Nâng cao chất lượng kháng nghị phúc thẩm hình sự
Xét bản án hình sự sơ thẩm số 34/2021/HSST của TAND huyện Mai Châu xét xử bị cáo Hờ A Súa (sinh ngày 18/7/2004), trú tại Tân Xuân, Vân Hồ (Sơn La) về tội 'mua bán trái phép chất ma túy' có nhiều vi phạm trong hoạt động tố tụng, Viện KSND tỉnh đã quyết định kháng nghị bản án sơ thẩm, đề nghị TAND tỉnh đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm đề xét xử lại...
Theo hồ sơ vụ án, ngày 25/4/ 2021, sau khi mua được ma túy, Hờ A Súa mang đi bán để kiếm lời. Khi đến địa phận xã Hang Kia (Mai Châu) bị tổ công tác của Công an huyện Mai Châu bắt quả tang cùng toàn bộ tang vật là 178 viên ma túy tổng hợp dạng Methaphetamine có tổng trọng lượng 17,4 gr. Tại phiên tòa sơ thẩm, Hờ A Súa bị TAND huyện Mai Châu xử phạt 7 năm tù về tội "mua bán trái phép chất ma túy”. Sau khi xem xét bản án sơ thẩm, nhận thấy tòa án sơ thẩm đã có những sai sót, vi phạm về thủ tục tố tụng trong quá trình xét xử, như thời điểm thực hiện hành vi phạm tội Hờ A Súa mới 16 tuổi 9 tháng 7 ngày; thời điểm TAND huyện Mai Châu đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, bị cáo Hờ A Súa mới 17 tuổi 2 tháng 3 ngày, là người dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, khi xét xử, TAND huyện Mai Châu đã không đưa người đại diện của bị cáo vào tham gia quá trình tố tụng. Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm không có người đại diện của bị cáo tham gia phiên tòa; người bào chữa cho bị cáo là trợ giúp viên pháp lý vắng mặt (có lý do)... đã ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo; ảnh hưởng đến quyền của người đại diện theo quy định tại khoản 3, Điều 84, Bộ luật Tố tụng hình sự. Với quan điểm trên, Viện KSND tỉnh đã có quyết định kháng nghị TAND tỉnh xét xử phúc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại. Tại phiên tòa phúc thẩm, sau khi xem xét toàn diện nội dung vụ án cũng như quyết định kháng nghị của Viện KSND, Hội đồng xét xử đã chấp nhận kháng nghị của Viện KSND tỉnh, tuyên hủy bản án sơ thẩm, trả hồ sơ xét xử lại theo trình tự sơ thẩm.
Theo đồng chí Vũ Đức Hòa, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh, năm 2021 và những tháng đầu năm nay, Viện KSND hai cấp tiếp tục thực hiện nghiêm các chỉ thị của cấp trên về thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử (THQCT, KSXX) các vụ án hình sự nhằm đảm bảo nguyên tắc tranh tụng tại phiên tòa. Công tác THQCT, KSXX các vụ án hình sự tiếp tục đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Chất lượng kháng nghị phúc thẩm (KNPT) được nâng cao, đặc biệt là kháng nghị ngang cấp. Thông qua KNPT hình sự, nhiều bản án của phiên tòa sơ thẩm được kịp thời sửa đổi trong phiên xử phúc thẩm, bảo đảm đúng tội danh, khung hình phạt.
Theo thống kê, năm 2021, Viện KSND hai cấp đã ban hành KNPT 21 vụ với 27 bị cáo. Trong đó, tòa án chấp nhận kháng nghị 13 vụ, 18 bị cáo trên tổng số 18 vụ, 25 bị cáo đã xét xử tại các vụ án phúc thẩm. Trong đó, vụ án Hờ A Súa nêu trên là một trong những minh chứng rõ nét. Hoặc như trong vụ án xét xử bị cáo Trần Văn Hiệu (SN 1975) tại Hà Nam, trú tại phường Dịch Vọng, Cầu Giấy (Hà Nội) bị TAND tỉnh xét xử sơ thẩm tuyên phạt mức án tù chung thân. Cho rằng đây là mức án chưa tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo, Viện KSND tỉnh đã quyết định kháng nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng tăng mức hình phạt đối với Trần Văn Hiệu từ chung thân lên tử hình... để bảo đảm tính nghiêm minh, đúng pháp luật.
Đồng chí Vũ Đức Hòa, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh cho biết: Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, việc nâng cao chất lượng công tác KNPT là một khâu quan trọng trong kế hoạch công tác kiểm sát hàng năm của ngành kiểm sát tỉnh. Do vậy, để nâng cao hơn nữa chất lượng KNPT hình sự, Viện KSND tỉnh luôn xác định công tác kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm án hình sự là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành, nhằm đảm bảo việc xét xử của tòa án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật và nghiêm minh. Viện KSND hai cấp luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ góp phần nâng cao chất lượng công tác THQCT, KSXX các vụ án hình sự.