Nâng cao chất lượng nguồn điện

Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia.

Dù đã xảy ra hơn 2 năm, nhưng khi nhắc lại việc xử lý sự cố hệ thống lưới điện khi gặp cơn bão số 10 (năm 2017) vẫn là nỗi ám ảnh đối với anh Trần Tuấn Trung, chuyên viên Phòng Điều hành của Công ty Viễn thông Điện lực và Công nghệ thông tin (EVNICT). Khi đó, cơn bão quá mạnh đã khiến cáp quang cả mạch 1 và mạch 2 của hệ thống truyền tải điện quốc gia đoạn ở Vũng Áng (Hà Tĩnh) bị đứt.

“Điều ấy đồng nghĩa với hệ thống điện bị tê liệt, việc truyền tải điện từ Bắc vào Nam sẽ bị gián đoạn. Cả Tập đoàn như "ngồi trên đống lửa", dồn sức dõi theo việc khắc phục sự cố. Căn phòng nhỏ của EVNICT, nơi được xem là "tổng hành dinh" điều hành sự cố đó có rất đông người tập trung theo dõi và xử lý. Khi đó, hệ thống lưới điện thông minh và viễn thông dùng riêng đã phát huy tác dụng trong việc kết nối thông tin, xử lý từng tình huống một cách chính xác, giúp khắc phục nhanh sự cố với độ chính xác cao nhất” - anh Trần Tuấn Trung chia sẻ.

Phó Giám đốc EVNICT, Nguyễn Trường Giang cho biết, hệ thống điện lưới thông minh có 2 lớp. Lớp thứ nhất là hệ thống điện thông thường, gồm hệ thống truyền tải; các nơi tiêu thụ điện... Lớp thứ hai là hệ thống điều khiển, lấy công nghệ thông tin làm trung tâm, gồm cơ sở dữ liệu được số hóa, các thành phần trong hệ thống được liên kết với nhau chặt chẽ thành một thể thống nhất có thể vận hành ổn định, tự khắc phục khi có sự cố xảy ra.

Để phát triển lưới điện thông minh, thời gian qua, EVN đã đầu tư một hệ thống viễn thông dùng riêng đáp ứng được các tiêu chí kỹ thuật, nhu cầu phát triển của hệ thống điện năng. Hệ thống mạng dùng riêng kết nối tất cả các đơn vị thành viên của EVN tạo thành một mạng WAN dùng chung, là nền tảng cơ sở cho các ứng dụng công nghệ thông tin trong việc quản lý điều hành.

Nhờ hệ thống này, các hoạt động điều hành sản xuất của EVN được kết nối nhanh, tiết kiệm chi phí và bảo đảm an toàn thông tin trong điều hành đóng, ngắt lưới điện, qua đó không ngừng nâng cao chất lượng nguồn điện phục vụ khách hàng.

Thực tế, phát triển lưới điện thông minh với công nghệ hiện đại nhằm nâng cao chất lượng điện năng, độ tin cậy cung cấp điện; góp phần trong việc quản lý nhu cầu điện, khuyến khích sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả… đã được EVN tập trung, đẩy mạnh.

Theo Phó Tổng Giám đốc EVN Võ Quang Lâm, đề án phát triển lưới điện thông minh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1670/QĐ-TTg, ngày 8-11-2012. Trên cơ sở đó, EVN phát triển lưới điện thông minh có mục tiêu dài hạn nhằm giảm tổn thất điện năng, nâng cao độ tin cậy cung ứng điện, bảo đảm mỹ quan và an toàn hệ thống điện.

Lộ trình phát triển lưới điện thông minh của EVN gồm 3 giai đoạn. Cụ thể, từ năm 2012-2016 là triển khai chương trình tăng cường hiệu quả vận hành hệ thống điện; tăng cường hệ thống ghi sự cố, hệ thống phát điện và chống sự cố mất điện diện rộng, nhằm bảo đảm truyền tải an toàn trên hệ thống điện 500kV...

Giai đoạn 2 (năm 2017-2022), tiếp tục thực hiện chương trình tăng cường hiệu quả vận hành hệ thống điện, tập trung vào lưới điện phân phối; trang bị kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin - viễn thông cho lưới điện phân phối.

Giai đoạn 3 (sau năm 2022), tiếp tục chương trình trang bị kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông cho lưới phân phối, trong đó sẽ triển khai tiếp các công cụ tối ưu vận hành từ lưới điện truyền tải sang lưới điện phân phối...

EVN cũng đã xây dựng hệ thống viễn thông dùng riêng cùng với việc cung cấp trang thiết bị kỹ thuật đáp ứng được một số yêu cầu. Đó là bảo đảm thông tin liên lạc phục vụ điều hành sản xuất; bảo đảm đo lường tín hiệu từ xa tại các nhà máy điện, trạm biến áp phục vụ công tác tự động bảo vệ đường dây điện, điều hành an toàn lưới điện; truyền các thông tin tín hiệu từ các nhà máy điện, trạm biến áp về các đơn vị điện lực, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia nhằm nắm bắt kịp thời thông tin lưới điện, phục vụ cho điều hành hệ thống an toàn, tin cậy...

Thanh Hải