Nâng cao nhận thức của giới trẻ về bảo tồn, phát huy giá trị tài liệu lưu trữ và di sản

Ông Đặng Thanh Tùng - Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước phát biểu khai mạc tọa đàm "Di sản với giới trẻ".

Phát biểu khai mạc và đề dẫn tọa đàm, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Đặng Thanh Tùng cho biết: "Tọa đàm "Di sản với giới trẻ" sẽ giúp chúng ta như trẻ thêm một góc, mỗi người chúng ta trẻ thêm một cách, một tuổi. Nhưng mà với di sản thì tất cả chúng ta đều còn rất trẻ, bởi vì di sản là những cái hồn cốt của của ông bà, của thế giới mà để lại cho chúng ta đều có niên đại ít nhất vài chục, trăm năm và nhiều là hàng ngàn năm thì như thế là trẻ. Chính vì vậy mà việc lựa chọn chủ đề: Di sản với giới trẻ là tuyệt đối chính xác.

Thực tế, nói lưu trữ là một hoạt động nhưng mục đích, mục tiêu của hoạt động đấy đều nhằm tới con người, thì tất cả những thứ chúng ta đang nói đến ở đây là di sản. Di sản thì có di sản thiên nhiên, di sản văn hóa do con người tạo ra, có những di sản như hôm nay chúng ta nói là di sản tư liệu. Trên thực tế thì di sản tư liệu ở hiện tại thì pháp luật Việt Nam chưa đề cập đến, luật di sản văn hóa đang được sửa mà nội dung điều chỉnh về tài liệu ứng dụng này là tài sản tư liệu cũng đang được trao đổi, thống nhất trước khi trình lên Thủ tướng Chính phủ vào năm 2024".

Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Đặng Thanh Tùng nhấn mạnh: "Ở hiện tại, chúng ta đang ở thời khắc thay đổi quan trọng về tư duy, cách tiếp cận, về di sản nói chung và đặc biệt là di sản tư liệu là một phần quan trọng nói riêng. Tất nhiên, nếu dùng một từ di sản dùng chung cho mọi thứ thì cũng hơi ngoa ngôn, hơi quá...". Tuyên ngôn quốc tế về tài liệu lưu trữ, được thông qua tại phiên họp thứ 36, Hội nghị toàn thể của Unesco năm 2011, đã ghi nhận vai trò của tài liệu lưu trữ trong việc cung cấp bằng chứng xác thực về mọi mặt hoạt động, đảm bảo nền hành chính minh bạc cũng như gìn giữ ký ức chung của xã hội loài người. Đảng và Nhà nước cũng khẳng định "Tài liệu lưu trữ quốc gia là di sản của dân tộc, có giá trị đặc biệt đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa".

Toàn cảnh tọa đàm"Di sản với giới trẻ"

Tại tọa đàm, các chuyên gia trong các lĩnh vực lưu trữ, giáo dục, quản lý di sản, truyền thông cùng trao đổi, bày tỏ quan điểm, góc nhìn rộng rãi về tài liệu lưu trữ nói chung và di sản tư liệu thế giới nói riêng giúp buổi tọa đàm với chủ đề: "Di sản với giới trẻ" thêm nhiều quan điểm để kết nối chặt chẽ hơn nữa giới trẻ với tài liệu lưu trữ và di sản.

Tại tọa đàm, các chuyên gia trong lĩnh vực lưu trữ, giáo dục, quản lý di sản khẳng định, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản là câu chuyện chưa bao giờ cũ, và với nguồn tài nguyên di sản phong phú và đa dạng của Việt Nam thì nâng cao nhận thức trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản đáng trân quý của dân tộc trong bối cảnh hiện nay vô cùng quan trọng.

Theo TS. Cam Anh Tuấn - Trưởng Khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), tài liệu lưu trữ là di sản văn hóa đặc biệt của dân tộc, di sản văn hóa của xã hội loài người, của mỗi quốc gia, dân tộc, gồm: di chỉ khảo cổ, hiện vật bảo tàng, công trình khoa học… "Vấn đề cốt lõi là tài liệu đó phải có giá trị thực tiễn, khả năng phục vụ sử dụng thông tin của tài liệu cho các hoạt động hiện hành trong xã hội”.

Theo các chuyên, hiện nay tài liệu lưu trữ rất nhiều, cần có cách tiếp cận, truyền đạt, thuyết phục giới trẻ hiểu về nó, từ đó tìm về văn hóa cội nguồn, là một trong những cách bảo tồn và phát huy giá trị di sản hữu hiệu. Bởi trong lúc tìm hiểu, thực hành di sản, người trẻ sẽ tự tìm ra cách ứng xử phù hợp với di sản.

Giám đốc Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I Trần Thị Mai Hương cũng đã chia sẻ những quan điểm và những chương trình mà nhiều năm qua Trung tâm đã thực hiện để nhằm mục đích “đánh thức” di sản đồng thời lan tỏa và phát huy giá trị của di sản đến đông đảo công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

N.H