Nâng chất 'lá chắn' đầu tiên bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân
Cà Mau nỗ lực phát triển ngành y tế theo hướng hiện đại, đồng bộ, lấy người dân làm trung tâm. Đến nay, 100% xã, phường trong tỉnh đã đạt chuẩn quốc gia về y tế.Trạm y tế cơ sở được xem là 'lá chắn' đầu tiên bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Trong bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, việc củng cố năng lực và ổn định hoạt động của hệ thống y tế cơ sở không chỉ mang ý nghĩa chuyên môn, mà còn góp phần tăng niềm tin của người dân vào hiệu quả vận hành bộ máy mới.
Bài 1: Cần tái cấu trúc hệ thống trạm y tế
Việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là chủ trương lớn, hợp lý, nhằm tối ưu hóa hiệu lực, hiệu quả hoạt động của toàn bộ hệ thống chính trị. Trong lĩnh vực y tế, mạng lưới trạm y tế (TYT), hạt nhân của y tế cơ sở, cần được tái cấu trúc để phù hợp và phát huy vai trò trong bối cảnh mới.
Cán bộ Trạm Y tế xã Phú Mỹ làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.
Yêu cầu từ bối cảnh mới
Thực tế tại Cà Mau cho thấy, khi sắp xếp lại đơn vị hành chính, các trạm y tế phải đáp ứng yêu cầu cao hơn trong công tác quản lý, đồng thời đảm bảo người dân được tiếp cận dịch vụ y tế thuận tiện khi quy mô dân cư tăng nhanh, địa bàn phục vụ mở rộng.
Ông Nguyễn Văn Chờ, Chủ tịch UBND xã Phú Tân, cho biết: “Ở những nơi giao thông còn khó khăn, người dân vùng xa TYT chính phải đi lại vất vả hơn. Cán bộ y tế phải đảm nhiệm khối lượng công việc lớn hơn nhiều, từ quản lý cộng đồng, tiêm chủng đến phòng, chống dịch trên phạm vi địa bàn rộng gấp đôi, gấp ba so với trước”.
Hiện tại, ở các xã, phường, công chức Phòng Văn hóa - Xã hội được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước về y tế. Tuy nhiên, nhiều người phụ trách chưa được trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn về y tế, dược phẩm và sức khỏe cộng đồng, dẫn đến khó khăn trong quá trình tham mưu và triển khai công việc.
Nhân viên Trạm Y tế xã Vĩnh Phước kiểm tra, sắp xếp thuốc phục vụ công tác khám, chữa bệnh.
Ông Lâm Danh Nhân, Chủ tịch UBND phường Hiệp Thành, chia sẻ: “Do công việc còn mới mẻ, công chức phụ trách chưa phát huy hết vai trò trong tham mưu, chỉ đạo hoạt động chuyên môn của TYT, đặc biệt là trong triển khai các nội dung thuộc chương trình mục tiêu quốc gia về y tế”.
Theo ông Nguyễn Chí Thanh, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Cà Mau: “Hiện biên chế y tế cơ sở của tỉnh cần được bổ sung, đặc biệt là bác sĩ. Đồng thời, chất lượng đội ngũ cũng phải được nâng cao hơn nữa để đáp ứng yêu cầu bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân trong mô hình tổ chức mới”.
Khó khăn giai đoạn đầu
Tình trạng thiếu hụt nhân lực khiến cán bộ y tế cơ sở, nhất là bác sĩ, phải kiêm nhiệm nhiều vai trò: khám, chữa bệnh, tiêm chủng, quản lý bệnh không lây nhiễm, hành chính… Áp lực công việc ngày càng tăng, trong khi điều kiện làm việc còn nhiều hạn chế.
Trạm Y tế khu vực Phú Tân đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý hồ sơ sức khỏe người dân.
Không chỉ thiếu nhân lực, nhiều TYT vẫn còn khó khăn về cơ sở vật chất. Một số đơn vị chưa được trang bị máy móc phục vụ kỹ thuật cận lâm sàng cơ bản như siêu âm, xét nghiệm, X-quang; hoặc thiết bị đã xuống cấp, hư hỏng sau nhiều năm sử dụng.
Bác sĩ Nguyễn Văn Quận, Trưởng TYT xã Vĩnh Phước, chia sẻ: “Thiếu máy móc, trang thiết bị y tế chuyên sâu khiến TYT gặp khó trong y tế dự phòng, tiêm chủng và cấp phát thuốc BHYT cho bệnh nhân mãn tính. Điều này làm hạn chế hiệu quả hoạt động của tuyến cơ sở”.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã Phú Mỹ, cho biết: “Anh em y tế cơ sở luôn nỗ lực, làm việc hết mình vì sức khỏe người dân. Tuy nhiên, do hạn chế về thiết bị kỹ thuật chuyên sâu nên hiệu quả khám, chẩn đoán và điều trị tại tuyến cơ sở vẫn còn gặp khó”.
Một thách thức khác là chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là việc triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử. Dù đã được khởi động, song nhiều TYT vẫn gặp khó khăn do hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố then chốt trong tái cấu trúc hệ thống trạm y tế.
Bác sĩ Thạch Na Rin, Trưởng TYT xã Vĩnh Mỹ, nêu thực tế: “Hiện anh em phải dành khá nhiều thời gian nhập liệu, quản lý hồ sơ, do máy tính cũ, đường truyền yếu. Chúng tôi mong sớm được trang bị thiết bị và nâng cấp đường truyền để công việc thuận lợi, hiệu quả hơn”.
Việc đầu tư công nghệ thông tin cho tuyến y tế cơ sở không chỉ dừng lại ở mua sắm máy móc, mà còn cần nâng cấp hệ thống quản lý, vận hành đồng bộ, điều kiện tiên quyết để các TYT chuyển đổi từ mô hình khám chữa bệnh thụ động sang mô hình quản lý sức khỏe cộng đồng toàn diện, chủ động, hiện đại.
Trong bối cảnh đó, việc củng cố, kiện toàn và phát huy vai trò của hệ thống y tế cơ sở là yêu cầu cấp bách, nhằm bảo đảm cho tuyến đầu y tế luôn là “lá chắn” vững chắc bảo vệ sức khỏe Nhân dân.
Theo ông Trần Quang Khóa, Phó Giám đốc Sở Y tế Cà Mau: “Bộ Y tế hiện vẫn chưa ban hành hướng dẫn cụ thể về mô hình, chức năng, hoạt động của trạm y tế trong tổ chức bộ máy mới. Vì vậy, ngành y tế Cà Mau tạm thời bám sát nhiệm vụ, chức năng hiện hành và điều kiện thực tế của địa phương, trong khi chờ hướng dẫn để tiếp tục tái cấu trúc hệ thống”.
