Nâng cao kỹ năng cho nhân viên y tế thôn, bản

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh vừa tổ chức các lớp tập huấn phòng, chống tác hại của thuốc lá cho nhân viên y tế thôn, bản ở hai huyện Khánh Vĩnh và Khánh Sơn. Thông qua các lớp tập huấn, giúp nhân viên y tế thôn bản nâng cao kỹ năng truyền thông, thực hiện tốt hơn công tác chăm sóc sức khỏe tại cộng đồng.

Tại các buổi tập huấn, nhân viên y tế thôn, bản được cập nhật kiến thức về tác hại của thuốc lá và những sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá đun nóng; những ảnh hưởng của 2 loại thuốc lá này đối với sức khỏe của người sử dụng. Cùng với đó, các học viên được trang bị kiến thức cơ bản về cơ chế nghiện và cai nghiện thuốc lá; cách thức tư vấn cho người hút về phác đồ cai nghiện. Không chỉ học lý thuyết, các học viên trong lớp được chia nhóm, thực hành thuyết trình cách thức tuyên truyền, tư vấn cho người dân.

Bà Cao Thị Phượng - nhân viên y tế thôn A Xây, xã Khánh Nam (huyện Khánh Vĩnh) chia sẻ: "Trong thôn có nhiều người dân tộc thiểu số sinh sống, tình trạng uống rượu và hút thuốc lá diễn ra khá phổ biến. Ở thôn, hầu hết người dân chỉ hút thuốc lá truyền thống, nhưng hiện nay có một số bạn trẻ bắt đầu đua đòi hút thuốc lá điện tử. Có thêm những kiến thức từ lớp tập huấn, tôi sẽ về tuyên truyền cho người dân biết hút thuốc lá nào cũng có hại cho sức khỏe”. Bà Phạm Thị Lan - nhân viên y tế thôn Suối Sâu (xã Khánh Đông, huyện Khánh Vĩnh) cho biết: "Thông qua tập huấn giúp chúng tôi có thêm kiến thức cơ bản, hiểu rõ hơn về những tác hại của thuốc lá để biết cách tư vấn, tuyên truyền tốt hơn cho người dân".

Tập huấn phòng, chống tác hại của thuốc lá cho nhân viên y tế thôn, bản huyện Khánh Vĩnh.

Bác sĩ Tôn Thất Toàn - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: “Trong đợt tập huấn này, chúng tôi tập trung vào lực lượng y tế thôn, bản. Bởi hầu hết các nhân viên y tế thôn, bản đều kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác ở thôn, như: phụ nữ, trưởng thôn, mặt trận… Đây là lực lượng gần dân nhất, dễ tiếp cận và tuyên truyền cho người dân; một số nhân viên y tế thôn, bản là người dân tộc thiểu số nên việc truyền thông cho đồng bào dễ dàng hơn. Chúng tôi tập trung cung cấp các kiến thức để nhân viên y tế thôn, bản hiểu rõ về tác hại của thuốc lá; lợi ích của việc cai thuốc lá; các chính sách, pháp luật, nội dung quy định liên quan đến thuốc lá, nhất là mức xử phạt đối với những người vi phạm. Trọng tâm của lớp tập huấn là giúp nhân viên y tế thôn, bản hiểu rõ những trở ngại khi người nghiện cai thuốc lá, cách giúp người nghiện giải quyết những trở ngại để có thể từ bỏ thói quen hút thuốc lá. Qua đó, giúp nhân viên y tế thôn, bản có cách thức tư vấn phù hợp để người nghiện thuốc lá tích cực tham gia phác đồ điều trị cai nghiện”.

Theo bác sĩ Toàn, chất nicotine trong thuốc lá là chất gây nghiện, được hấp thụ vào máu và ảnh hưởng đến não bộ trong khoảng 7 - 10 giây sau khi hút vào. Sau mỗi lần hít một hơi thuốc lá, nicotine gây tăng nhịp đập của tim, co thắt mạch máu, tăng mạch và huyết áp. Cơ quan Kiểm soát Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp nicotine vào nhóm các chất có tính chất dược lý gây nghiện mạnh, tương tự như heroin và cocain. Theo phân loại mã số học quốc tế, nghiện thuốc lá không chỉ đơn giản là một thói quen, bởi nghiện nicotine nằm trong nhóm rối loạn tâm thần và hành vi. Về cơ chế gây nghiện thuốc lá, nicotine có trong thuốc lá sẽ giải phóng một số hoạt chất ở não (Dopam, Noradréna, Acetylchol, Vasopressi, Serotonine, Beta-endorphine) gây sự sảng khoái, yêu đời, an tâm, thư giãn, tập trung, chú ý, tăng hiệu quả hoạt động trí óc, giảm cân cho người hút thuốc lá. Ngược lại, khi không hút thuốc lá, thiếu nicotine, người hút thuốc lá sẽ xảy ra tình trạng mất ngủ, trầm cảm, cáu gắt, bứt rứt, lo âu, giảm tập trung, ớn lạnh, sốt, thèm ăn… Hậu quả, người nghiện phải tiếp tục hút để duy trì được những cảm giác dễ chịu do hút thuốc lá mang lại, tránh né những cảm giác khó chịu do thiếu thuốc lá gây nên. Do đó, nghiện thuốc lá có đặc tính xảy ra nhanh, khó cai nghiện.

Được biết, theo kế hoạch từ nay đến cuối năm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức các lớp tập huấn về phòng, chống tác hại của thuốc lá cho nhân viên y tế thôn, bản ở các huyện, thị xã, thành phố còn lại (trừ TP. Nha Trang).

C.ĐAN