Nâng cao năng lực kiểm nghiệm, kiểm định, kiểm chuẩn thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, thiết bị y tế

Nâng cao năng lực kiểm nghiệm thuốc đóng vai trò quan trọng giúp người dân được sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả.

Quy hoạch xác định rõ, phát triển các trung tâm kiểm nghiệm vùng đạt chuẩn quốc gia; phát triển trung tâm kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị y tế quốc gia và các trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm y học nhằm đáp ứng nhu cầu kiểm nghiệm, kiểm định, kiểm chuẩn về thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, thiết bị y tế của các tỉnh, thành phố trong vùng.

Đồng thời phát triển các trung tâm nghiên cứu, các khu sản xuất tập trung về dược, vaccine, sinh phẩm và thiết bị y tế công nghệ cao nhằm tăng cường năng lực sản xuất trong nước, gia tăng giá trị xuất khẩu. Xây dựng đơn vị quốc gia nghiên cứu chuyển giao công nghệ về vaccine.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Lê Thu Hằng, Phó Vụ trưởng Kế hoạch tài chính (Bộ Y tế) nêu rõ, phát triển năng lực chuyên môn kỹ thuật ở cả cấp quốc gia và cấp vùng thông qua việc nâng cao năng lực các viện chuyên ngành quốc gia (phát triển hệ thống phòng thí nghiệm tham chiếu, phát triển trung tâm kiểm định và hiệu chuẩn thiết bị y tế, nâng cấp trung tâm đánh giá tương đương sinh học…); hình thành sáu trung tâm kiểm nghiệm vùng tại tại sáu vùng kinh tế-xã hội và nâng cấp các trung tâm kiểm chuẩn chất lượng xét nghiệm y học đảm nhận chức năng vùng.

Hình thành đơn vị quốc gia về chuyển giao công nghệ vaccine tại Hà Nội nhằm thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ trong sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế trên phạm vi toàn quốc.

Phát triển các trung tâm thử nghiệm lâm sàng hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế trực thuộc một số bệnh viện trung ương và viện nghiên cứu chuyên ngành phục vụ nghiên cứu và thử nghiệm thuốc, vaccine; trung tâm nghiên cứu nguồn gen và giống dược liệu quốc gia.

Hệ thống kiểm nghiệm thuốc của Nhà nước hiện gồm ba Viện tại tuyến trung ương (Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm thuốc Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Kiểm định quốc gia vaccine và sinh phẩm y tế) và 62 Trung tâm kiểm nghiệm của 62 tỉnh, thành phố (tỉnh Đắk Nông hiện không có Trung tâm kiểm nghiệm).

Tuy nhiên, Tổ chức Y tế thế giới đánh giá hệ thống kiểm nghiệm Việt Nam có số lượng đơn vị kiểm nghiệm quá nhiều; nhân lực, trang thiết bị, kinh phí lớn nhưng hiệu quả hoạt động chưa cao.

Về kiểm nghiệm thực phẩm, hiện cả nước có năm viện quốc gia và hàng chục cơ sở kiểm nghiệm thuộc ngành y tế được chỉ định kiểm nghiệm phục vụ quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm. Như vậy, việc có nhiều đầu mối khác nhau thực hiện chức năng kiểm nghiệm an toàn thực phẩm đã gây tình trạng chồng chéo và có sự phân tán nguồn lực đầu tư.

Tương tự, trong lĩnh vực kiểm định thiết bị y tế, ngoài Viện Trang thiết bị và Công trình y tế thực hiện chức năng nghiên cứu; kiểm định, hiệu chuẩn, kiểm tra, đánh giá chất lượng trang thiết bị y tế, hiện nay có khoảng 30 đơn vị thuộc Bộ Khoa học và công nghệ và một số đơn vị tư nhân cung cấp dịch vụ kiểm định nhưng chỉ với một số loại thiết bị y tế.

XUÂN QUỲNH