Nên hiểu đúng về quyền lợi bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới
Mặc dù Chính phủ đã có Nghị định 03/2021/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, trong đó có đầy đủ các quy định chung và nguyên tắc tham gia, bồi thường bảo hiểm nhưng hiện nhiều người dân vẫn chưa hiểu đúng về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm.
Đa phần các chủ xe máy mua "bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới" chỉ để "phòng hờ" khi cơ quan chức năng kiểm tra đỡ bị xử phạt, trong khi bản thân chưa hiểu đúng về quyền lợi và tính nhân văn của loại bảo hiểm này. Nhiều người vẫn lầm tưởng bảo hiểm mình mua thì phải bảo hiểm cho bản thân và phương tiện của mình.
Theo thực tế, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới được quy định phạm vi bồi thường thiệt hại là cho bên thứ 3 bao gồm: Thiệt hại ngoài hợp đồng về sức khỏe, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba do xe cơ giới gây ra; thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của hành khách do xe cơ giới gây ra.
Về bồi thường thiệt hại, khi tai nạn xảy ra, trong phạm vi mức trách nhiệm bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải bồi thường cho người được bảo hiểm số tiền mà người được bảo hiểm đã bồi thường hoặc sẽ phải bồi thường cho người bị thiệt hại. Trường hợp người được bảo hiểm chết, mất năng lực hành vi dân sự theo quyết định của tòa án, doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại hoặc người thừa kế của người bị thiệt hại (trong trường hợp người bị thiệt hại đã chết) hoặc đại diện của người bị thiệt hại (trong trường hợp người bị thiệt hại mất năng lực hành vi dân sự theo quyết định của tòa án hoặc chưa đủ 6 tuổi)…
Tuy nhiên, theo nhiều chủ xe cơ giới, phần lớn vẫn ngại thực hiện các hồ sơ để nhận bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự. Anh Vũ Văn Hải (xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng) cho biết cách đây không lâu bị tai nạn xe máy do va chạm với một cháu nhỏ đi xe đạp. Vụ va chạm làm cháu nhỏ bị thương, hư hỏng phương tiện nhưng trong quá trình thực hiện hồ sơ bảo hiểm đã mất khá nhiều thời gian đi lại và xác nhận. Đặc biệt, phía công ty bảo hiểm còn yêu cầu phải có ảnh hiện trường chứng minh tai nạn. Anh Hải tâm sự: “Trong lúc tai nạn chỉ có tôi và cháu nhỏ trên đường nên khi tai nạn xảy ra chỉ nghĩ nhanh chóng đưa cháu tới trạm y tế, đâu nghĩ gì đến chụp ảnh”. Vậy là anh Hải đành bỏ qua việc thanh toán bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
Theo ghi nhận từ lực lượng cảnh sát giao thông, mặc dù đã có nhiều thay đổi về mức bồi thường thiệt hại như tăng số tiền bồi thường cho mỗi vụ tai nạn hoặc giảm bớt thủ tục, hồ sơ bồi thường theo Nghị định 03 của Chính phủ, nhưng phần lớn chỉ có người tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự cho ô tô mới thực hiện xác nhận bồi thường bảo hiểm. Còn những người dùng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của xe máy thì gần như không ai quan tâm tham gia thanh toán bồi thường bảo hiểm.
Trung tá Lã Tiến Dũng, Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông - trật tự (Công an thành phố Lào Cai) cho biết: Theo thống kê của Công an thành phố trong 2 năm 2021 - 2022 có tới 120 vụ va chạm, tai nạn về xe ô tô được lực lượng xác nhận, cung cấp hồ sơ để thanh toán bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự. Tuy nhiên, chỉ có 11 vụ tai nạn xe máy tham gia làm hồ sơ để thanh toán bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự. Như vậy, số người quan tâm tham gia thanh toán bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới cho tai nạn xe máy là rất ít.
Tại Nghị định số 03 của Chính phủ đã quy định rõ ràng về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, trong đó có đầy đủ các quy định cụ thể về đối tượng áp dụng, điều kiện bảo hiểm, nguyên tắc tham gia bảo hiểm, phạm vi bồi thường, phí bảo hiểm và thanh toán phí bảo hiểm, mức trách nhiệm bảo hiểm, bồi thường bảo hiểm… Đặc biệt, trong thời gian qua, các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan truyền thông và lực lượng chức năng đã vào cuộc tuyên truyền tới người dân về những quy định này nhưng nhiều người vẫn chưa quan tâm hoặc chưa hiểu đúng về ý nghĩa của bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, nhất là người dân vùng cao.
Ông Phạm Minh Đức, Trưởng phòng Kinh doanh, Công ty Bảo Việt Lào Cai cho biết: Năm 2022, công ty thực hiện bồi thường 367 vụ thì chủ yếu là ô tô. Hiện nay không chỉ việc thực hiện hồ sơ thanh toán đã giảm bớt mà các công ty bảo hiểm đều có số điện thoại đường dây nóng để có thể nhận hỗ trợ và phối hợp giám định, xác định nguyên nhân, mức độ thiệt hại, đưa ra phương án giải quyết bồi thường và hoàn thiện hồ sơ bồi thường tai nạn cho xe cơ giới…
Hiện nay, theo quy định, việc hoàn thiện các hồ sơ bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đã đơn giản hơn rất nhiều, vì vậy chủ phương tiện, người tham gia bảo hiểm nên hiểu đúng và tìm hiểu kỹ hơn các quy định để có thể đón nhận quyền và lợi ích của mình để bảo vệ tài sản, bản thân và trách nhiệm với cộng đồng khi tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.