Năng lượng tái tạo và cơ chế DPPA: Còn vướng mắc chờ được tháo gỡ

Nhiều vướng mắc chờ được tháo gỡ

Báo cáo tại Hội nghị sơ kết do Bộ Công Thương tổ chức ngày 21/8 về triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) và năng lượng tái tạo theo Nghị định 57/2025, Nghị định 58/2025 của Chính phủ, ông Phạm Nguyên Hùng, Cục trưởng Cục Điện lực cho biết, các Nghị định đã được triển khai đồng bộ, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, làm cơ sở thúc đẩy phát triển các hoạt động điện lực trên phạm vi cả nước.

"Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện các Nghị định, Cục Điện lực đã tiếp nhận nhiều phản ánh từ địa phương, doanh nghiệp đề nghị làm rõ và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp và phù hợp với thực tiễn," ông Hùng nói.

Theo Cục trưởng Cục Điện lực, đối với Nghị định số 57/2025, nhiều ý kiến còn bày tỏ băn khoăn về 3 nhóm vấn đề gồm: khung giá bán điện trong cơ chế DPPA qua lưới điện kết nối riêng; chi phí thanh toán bù trừ chênh lệch trong cơ chế DPPA qua lưới điện quốc gia; giấy chứng nhận đăng ký phát triển điện mặt trời mái nhà...

Liên quan đến vấn đề trên, lãnh đạo Cục Điện lực cho rằng vẫn cần có quy định về khung giá cho phù hợp với Luật Điện lực 2024, tuy nhiên cân nhắc lựa chọn khung giá để thực hiện. Đối với chi phí thanh toán bù trừ chênh lệch trong cơ chế DPPA qua lưới điện quốc gia, một số đơn vị đề nghị loại bỏ chi phí này, tuy nhiên Cục Điện lực đề nghị cần rà soát, đánh giá tác động trước khi xem xét loại bỏ.

Với một số nội dung khác, Cục thống nhất để sửa đổi cho đồng bộ, đảm bảo cơ sở cho các đơn vị thực hiện. Việc sửa đổi Nghị định sẽ đề xuất theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đối với Nghị định 58, theo ông Phạm Nguyên Hùng, hai chính sách quan trọng được đặt ra là phát triển nguồn điện tự sản xuất, tự tiêu thụ và phát triển điện gió ngoài khơi. Với điện mặt trời mái nhà, nhiều doanh nghiệp đề nghị mở rộng đối tượng được mua sản lượng dư, đồng thời bổ sung quy định về lắp đặt thiết bị giám sát, điều khiển phù hợp với quy mô công suất để tránh lãng phí.

Một số ý kiến cũng đề xuất quy định cơ quan tiếp nhận thông báo phát triển nguồn điện là UBND cấp xã nhằm phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp và tạo thuận lợi cho thủ tục hành chính. Trong khi đó, đối với điện gió ngoài khơi, doanh nghiệp kiến nghị làm rõ điều kiện để dự án được hưởng ưu đãi, bổ sung quy định về đề án khảo sát, giới hạn diện tích vùng biển khảo sát, nhằm bảo đảm phù hợp với thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế.

Toàn cảnh hội nghị. Nguồn: Bộ Công Thương.

Tại hội nghị, đại diện nhiều địa phương và doanh nghiệp đã thẳng thắn chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Các vấn đề tập trung vào khung giá bán điện trong cơ chế DPPA, chi phí thanh toán bù trừ chênh lệch khi giao dịch qua lưới điện quốc gia, thủ tục cấp giấy chứng nhận phát triển điện mặt trời mái nhà cũng như điều kiện dự án điện gió ngoài khơi được hưởng chính sách ưu đãi. Bên cạnh những kết quả bước đầu tích cực, vẫn còn nhiều nội dung cần nghiên cứu, sửa đổi và bổ sung nhằm bảo đảm tính khả thi, minh bạch và phù hợp với thực tiễn.

Để có cơ sở báo cáo, hoàn thiện khung khổ pháp lý cho 2 Nghị định trên, Cục Điện lực kiến nghị các địa phương sớm có ý kiến theo yêu cầu của Bộ Công Thương. Yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sớm có ý kiến đối với kiến nghị của các đơn vị về việc loại bỏ Chi phí thanh toán bù trừ chênh lệch trong cơ chế DPPA qua lưới điện quốc gia.

Tập trung triển khai 3 nhiệm vụ trọng tâm

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long ghi nhận và đánh giá cao sự tham gia, đóng góp ý kiến của các địa phương, doanh nghiệp và EVN.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Nguồn: Bộ Công Thương.

Để bảo đảm việc triển khai Nghị định số 57 và Nghị định số 58 đạt hiệu quả thực chất, lãnh đạo Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: các UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần tăng cường vai trò quản lý Nhà nước trong phạm vi địa phương; chủ động tổ chức kiểm tra, giám sát tình hình triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp và phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới. Đồng thời, các địa phương khẩn trương gửi báo cáo theo yêu cầu nêu rõ những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị cụ thể để Bộ Công Thương xem xét, tổng hợp.

EVN phải sớm có ý kiến chính thức về đề xuất loại bỏ chi phí thanh toán bù trừ chênh lệch trong cơ chế DPPA qua lưới điện quốc gia; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc theo dõi chặt chẽ tình hình triển khai, kịp thời báo cáo những bất cập phát sinh và thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo định kỳ theo quy định.

Cục Điện lực có trách nhiệm tổng hợp toàn bộ ý kiến tại hội nghị này, bao gồm kiến nghị từ các địa phương, doanh nghiệp và EVN, để báo cáo lãnh đạo Bộ. Trên cơ sở đó, Cục khẩn trương xây dựng phương án, tham mưu Bộ trình Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định theo trình tự thủ tục rút gọn, bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong toàn ngành điện.

Lãnh đạo Bộ Công Thương nhấn mạnh cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của các địa phương, doanh nghiệp và cơ quan quản lý, các cơ chế mới thực sự phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của ngành năng lượng Việt Nam.

Thu Thảo