Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở

Bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng, nghiệp vụ hòa giải cho hòa giải viên xã Long Hẹ.

Toàn tỉnh hiện có 2.251 tổ hòa giải, 14.427 hòa giải viên hoạt động tại các bản, tổ dân phố. Đây là những người gần dân, hiểu dân, có uy tín và thường xuyên tiếp xúc, giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh trong cộng đồng. Tuy nhiên, trong bối cảnh đời sống xã hội ngày càng phát triển, các quan hệ dân sự, hôn nhân, đất đai, môi trường, khiếu nại diễn biến ngày càng phức tạp, đòi hỏi hòa giải viên có kiến thức pháp luật, kỹ năng xử lý tình huống tốt hơn. Đồng thời, biết vận dụng khéo léo phong tục, tập quán địa phương để hóa giải mâu thuẫn một cách thấu tình đạt lý.

Thực hiện Đề án, tỉnh ban hành kế hoạch, phấn đấu 100% tập huấn viên và tổ hòa giải được bồi dưỡng, củng cố; 80%-90% hòa giải viên được tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng; 100% hòa giải viên tiếp cận bộ tài liệu bồi dưỡng. Đến năm 2030, ít nhất 5% đơn vị cấp xã đạt mô hình “cấp xã điển hình về hòa giải ở cơ sở”. Cùng với đó, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ, thống kê, đánh giá kết quả hòa giải, từng bước chuyển đổi số trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

Giai đoạn 2024 - 2026, tập trung chỉ đạo điểm tại một số xã, ưu tiên địa bàn có tỷ lệ hòa giải thành thấp, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và các xã có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn. Các hoạt động trọng tâm, gồm rà soát, đánh giá thực trạng đội ngũ hòa giải viên; kiện toàn tổ hòa giải; tổ chức các lớp tập huấn, diễn đàn trao đổi kinh nghiệm; xây dựng mô hình “cấp xã điển hình về hòa giải ở cơ sở”. Giai đoạn 2027-2030, tỉnh mở rộng, nhân rộng các mô hình hiệu quả, đồng thời tổ chức kiểm tra, tổng kết và biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu.

Cán bộ Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh tuyên truyền kỹ năng, nghiệp vụ cho hòa giải viên xã Sốp Cộp.

Nâng cao kỹ năng cho đội ngũ hòa giải viên, vừa qua, Sở Tư pháp tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng và nghiệp vụ hòa giải cho 200 hòa giải viên tại xã Long Hẹ và Sốp Cộp - hai địa phương được chọn làm điểm chỉ đạo thực hiện Đề án. Tham gia tập huấn, các hòa giải viên được trang bị nội dung cơ bản của Luật Hòa giải ở cơ sở năm 2013; kỹ năng hòa giải các mâu thuẫn, tranh chấp vi phạm pháp luật trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình; thủ tục công nhận kết quả hòa giải thành công; các quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân… Bên cạnh đó, nhiều vấn đề vướng mắc từ thực tiễn hòa giải trong các lĩnh vực dân sự, thừa kế, hôn nhân gia đình cũng được giải đáp, tháo gỡ, giúp các hòa giải viên nâng cao hiểu biết pháp luật, nắm rõ các nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp trong đời sống cộng đồng.

Ông Quàng Văn Biên, hòa giải viên xã Sốp Cộp, chia sẻ: Ở vùng đồng bào dân tộc, phong tục, ngôn ngữ, cách ứng xử rất đa dạng. Khi xảy ra mâu thuẫn, nếu không giải quyết khéo léo, dễ phát sinh phức tạp. Tham gia tập huấn giúp chúng tôi củng cố tổ hòa giải, trang bị kiến thức pháp luật cho các hòa giải viên. Khi hòa giải viên nắm chắc quy định, biết cách tuyên truyền, vận động hợp tình hợp lý, bà con tin tưởng và đồng thuận hơn.

Còn bà Quàng Thị Chiên, xã Long Hẹ, cho biết: Qua tập huấn, chúng tôi sẽ truyền lại kỹ năng và giải quyết những mâu thuẫn cá nhân, hôn nhân gia đình trong cộng đồng bản, đồng thời tuyên truyền cho các hòa giải viên khác để cùng giám sát theo tổ trưởng tổ hòa giải.

Theo thống kê của Sở Tư pháp, từ đầu năm đến nay, các tổ hòa giải đã tiếp nhận gần 700 vụ việc, trong đó tỷ lệ hòa giải thành công đạt trên 85%. Kết quả đã thể hiện vai trò, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ hòa giải viên, góp phần quan trọng vào công tác giữ gìn an ninh trật tự tại cơ sở.

Ông Tòng Văn Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh, nhấn mạnh: Nâng cao năng lực cho hòa giải viên không chỉ là nhiệm vụ của ngành Tư pháp mà cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị. Bên cạnh các lớp tập huấn, cần có cơ chế động viên, khuyến khích kịp thời để hòa giải viên yên tâm công tác và gắn bó lâu dài. Đồng thời, các câu lạc bộ pháp luật, tổ tư vấn cộng đồng cần phát huy vai trò hỗ trợ, hướng dẫn hòa giải viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt là với những vụ việc phức tạp.

Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở, là giải pháp xây dựng khối đại đoàn kết, củng cố nền tảng xã hội ổn định, bền vững. Với sự quan tâm của các cấp, ngành và nỗ lực của đội ngũ hòa giải viên, công tác hòa giải cơ sở ở Sơn La ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Bài, ảnh: Nguyễn Yến