NATO phô trương sức mạnh ở Romania sau khi Mỹ rút quân

Cuộc tập trận Dacian Fall cho thấy NATO quyết tâm lấp khoảng trống chiến lược do Mỹ để lại, đồng thời gửi tín hiệu răn đe trong bối cảnh căng thẳng dọc sườn phía Đông châu Âu. Ảnh: NATO (nato.int)

Theo Politico châu Âu (Politico.eu) ngày 14/11, trước bối cảnh Mỹ giảm mạnh quân số tại Romania để chuyển hướng ưu tiên sang các khu vực khác, NATO đã tổ chức một cuộc tập trận quân sự quy mô lớn mang tên Dacian Fall tại sườn phía Đông châu Âu. Cuộc tập trận này không chỉ nhằm củng cố khả năng phòng thủ mà còn phát đi một tín hiệu tới Nga, trong khi các đồng minh châu Âu, dẫn đầu là Pháp, đang nỗ lực lấp đầy khoảng trống chiến lược do Mỹ để lại.

Biểu dương lực lượng

Tại những ngọn núi rậm rạp cây cối ở miền Trung Romania, 5.000 quân NATO đã tập trung cho Dacian Fall, cuộc tập trận thường niên nhưng phiên bản năm nay mang nhiều ý nghĩa hơn. Cuộc tập trận được mô tả là một sự "biểu dương lực lượng".

Cuộc phô diễn sức mạnh trên còn có 1.200 phương tiện thiết bị từ 10 quốc gia NATO - Bỉ, Bulgaria, Pháp, Italy, Luxembourg, Bắc Macedonia, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania và Tây Ban Nha, cùng với tham gia của 2 chiếc trực thăng Puma đến từ Pháp, xe tăng và pháo, cũng như với nhiều máy bay chiến đấu và thiết bị bay không người lái (UAV).

Thiếu tướng Dorin Toma, Tư lệnh Sư đoàn Đa quốc gia Đông Nam của NATO, nhấn mạnh: "Mục tiêu chính của kịch bản này là răn đe".

Romania là quốc gia giáp với Ukraine, Moldova và Biển Đen, đóng vai trò chiến lược quan trọng và là nơi đặt một số căn cứ của NATO. Kể từ cuộc xung đột Nga - Ukraine nổ ra năm 2022, Romania đã tiếp nhận một nhóm tác chiến đa quốc gia của NATO do Pháp dẫn đầu, bao gồm Tây Ban Nha, Bỉ và Luxembourg. Cuộc tập trận này được thiết kế để chứng minh rằng các đồng minh NATO sẵn sàng hợp tác để củng cố sườn phía Đông và phổ biến những bài học từ cuộc chiến ở Ukraine.

Thách thức từ việc Mỹ rút quân

Vào đầu tháng 11, Lầu Năm Góc tuyên bố sẽ tái triển khai một lữ đoàn bộ binh gồm khoảng 800 quân từ Romania trở về Kentucky, trong bối cảnh quân đội Mỹ đang chuyển hướng tập trung sang các ưu tiên trong nước và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Khoảng 1.000 quân nhân Mỹ sẽ ở lại Romania theo thỏa thuận quốc phòng song phương.

Mặc dù việc cắt giảm quân số này được dự đoán sẽ không gây ra tác động lớn về mặt hoạt động, nhưng mang ý nghĩa chính trị lớn. Quốc Vụ khanh về quốc phòng Romania Sorin Moldova đã bày tỏ mong muốn Mỹ nên hủy bỏ việc rút quân.

Anca Agachi, nhà phân tích chính sách tại Viện nghiên cứu RAND, nhận định việc rút quân "sẽ có những tác động hạn chế về mặt hoạt động", nhưng "đó là tín hiệu chiến lược mà liên minh cần phải lo lắng".

Để đối phó với những thách thức mới, tốc độ triển khai quân sẽ là yếu tố then chốt. Pháp đã chứng minh khả năng cơ động quân sự ấn tượng khi điều động lực lượng và thiết bị quân sự đến Romania trong thời hạn 10 ngày của NATO. Theo yêu cầu của NATO, Pháp phải có khả năng triển khai một sư đoàn sẵn sàng chiến đấu ở sườn phía Đông trong vòng 30 ngày vào năm 2027.

Quân Pháp đã thực hiện hành trình bằng 5 máy bay, 11 chuyến tàu hỏa, khoảng 15 đoàn xe, mất bốn đến năm ngày để đi qua Hy Lạp và Bulgaria. Tướng Maxime Do Tran, chỉ huy lữ đoàn thiết giáp Pháp tham gia cuộc tập trận, cho biết việc vận chuyển bằng đường sắt gặp khó khăn hơn vì trong thời bình không được ưu tiên vượt biên giới. Tuần tới, Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ công bố đề xuất nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển quân nhân và vũ khí.

Cơ hội thử nghiệm công nghệ mới

Cuộc tập trận Dacian Fall (kết thúc vào ngày 13/11) cũng là nền tảng thử nghiệm công nghệ mới. Thiếu tướng Toma cho biết Dacian Fall là một cơ hội tốt để mỗi quốc gia thử nghiệm thiết bị mới. Lần đầu tiên, các sĩ quan quân đội Romania đã thử nghiệm UAV Bayraktar TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất. Các UAV khác, bao gồm cả UAV cảm tử và mô hình FPV được sử dụng rộng rãi ở Ukraine, cũng được triển khai.

Các quan chức NATO nhấn mạnh Mỹ không hề rời khỏi Romania, và quân đội Mỹ vẫn hỗ trợ không quân cho cuộc tập trận. Tuy nhiên, việc Mỹ giảm quân số đồng nghĩa với việc Romania sẽ cần các đồng minh châu Âu tăng cường hiện diện, theo Trung tá Christopher Stroup thuộc Không quân Mỹ.

Oana Lungescu, cựu phát ngôn viên NATO, nhận định quyết định của Mỹ là "cơ hội để Pháp và các nước châu Âu khác xem xét cách họ có thể đóng góp nhiều hơn nữa". Romania, quốc gia từ lâu đã đặt cược chiến lược quốc phòng vào sự hỗ trợ của Mỹ, đã đầu tư mạnh vào các hệ thống Patriot, F-35 và xe tăng Abrams do Mỹ sản xuất. Bà Lungescu kết luận: "Đây cũng là cơ hội để đa dạng hóa về mặt triển khai, đào tạo và năng lực".

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc