầm Huyền Công, Trưởng Văn phòng, thông tin: Nhận thức về pháp luật của người dân ngày một nâng cao nên những năm gần đây, người dân tìm đến các phòng công chứng để làm hợp đồng mua bán, thế chấp; hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho nhà ở và quyền sử dụng đất; hợp đồng cho thuê, thừa kế... ngày một nhiều. Trung bình mỗi ngày, Văn phòng thực hiện chứng thực 15 giấy tờ, hồ sơ giao dịch về đất đai, chuyển nhượng, chứng thực.
Bà Lò Thị Mường Pha, Trưởng phòng Hành chính tư pháp và bổ trợ tư pháp (Sở Tư pháp), cho biết: Luật Công chứng đã tạo cơ sở pháp lý cho bước phát triển mới của hoạt động công chứng theo chủ trương xã hội hóa, nâng cao chất lượng và tính bền vững của hoạt động công chứng; giảm bớt gánh nặng biên chế, tăng thu nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, góp phần vào tiến trình cải cách tư pháp và cải cách hành chính. Với sự phát triển của các tổ chức hành nghề công chứng giúp người dân có quyền lựa chọn những đơn vị có uy tín, chất lượng công chứng để bảo đảm pháp lý, phòng ngừa tranh chấp, vi phạm pháp luật, khi tham gia hợp đồng, giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại; giúp Nhà nước quản lý tốt các hoạt động công chứng, cung cấp chứng cứ cho hoạt động xét xử khi có tranh chấp xảy ra...
Thực tế, các phòng công chứng và văn phòng công chứng đã góp phần tạo thuận lợi cho người dân, cá nhân, doanh nghiệp khi thực hiện các hợp đồng giao dịch, chứng thực. Để hoạt động công chứng thực sự trở thành công cụ bảo vệ tốt hơn cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, Sở Tư pháp tập trung thanh tra, kiểm tra tình hình tổ chức và hoạt động công chứng, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, chấn chỉnh và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật. Cùng với đó, các ngành liên quan, địa phương cũng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân nhằm nâng cao nhận thức và có trách nhiệm hơn khi tham gia thực hiện các giao dịch, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong giai đoạn hiện nay.