Năng lực tự chủ - Nền tảng của giáo dục hiện đại

Hội thảo có sự tham gia của đại diện Bộ GD&ĐT, đại diện Sở GD&ĐT 8 tỉnh, thành phố tham gia dự án gồm Hà Giang, Thái Nguyên, Lai Châu, Nghệ An, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Đà Nẵng và TP.Hồ Chí Minh, đại diện các tổ chức phi chính phủ trong lĩnh vực giáo dục và các trường đại học sư phạm trên cả nước.

Đại biểu tham gia các hoạt động minh họa về học thông qua chơi và thúc đẩy sự tự chủ tại hội thảo.

Hội thảo đã trình bày tham luận về việc thúc đẩy sự tự chủ của học sinh với những khuyến nghị và thực hành nhằm hỗ trợ học sinh hình thành, phát huy tự chủ trong học tập. Sự tự chủ của học sinh là trụ cột nền tảng của giáo dục hiện đại, trang bị cho người học những kỹ năng thiết yếu, hỗ trợ phát triển tư duy phản biện, giải quyết vấn đề và học tập suốt đời.

Tại Việt Nam, kỹ năng này được Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 đánh giá là một trong những năng lực cốt lõi, hỗ trợ phát triển toàn diện của trẻ. Tuy nhiên, tính tự chủ thường bị nhầm lẫn với việc tự học hay học tập độc lập, khiến những khía cạnh rộng hơn như khả năng hợp tác, tư duy sáng tạo và khả năng thích ứng dễ bị bỏ qua.

Nhằm xác định những khoảng trống trong cách hiểu và thực hành, thúc đẩy tính tự chủ của học sinh, tổ chức VVOB tại Việt Nam cùng với các thành viên trong nhóm kỹ thuật đã xây dựng tài liệu: “Thúc đẩy sự tự chủ của học sinh: Thực hành sư phạm nhằm phát triển tính tự chủ theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018”. Tài liệu phân tích những cách hiểu khác nhau về sự tự chủ và đưa ra nhiều khuyến nghị thiết thực tích hợp sự tự chủ trong lớp học và trong nhà trường.

Ông Nguyễn Bảo Châu, Điều phối dự án, chia sẻ: “Chúng ta cần chuyển từ việc xem tự học là đọc tài liệu một mình, sang nhìn nhận sự tự chủ như một năng lực tích hợp. Học sinh cần biết tự đặt mục tiêu, đánh giá tiến độ, hợp tác với bạn học và điều chỉnh phương pháp học phù hợp với bản thân".

Tại hội thảo, các chuyên gia cũng đã trình bày các nhóm khuyến nghị về tăng cường vai trò của lãnh đạo nhà trường trong việc thúc đẩy sự tự chủ; nâng cao năng lực giáo viên trong việc thúc đẩy sự tự chủ của học sinh; thúc đẩy sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ phát triển sự tự chủ của học sinh...

Đại diện Trung Tâm Giáo dục và Hỗ trợ người điếc miền Trung chia sẻ kinh nghiệm bằng ngôn ngữ ký hiệu.

Thông qua hội thảo, VVOB kỳ vọng sẽ lan tỏa hiểu biết đúng về sự tự chủ của học sinh, đồng thời thúc đẩy các thực hành sư phạm đổi mới từ lớp học đến cấp quản lý, nhằm xây dựng môi trường học tập nơi học sinh có thể chủ động, sáng tạo và phát triển toàn diện.

VVOB là tổ chức phi lợi nhuận về hợp tác phát triển, hỗ trợ kỹ thuật, thành lập năm 1982 tại Bỉ. Đơn vị hoạt động tại Việt Nam từ năm 1992 trong lĩnh vực giáo dục với phương châm "giáo dục vì sự phát triển". Tổ chức kỳ vọng góp phần tạo sự công bằng và cơ hội cho mọi người.

Mục tiêu của VVOB là hỗ trợ nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục theo hướng bền vững tại các nước đang phát triển. Năm 2022, nhân kỷ niệm 40 năm thành lập, tổ chức đã đề ra các mục tiêu cần đạt trước thời hạn trong kế hoạch phát triển bền vững (SDG) vào năm 2030, thông qua bộ tài liệu Learning Unlimited Strategy (Chiến lược học tập không giới hạn).