Nâng cao nhận thức để giảm thiểu rác thải nhựa

Siêu thị Minh Cầu (TP. Thái Nguyên) bán túi đựng đồ sử dụng được nhiều lần và dễ phân hủy, nhằm giảm thiểu rác thải nhựa.

Từ năm 2023 đến nay, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã 2 lần tổ chức Ngày Môi trường thế giới (ngày 5-6 hằng năm) với chủ đề “Chống rác thải nhựa”, cho thấy mức độ cấp thiết của vấn đề chống rác thải nhựa và tác động của loại rác thải này đến sự phát triển bền vững của trái đất.

Theo thống kê, mỗi năm thế giới sản xuất trên 300 triệu tấn sản phẩm nhựa, trong đó có hơn 50% sử dụng 1 lần và chỉ có 10% được tái chế, còn lại là đem đi chôn lấp, đốt, vứt xuống sông, suối.

Quá trình rác thải nhựa phân hủy tạo ra các hạt Microplastics (hay còn gọi là hạt vi nhựa) đi vào thức ăn, nguồn nước, không khí, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người…

Riêng tại Việt Nam mỗi năm phát sinh khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa (túi ni lông, chai nhựa, các loại dụng cụ bằng nhựa...). Trong đó có khoảng 27% được xử lý theo phương thức đốt và khoảng 20% được chôn lấp, còn lại là vứt ra sông, suối, trôi ra biển.

Ông Phạm Bình Công, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thái Nguyên, cho biết: Đối với rác thải nhựa, thời gian phân hủy rất lâu (từ 20-100 năm) và tạo ra các hạt vi nhựa ngấm vào đất, nước, rất có hại cho sức khỏe con người. Những năm qua, để giảm thiểu rác thải nhựa, tỉnh Thái Nguyên đã quan tâm chỉ đạo việc thu gom, phân loại rác thải tại nguồn, thu hút các doanh nghiệp đầu tư nhà máy xử lý rác theo phương thức đốt. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến nhân dân về vấn đề hạn chế rác thải nhựa.

Một trong những giải pháp được tỉnh Thái Nguyên triển khai đạt hiệu quả là công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân về vấn đề này, để người dân và cộng đồng doanh nghiệp cùng chung tay giảm thiểu rác thải nhựa phát sinh ra môi trường.

Bà Nguyễn Thị Loan (ở tổ dân phố 11, phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên) luôn mang theo làn đựng đồ khi đi chợ, tất cả rau, thịt, cá... mua được đều cho vào làn, treo lên xe máy mang về.

Bà Loan chia sẻ: Trước đây, khi mua mọi thứ ở chợ, tôi thường cho vào túi ni lông. Mặc dù sử dụng túi ni lông thuận tiện, nhanh gọn nhưng lại phát sinh lượng lớn rác thải nhựa ra môi trường. Từ đầu năm 2024, sau khi được Hội Phụ nữ phường tuyên truyền về việc phân loại rác thải tại nguồn và hạn chế sử dụng túi ni lông, tôi đã chuyển sang sử dụng làn để đựng đồ. Khi sử dụng làn sẽ giảm được từ 6-10 túi ni lông đựng các loại thực phẩm trong mỗi lần đi chợ.

Chị Nguyễn Thị Son (ở xóm Hùng Vương, xã Linh Sơn, TP. Thái Nguyên) cho biết: Để hạn chế rác thải nhựa, gia đình tôi mua túi sử dụng được nhiều lần và dễ phân hủy. Ngoài ra, trong quá trình phân loại rác thải tại nguồn, gia đình thu gom riêng rác thải nhựa (chai nhựa), khi được lượng lớn sẽ đem bán phế liệu.

Theo báo cáo của cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên, hiện nay, mỗi ngày lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh là gần 1.000 tấn, trong đó rác thải nhựa chiếm khoảng 3%. Việc xử lý rác thải sinh hoạt theo phương thức đốt đạt khoảng 50%, còn lại là chôn lấp.

Tỉnh đã quy hoạch một số khu vực để triển khai xây dựng nhà máy xử lý rác thải với công nghệ hiện đại nhằm giảm tỷ lệ rác chôn lấp, trong đó có rác thải nhựa.

Cùng với đó, các địa phương đã triển khai mô hình phân loại rác thải tại nguồn, hạn chế đồ dùng bằng nhựa sử dụng một lần tại các quán bán hàng; các siêu thị đã bán nhiều loại túi đựng dễ phân hủy để giảm thiểu rác thải nhựa...

Rác thải nhựa đang là thách thức đối với môi trường và sức khỏe con người. Giảm thiểu rác thải nhựa không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng mà cần sự chung tay của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Dương Hưng