Nên quy định giáo viên công lập không được dạy thêm trong giờ hành chính
Trong giờ hành chính, GV đã được nhà nước trả lương nên không thể dùng giờ hành chính đó để dạy thêm thu tiền, muốn làm thêm phải thực hiện khung giờ khác.
Ngày 28/02, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đăng tải bài viết “Bà Rịa - Vũng Tàu: Đề xuất không dạy thêm ngoài trường trong giờ hành chính” [1] nhận được sự quan tâm rất lớn của dư luận cả nước.
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ban hành dự thảo Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để lấy ý kiến dư luận xã hội tại Điều 6 quy định về thời gian, thời lượng dạy thêm có nội dung đề xuất việc “Dạy thêm ngoài nhà trường không tổ chức dạy thêm, học thêm từ 06 giờ 30 đến 17 giờ 00 các ngày từ thứ Hai đến thứ 7 và vào các ngày nghỉ lễ do Nhà nước quy định, các khoảng thời gian từ 11h30 đến 13h30 và sau 21h30 hằng ngày.”
Theo dự thảo trên, có thể hiểu giáo viên công lập muốn dạy thêm ngoài nhà trường phải dạy ngoài khung giờ quy định như trên, tức là ngoài giờ hành chính, sẽ giảm được nhiều hình thức dạy thêm trá hình, trái phép,… Để tránh ảnh hưởng các trung tâm dạy thêm hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật và quyền học thêm theo nguyện vọng của học sinh, người viết cho rằng dự thảo nên sửa thành: "Giáo viên công lập không dạy thêm từ 06 giờ 30 đến 17 giờ 00 các ngày từ thứ Hai đến thứ 7 và vào các ngày nghỉ lễ do Nhà nước quy định, các khoảng thời gian từ 11h30 đến 13h30 và sau 21h30 hằng ngày" để phù hợp bởi các lý do dưới đây.

Ảnh minh họa
Thứ nhất, giáo viên là viên chức
Hiện nay, tất cả cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các tổ chức, cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập chung đều thực hiện chế độ làm việc theo quy định tại Luật Lao động thực hiện 40 giờ/tuần hoặc quy đổi thành 40 giờ/tuần.
Theo các quy định hiện hành, giáo viên thực hiện giảng dạy theo định mức tiết dạy theo quy định của Văn bản hợp nhất 03/VBHN-BGDĐT năm 2017 về chế độ làm việc, mỗi giáo viên đảm bảo theo định mức tiết dạy.
Nhưng, theo các quy định của Luật Giáo dục, Luật Viên chức và các quy định khác của ngành giáo dục, ngoài giảng dạy giáo viên còn phải thực hiện các công việc khác như soạn bài, chấm bài, sinh hoạt chuyên môn, công tác phổ cập, tham gia phong trào, các hội thi,…, nên giáo viên giảng dạy và thực hiện các công việc khác được quy đổi để đảm bảo như công chức, viên chức khác làm việc 40 giờ mỗi tuần, cụ thể thời gian làm việc giờ hành chính.
Do đó, giáo viên nếu dạy thêm bên ngoài nhà trường có thu tiền (làm thêm) thì làm ngoài giờ hành chính là hợp lý, hợp tình.
Thứ hai, dạy thêm cũng phải tuân thủ quy định về giờ làm thêm
Tại khoản 4 Điều 3 Nguyên tắc dạy thêm của Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm nêu nguyên tắc về thời lượng, thời gian, địa điểm và hình thức tổ chức dạy thêm:
“4. Thời lượng, thời gian, địa điểm và hình thức tổ chức dạy thêm, học thêm phải phù hợp với tâm sinh lí lứa tuổi, bảo đảm sức khỏe của học sinh; tuân thủ quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, giờ làm thêm và các quy định của pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ tại khu vực có lớp dạy thêm, học thêm.”
Do đó, giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường phải đảm bảo quy định của pháp luật về giờ làm thêm, trong giờ hành chính giáo viên đã được nhà nước trả lương nên không thể dùng giờ hành chính đó để dạy thêm thu tiền, muốn làm thêm phải thực hiện khung giờ khác giờ hành chính.
Nên, nếu quy định giáo viên dạy thêm thu tiền ngoài giờ hành chính là hợp lý.
Thứ ba, quy định dạy thêm ngoài giờ hành chính là phù hợp, công bằng
Hiện nay, theo quy định giáo viên thực hiện theo định mức tiết dạy và thực hiện các công việc khác.
Có nhiều ý kiến đề xuất giáo viên làm việc giờ hành chính tại cơ quan đơn vị để thực hiện công việc tại trường, không phải thực hiện công việc tại nhà là đề xuất rất hay. Nếu đảm bảo được cơ sở vật chất thì đây là ý tưởng quá tốt. Giáo viên thực hiện mọi công việc tại cơ quan, được sự hỗ trợ của lãnh đạo, đồng nghiệp, giáo viên còn đoàn kết hơn trong việc tham gia các phong trào, cũng như có điều kiện gần gũi, giúp đỡ học sinh tiến bộ hơn,…rất nhiều lợi ích nếu giáo viên làm việc giờ hành chính.
Tuy nhiên, do điều kiện cơ sở vật chất các trường còn chưa đủ phòng làm việc, sân chơi,…nên có thể giáo viên vẫn thực hiện một số công việc tại nhà nhưng không thể lấy giờ hành chính để dạy thêm thu tiền.
Giáo viên trung học cơ sở, trung học phổ thông chỉ dạy định mức 17-19 tiết/tuần, thời gian trống rất nhiều nên thời gian qua nhiều giáo viên các môn như Toán, Ngữ văn, tiếng Anh... dạy thêm tràn lan, gây nhiều bức xúc, dạy thêm trái phép gây hình ảnh xấu về sự tôn nghiêm, cao quý của nghề giáo.
Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT đã ban hành có nhiều điểm mới, phù hợp giúp quản lý dạy thêm tốt hơn, hạn chế tiêu cực trong dạy thêm, nếu quy định thêm giáo viên chỉ được dạy thêm trong giờ hành chính để phù hợp hơn về thời gian làm việc, nghỉ ngơi.
Thứ tư, công bằng với các ngành nghề khác
Hiện nay, giáo viên công lập là viên chức được hưởng lương, có thêm phụ cấp ưu đãi ngành, phụ cấp thâm niên, các loại phụ cấp, trợ cấp khác,…nên thu nhập đã cải thiện rất nhiều so với trước đây.
Chưa thể nói là tất cả lương giáo viên đủ sống nhưng so với các công chức, viên chức khác thì giáo viên đã có chế độ đãi ngộ tốt hơn cả về thu nhập và thời gian làm việc (dạy theo định mức tiết, được nghỉ 2 tháng hè,…) nên giai đoạn này phải có quy định cụ thể, rõ ràng về thời gian làm việc, nghỉ ngơi của giáo viên để đảm bảo công bằng so với ngành nghề khác.
Nếu chưa làm việc giờ hành chính tại trường thì cũng không thể dùng giờ hành chính để dạy thêm thu tiền vừa gây mất công bằng, vừa gây bức xúc trong xã hội, không phù hợp.
Dựa vào những phân tích trên, người viết cho rằng nên có quy định cụ thể về giờ dạy thêm với giáo viên công lập. Còn với giáo viên trường tư, các trường cũng đều quản lý theo giờ làm việc hành chính.
Đã đến lúc xác định giờ hành chính là thời gian làm việc của giáo viên dù là tại nhà hay tại trường, nên không thể dùng giờ hành chính để dạy thêm thu tiền, tuy vậy nếu dùng giờ hành chính để dạy thêm miễn phí giúp các em học chưa tốt và bồi dưỡng học sinh giỏi cả trong và ngoài nhà trường nên được khuyến khích.
Mới nhất, ngày 28/02/2025, Bộ Chính trị đã đồng ý với đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông [2], đây là nội dung được nhân dân đồng tình, vui mừng và vô cùng biết ơn Đảng, Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quan tâm và có chính sách kịp thời, giảm gánh nặng cho những gia đình có con em trong độ tuổi đi học từ mầm non đến phổ thông.
Hiện nay, gánh nặng về chi phí học thêm với học sinh phổ thông vẫn còn lớn, nếu thực hiện nghiêm Thông tư 29 và nghiên cứu quy định giáo viên chỉ được dạy thêm ngoài giờ hành chính sẽ giảm phần nào gánh nặng do học thêm gây ra, giúp môi trường giáo dục tốt lên.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/ba-ria-vung-tau-de-xuat-khong-day-them-ngoai-truong-trong-gio-hanh-chinh-post249512.gd
[2] https://giaoduc.net.vn/bo-chinh-tri-quyet-dinh-mien-hoc-phi-cho-hs-tu-mam-non-den-pho-thong-cong-lap-post249542.gd