ĐBQH: Mỗi cá nhân phải là chủ thể đầu tiên, chủ thể quan trọng nhất chăm sóc sức khỏe của chính mình

Toàn cảnh phiên thảo luận ở Tổ 1 chiều 4/11

Nền tảng quan trọng để nâng chỉ số sống khỏe của nhân dân

Theo đại biểu TP. Hà Nội, đối với hệ thống y tế, các văn kiện đều xác định rằng cần xây dựng y tế cơ sở là nền tảng, y tế dự phòng là trọng tâm, tăng cường công bằng, bao phủ y tế, tăng đầu tư công cho y tế.

Tuy nhiên, theo đại biểu, các định hướng phát triển y tế trong Dự thảo Chương trình hành động vẫn chưa thực sự tương xứng với kỳ vọng của lãnh đạo Đảng, Nhà nước; với định hướng chiến lược phát triển y tế trong kỷ nguyên mới của dân tộc, nhất là chưa gắn với các nghị quyết chuyên đề của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 72-NQ/TW về đột phá y tế, phát triển công nghiệp dược, vắc-xin, y tế cơ sở và chuyển đổi số y tế.

"Tôi đề nghị cần đưa vào Chương trình hành động thực hiện đồng bộ các nghị quyết chuyên đề mới của Trung ương về lĩnh vực y tế và an sinh xã hội, để bảo đảm tính thống nhất và liên kết của hệ thống văn kiện, coi đây là nền tảng quan trọng để nâng chỉ số sống khỏe của nhân dân", đại biểu Hà nêu.

ĐBQH Trần Thị Nhị Hà - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội phát biểu.

Theo đại biểu, nguyên tắc "y tế cơ sở là nền tảng" không chỉ là "tuyến đầu" trong phòng, chống dịch bệnh mà y tế cơ sở phải là hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện suốt vòng đời, gồm: dự phòng – điều trị – phục hồi – giáo dục sức khỏe.

Bà Hà cho biết, Việt Nam khác biệt với tất cả các quốc gia trên thế giới ở chỗ có hệ thống trạm y tế xã, phường rộng khắp theo địa bàn dân cư, tuy nhiên các trạm y tế hoạt động còn thiếu tính kết nối.

"Hệ thống y tế cơ sở tốt thì yêu cầu bắt buộc là hệ thống trạm y tế phải gắn với mô hình bác sĩ gia đình, chăm sóc liên tục và hồ sơ sức khỏe điện tử, để sức khỏe của mỗi người dân đều được quản lý và có kế hoạch chăm sóc từ sớm, từ xa", bà Hà cho hay.

Một vấn đề mà bà Trần Thị Nhị Hà quan tâm đó là nguyên tắc bao phủ y tế. Theo bà, bao phủ y tế không chỉ đơn giản là tỷ lệ người dân tham gia BHYT mà quan trọng hơn là bao phủ dịch vụ y tế thiết yếu. Cần có các chính sách để bảo đảm người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế thiết yếu về khoảng cách, thời gian; được tiếp cận dịch vụ cấp cứu khẩn cấp trong "khung giờ vàng", trên cơ sở đó xây dựng mạng lưới y tế phù hợp với từng địa bàn, nhằm kiểm soát việc chuyển tuyến tràn lan, tránh tình trạng bệnh viện lớn quá tải trong khi vùng sâu, vùng xa lại thiếu dịch vụ y tế.

Cần hướng tới việc "xây dựng hệ sinh thái y tế số nhân văn"

Về y tế thông minh, chuyển đổi số, WHO coi đây là công cụ để đạt được công bằng và bao phủ y tế toàn dân. Y tế thông minh không chỉ là hồ sơ sức khỏe điện tử mà còn là dữ liệu mở, AI trong hỗ trợ chẩn đoán, quản trị thông minh, hệ thống cảnh báo dịch bệnh,…Chúng ta cần hướng tới việc "xây dựng hệ sinh thái y tế số nhân văn", vì chỉ có công nghệ mới giúp hệ thống y tế vươn tới được mọi người dân, để không ai bị bỏ lại phía sau.

Về nguyên tắc "lấy con người là trung tâm, phòng bệnh hơn chữa bệnh", bà Hà cho hay, Nhà nước rất quan tâm đến vấn đề sức khỏe của người dân, coi người dân là trọng tâm của chính sách. Nguyên tắc con người là trung tâm ở đây cần được hiểu là: chính mỗi cá nhân phải là chủ thể đầu tiên, chủ thể quan trọng nhất chăm sóc sức khỏe của chính mình.

Nhà nước có các chính sách để mỗi người dân có trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân; bên cạnh việc tạo lập một môi trường sống lành mạnh, cần tạo cơ chế để người dân tự chăm sóc, tự tăng cường sức khỏe tinh thần, thể chất, điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Nữ đại biểu đề nghị nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung nội dung mục 6.II trong Chương trình hành động liên quan đến lĩnh vực y tế: Xây dựng hệ thống y tế theo hướng hiện đại, thông minh và nhân văn, lấy y tế cơ sở làm nền tảng, y tế dự phòng làm trọng tâm, y tế chuyên sâu làm trụ cột, bảo đảm mọi người dân được quản lý sức khỏe theo hồ sơ điện tử cá nhân.

Đồng thời, đẩy mạnh chuyển đổi số y tế, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế, tích hợp dữ liệu dân cư, bảo hiểm; ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong giám sát, dự báo và quản trị phòng, chống dịch bệnh. Phát triển đa dạng các mô hình chăm sóc người cao tuổi dài hạn và ngắn hạn dựa vào cộng đồng, lấy người cao tuổi và gia đình làm trung tâm; Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, ban hành chuẩn dịch vụ và cơ chế hỗ trợ nhóm yếu thế; khuyến khích xã hội hóa, phát triển các mô hình kết hợp y tế – phục hồi chức năng – dưỡng lão – nghỉ dưỡng gắn với cộng đồng.

Thực hiện cơ chế đánh giá tác động của chính sách đối với sức khỏe cộng đồng, lồng ghép mục tiêu sức khỏe trong các chương trình phát triển KT-XH, và xây dựng bộ chỉ tiêu giám sát y tế quốc gia, hướng tới bao phủ y tế toàn dân.

Lê Bảo