Nắng nóng, coi chừng kiệt sức do nhiệt
Kiệt sức do nhiệt hay lả nhiệt là bất ổn gây ra bởi sự dao động nhiệt độ cơ thể. Đây là một trong những bệnh liên quan đến nhiệt nghiêm trọng, chỉ xếp sau sốc nhiệt.
Kiệt sức do nhiệt nên được điều trị càng sớm càng tốt vì có thể dẫn đến sốc nhiệt và nguy hiểm đến tính mạng
Tất cả các chứng bệnh liên quan đến nhiệt độ đều có cùng một nguyên nhân: do tiếp xúc với nhiệt độ cao, đặc biệt khi độ ẩm không khí cao và sự hấp thu nước của cơ thể không đầy đủ.
Kiệt sức do nhiệt thường có các đặc điểm như đổ mồ hôi, đau đầu, chóng mặt, nhịp tim nhanh và yếu. Ngoài ra, còn có thêm các biểu hiện khác như buồn nôn, ói mửa, vọp bẻ, mệt mỏi, choáng váng, giảm bài tiết nước tiểu, da lạnh và nhợt nhạt,...
Nên làm gì khi bị kiệt sức do nhiệt?
Kiệt sức do nhiệt nên được điều trị càng sớm càng tốt vì có thể dẫn đến sốc nhiệt và nguy hiểm đến tính mạng khi nhiệt độ cơ thể lên đến 40 độ C hoặc cao hơn, theo MedlinePlus. Tỉ lệ tử vong do sốc nhiệt chiếm khoảng 10%; nhưng nếu không gây tử vong, bất ổn này có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho hệ thần kinh trung ương, động kinh và tiêu cơ vân gây ra suy thận.
Kiệt sức do nhiệt diễn biến thành sốc nhiệt một cách từ từ nhưng cũng có khi xảy ra bất ngờ. Tình trạng này sẽ không biến mất nếu các yếu tố nguyên nhân vẫn còn. Lúc này, điều quan trọng nhất cần làm là giảm nhiệt độ cơ thể xuống - theo Bệnh viện Mayo. Cụ thể, người bị kiệt sức do nhiệt nên đến nơi có mát mẻ, hạn chế vận động thể chất, nới lỏng hoặc cởi bỏ bớt quần áo, tắm nước mát, uống chầm chậm các thức uống mát và chườm mát quần áo hoặc vải lên cơ thể.
Nếu các biểu hiện xấu đi hay vẫn không giảm sau một giờ đồng hồ thì cần phải có sự chăm sóc y khoa. Nếu nghi ngờ ai đó bị sốc nhiệt như choáng váng, nôn ói, nhức đầu, mạch đập nhanh và mạnh, da nóng và đỏ, mất dần nhận thức thì nên gọi cấp cứu ngay.
Những ai có nguy cơ kiệt sức do nhiệt?
Bất kỳ ai cũng có thể bị kiệt sức do nhiệt nhưng các đối tượng sau có nguy cơ cao hơn: người cao tuổi, trẻ nhỏ, người đang bị ốm. Một số loại thuốc tác động đến các dẫn truyền thần kinh (như thuốc điều trị tâm thần) và các thuốc làm tăng sự mất nước trong cơ thể (các thuốc lợi tiểu) cũng làm giảm khả năng điều chỉnh nhiệt độ một cách bình thường của cơ thể.
Kiệt sức do nhiệt có thể do vận động quá mức, đặc biệt đối với các vận động viên chơi các môn thể thao ngoài trời nhưng mặc trang phục giữ nhiệt - điều này làm cho nhiệt độ tăng cao.
Ngoài ra, khách du lịch đến các vùng nóng cần nhận biết đầy đủ các rối loạn liên quan đến nhiệt độ. Ví dụ, đã có nhiều trường hợp kiệt sức do nhiệt xảy ra trong các đoàn hành hương Hồi giáo đến Mecca, Ả-rập Saudi trong các tháng nóng cao điểm - theo tạp chí Nghiên cứu quốc tế BioMed.
Khi đến vùng nóng, tiêu thụ nhiều thức uống có cồn cũng làm cơ thể mất nước. Ẩm độ cao đi kèm nhiệt độ cao rất nguy hiểm, làm giảm khả năng làm mát cơ thể thông qua mồ hôi.
Tình trạng kiệt sức do nhiệt còn xảy ra ở người lao động làm việc dưới nhiệt độ cao như người thu hoạch mía đường, thợ mỏ,...
Theo một thống kê năm 2003, sự dao động nhiệt độ gây tử vong đáng kể ở các nước Tây Âu, hơn 70.000 người chết vì sốc nhiệt; một nửa trong số này chết trước khi được điều trị - theo Comptes Rendus Biologies.
Huệ Trần
(theo Live Science)
Nguồn Giác ngộ: https://giacngo.vn//yhocsuckhoe/2020/03/22/3352da/