Nắng nóng kéo dài, nhiều tỉnh thành căng thẳng cung ứng điện

Các hồ thủy điện miền Trung - Tây Nguyên cạn kiệt

Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, từ đầu năm đến nay, tổng lượng mưa trên toàn quốc phổ biến ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm; hiện nay, mực nước tại nhiều hồ chứa lớn ở mức rất thấp; một số hồ chứa lớn lượng nước trữ trong các hồ chứa thiếu hụt từ vài chục đến hàng trăm triệu m3, nhất là khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên.

Thời tiết nắng nóng cao điểm kéo dài khiến nhiều tỉnh thành gặp khó khăn trong việc cung ứng điện cho người dân - Ảnh: IT

Ông Trương Xuân Tý - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam cho biết, mực nước tại các hồ chứa thủy điện A Vương, Sông Bung 4 xuống mức quá thấp, không bảo đảm mực nước tối thiểu theo quy định, nên tỉnh Quảng Nam đề nghị chủ đầu tư hai nhà máy thủy điện nêu trên dừng vận hành xả nước phát điện để tích nước, góp phần chống hạn và xâm nhập mặn cho vùng hạ du trong mùa khô năm nay. Nghiêm trọng như tại hồ thủy điện A Vương có dung tích 343 triệu m3 nước, nhưng hiện nay mực nước hồ đang thấp hơn 6m so với quy định tích nước cho mùa cạn và gần về mực nước chết.

Lưu lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên thấp hơn trung bình cùng kỳ 20 - 60%. Từ tháng 5 đến tháng 7.2023, dự báo tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm 5 - 10%. Do lượng nước bị thiếu hụt trầm trọng, không ít nhà máy thủy điện ở miền Trung – Tây Nguyên đang phải hoạt động cầm chừng nhiều ngày qua, ảnh hưởng lớn đến việc phát điện thời gian tới, cụ thể như: Ialy, Buôn Kuốp, Buôn Tua Srah, Srepok 3, Sông Ba Hạ và nhiều hồ thủy điện khác đã về mực nước chết hoặc xấp xỉ gần mực nước chết.

Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện đang có xu hướng tăng cao, đặc biệt vào các mùa nắng nóng và tháng 5, 6, 7. Theo Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC), công suất cực đại tháng 4.2023 đạt 3.536,1MW (ngày 21.4.2023), tăng 10,21% so với cùng kỳ năm 2022. Ngày 6.5.2023, công suất cực đại đạt 3.638,8MW, tăng 13,42% so với cùng kỳ 2022. Dự báo trong các ngày nắng nóng sắp tới, công suất cực đại còn tiếp tục tăng cao.

Sản lượng điện từ các nguồn thủy điện tại miền Trung - Tây Nguyên chiếm khoảng 38%, nên hệ thống điện sẽ có tình trạng khó khăn về nguồn điện khi mực nước tại các hồ thủy điện lớn giảm sâu, đặc biệt trong các tháng 5, 6, 7 và nhất là vào các giờ tiêu thụ điện cao điểm. Nếu tình trạng hạn hán diễn ra nghiêm trọng trên diện rộng thì tình hình cung cấp điện sẽ rất khó khăn.

Hồ thủy điện gần mực nước chết, căng thẳng cấp điện tại Nghệ An

Trong tháng 4 và đầu tháng 5 vừa qua, tình hình nắng nóng và khô hạn đã diễn ra trên phạm vi cả nước khiến cho nhiều hồ thủy điện trên cả nước có lưu lượng nước về hồ rất kém so với trung bình nhiều năm, dẫn đến hiện nay hầu hết các hồ chứa thủy điện đều ở mực nước thấp, trong đó, có hồ chứa Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ.

Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ là thủy điện lớn nhất khu vực Bắc miền Trung với dung tích hồ chứa 1,83 tỉ m3. Bên cạnh nhiệm vụ phát điện, nhà máy còn có nhiệm vụ khác đó là cấp nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt đối với vùng hạ du thuộc tỉnh Nghệ An.

Ông Tạ Hữu Hùng - Giám đốc Công ty Thủy điện Bản Vẽ cho biết, tính đến 6 giờ ngày 16.5.2023, hồ chứa Thủy điện Bản Vẽ chỉ đạt 166m, cách mực nước chết 11m, tương ứng với dung tích hữu ích còn lại là 250 triệu m3. Điều này đồng nghĩa với việc công ty đang đối mặt với nhiều khó khăn trong công tác vận hành cấp nước hạ du và phát điện trong thời gian tới.

Theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Trung Bộ, thời gian tới với thời tiết cực đoan, không có mưa, mực nước sông Lam có xu hướng giảm. Trong khi mực nước hồ chứa xuống rất thấp, lưu lượng cuối năm tiếp tục có xu hướng giảm thấp.

Không chỉ có hồ Thủy điện Bản Vẽ mà một số hồ thủy điện thuộc Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO 1) đã về mực nước thấp như Đại Ninh, Sông Tranh 2, Hàm Thuận…, có nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh cung cấp điện và phục vụ nhu cầu dân sinh trong thời gian còn lại của mùa khô 2023.

TP.HCM yêu cầu người dân tiết kiệm điện

Ông Võ Quang Lâm - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, nhu cầu sử dụng điện đang có xu hướng tăng cao, đặc biệt vào các mùa nắng nóng và tháng 5, 6, 7. Mới đây, công suất tiêu thụ cực đại đạt 43.300MW, cao nhất từ đầu năm đến nay và tăng 9,12% so với cùng kỳ tháng 5.2022).

Riêng tại TP.HCM, ngày 6.5 cũng là ngày mà sản lượng tiêu thụ phá kỷ lục với hơn 94,8 triệu kWh. Đây là lần thứ 4 lượng điện tiêu thụ tại TP.HCM phá vỡ kỷ lục trong vòng chưa đầy 1 tháng, cũng là mức tiêu thụ cao nhất từ khi TP.HCM có điện đến nay.

Trước tình hình trên, UBND TP.HCM đã có công văn yêu cầu các đơn vị thực hiện nghiêm túc công tác tiết kiệm điện trên địa bàn TP, đẩy mạnh tiết kiệm điện và đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định trên địa bàn TP, đặc biệt là giai đoạn cao điểm nắng nóng có nguy cơ thiếu điện do thiếu hụt nguồn nước.

UBND TP yêu cầu đảm bảo cung cấp điện cho các phụ tải quan trọng trên địa bàn TP theo thứ tự ưu tiên. Trong trường hợp phải thực hiện ngừng, giảm cung cấp điện khách hàng phải thông báo cụ thể các khu vực, thời gian thực hiện ngừng, giảm cung cấp điện theo đúng quy định.

UBND TP đề nghị hạn chế tối đa việc ngừng, giảm cung cấp điện vào ban đêm và thời gian cao điểm nắng nóng trong ngày nhằm tránh gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của các hộ gia đình, trừ những trường hợp bất khả kháng.

Kon Tum triển khai phương án đảm bảo cấp điện mùa khô

Hiện nay, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, tình trạng nắng nóng, hạn hán đã làm cho các hồ thủy điện trên cả nước thiếu nước nghiêm trọng, một số hồ thủy điện lớn đã về mực nước chết hoặc gần mực nước chết. Bên cạnh việc sản xuất điện, các hồ chứa còn phải đảm bảo chống hạn, tẩy mặn và phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân theo yêu cầu của các địa phương.

Tổng lượng dòng chảy đến các hồ chứa khu vực Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ thấp hơn từ 15-40%, khu vực Tây Nguyên thấp hơn từ 10-25% so với trung bình nhiều năm. Từ tháng 5 đến tháng 7.2023, dự báo tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm 5-10%. Nguy cơ thiếu nước trong thời gian còn lại của mùa cạn năm 2023 sẽ diễn ra nghiêm trọng. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện đang có xu hướng tăng cao, đặc biệt vào mùa nắng nóng và các tháng 5, 6, 7.

Nhu cầu sử dụng điện đang có xu hướng tăng cao, đặc biệt, vào mùa nắng nóng ở các tháng 5, 6, 7, vì vậy, Công ty Điện lực Kon Tum (PC Kon Tum) đã chủ động lập và triển khai phương án đảm bảo cấp điện mùa khô.

Cụ thể, PC Kon Tum đã chỉ đạo các đơn vị khi công tác sửa chữa, bảo dưỡng, thi công các công trình lưới điện, phải rà soát kỹ phương án tổ chức thi công, bố trí thời gian tạm ngừng cung cấp điện phù hợp, tăng cường áp dụng công nghệ sửa chữa điện nóng để hạn chế tối đa gián đoạn cung cấp điện phục vụ người dân.

Đồng thời, cũng mong muốn khách hàng hết sức chia sẻ trong thời kỳ căng thẳng cung ứng điện đang diễn ra trên cả nước. Ngành điện khuyến nghị khách hàng nên sử dụng điện an toàn, tiết kiệm và hiệu quả; điều chỉnh phụ tải điện tự nguyện phi thương mại (DR) và ngừng sử dụng điện khi hệ thống điện mất cân đối, có khả năng dẫn đến rã lưới.

Tuyết Nhung