Nét đẹp văn hóa lễ chùa đầu Xuân

Khi khoảnh khắc giao thừa gõ cửa ngày Xuân, tiếng chuông chùa ngân vang như lời chào đón năm mới, lan tỏa một không khí vừa linh thiêng, vừa an lành...

Từ những ngôi chùa nhỏ nơi làng quê thanh bình, đến các danh thắng nổi tiếng như chùa Hương, chùa Bái Đính... dòng người nườm nượp tìm về chốn cửa Phật. Mỗi bước chân nhẹ nhàng, ánh mắt thành kính, đều mang theo một tâm nguyện riêng, nhưng tất cả cùng chung một niềm tin và hy vọng vào sự bình an, hạnh phúc trong năm mới.

Người dân đi lễ chùa, cầu mong một năm mới bình an, may mắn. Ảnh: MỸ TÂM

Lễ chùa đầu năm không đơn thuần là một nghi thức tín ngưỡng, mà còn là một hành trình tinh thần để mỗi người tìm lại sự cân bằng trong tâm thức.

Đứng trước bàn thờ Phật, giữa không gian thanh tịnh, hương trầm lan tỏa, mỗi người như được thanh lọc khỏi những bộn bề của cuộc sống. Người già cầu mong sức khỏe, gia đình hòa thuận. Người trẻ khát vọng sự nghiệp hanh thông, tình duyên thuận lợi. Cũng có những người chỉ đơn giản tìm đến chùa để thả lỏng tâm hồn, cảm nhận sự tĩnh tại, an yên.

Bà Nguyễn Thị Lan, 82 tuổi (ở phường La Khê, quận Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ: “Tôi đi chùa đầu năm từ khi còn nhỏ. Ngày xưa, mẹ tôi thường nói rằng, lễ chùa là để cầu phúc cho gia đình, nhưng quan trọng hơn là để lòng mình được nhẹ nhàng, học cách sống tốt, làm việc thiện”. Với bà Lan, lễ chùa không chỉ là một hành động cá nhân, mà còn là cách gắn kết gia đình qua nhiều thế hệ. Hình ảnh bà dẫn con cháu đi chùa mỗi sáng mồng Một, dạy con trẻ cách thắp hương, chắp tay khấn nguyện, như một lời nhắc nhở rằng, giá trị truyền thống luôn cần được gìn giữ và trao truyền.

Thế hệ trẻ, dù sống trong thời đại hội nhập và tân tiến, vẫn tìm thấy ý nghĩa đặc biệt trong lễ chùa đầu năm. Chị Nguyễn Minh Hằng, 25 tuổi (ở xã Tiến Thắng, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) bộc bạch: “Mỗi lần đi chùa, tôi cảm thấy như được giải tỏa mọi căng thẳng. Đó là lúc tôi nhìn lại những gì đã qua, đặt ra những mục tiêu mới và tin tưởng rằng, nếu mình sống tốt, điều lành sẽ đến”. Đối với chị Hằng, lễ chùa không chỉ là một nghi thức truyền thống, mà còn là cầu nối để hiểu sâu hơn về văn hóa dân tộc, cảm nhận sự thanh bình giữa cuộc sống bận rộn.

Trong dòng chảy của thời gian, lễ chùa đầu năm vẫn giữ vị trí quan trọng, như một phần không thể thiếu trong văn hóa người Việt. Những ngôi chùa cổ kính, rêu phong, từ bao đời nay vẫn đứng đó, như nhân chứng của lịch sử, chứng kiến biết bao mùa Xuân đi qua và đón chào những thế hệ mới đến với lòng thành kính.

Không gian chùa những ngày đầu năm là sự hòa quyện giữa vẻ đẹp thiên nhiên, kiến trúc và tâm linh. Ánh sáng đèn lồng, sắc hoa đào, tiếng chuông ngân và làn hương trầm quyện tỏa, tất cả như đưa con người vào một thế giới tĩnh lặng, nơi mọi xô bồ đều dừng lại trước ngưỡng cửa, nhường chỗ cho sự bình yên...

Lễ chùa đầu năm còn là dịp để mỗi gia đình quây quần, cùng chia sẻ những khát vọng và lời chúc tốt đẹp. Ông Nguyễn Văn Thành, 75 tuổi (ở xã Hòa Lạc, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) kể: “Đi chùa đầu năm là truyền thống của gia đình tôi suốt nhiều thế hệ. Chúng tôi không cầu kỳ lễ vật, quan trọng nhất là mang theo lòng thành”. Với ông, giá trị cốt lõi của lễ chùa không nằm ở hình thức, mà ở tinh thần hướng thiện, sự gắn kết gia đình và cộng đồng.

Dẫu xã hội có thay đổi, nét đẹp lễ chùa đầu năm vẫn như một giá trị bất biến, sợi dây nối liền quá khứ với hiện tại, như ngọn lửa thiêng giữ gìn bản sắc văn hóa Việt. Từ những cụ già với ký ức Tết xưa, đến các bạn trẻ đang bước vào đời với khát khao mới, lễ chùa đầu năm luôn là dịp để mỗi người tìm lại bản thân, hướng về nguồn cội và lan tỏa những giá trị tốt đẹp nhất.

Những bước chân đầu Xuân về chùa mang theo không chỉ lời khấn nguyện, mà còn là khát vọng hướng thiện, gieo duyên lành tới mọi chúng sinh.

Lễ chùa đầu Xuân là nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt. Ảnh: MỸ TÂM

Giữa thế giới hiện đại, khi nhịp sống ngày càng gấp gáp, lễ chùa đầu Xuân như một nhịp lặng quý giá, giúp con người kết nối với truyền thống, với chính mình và với những giá trị vượt thời gian. Đó là nơi lòng người được sưởi ấm bởi tiếng chuông ngân, mùi hương trầm dịu dàng và ánh sáng từ lòng thành kính.

Lễ chùa không chỉ là câu chuyện của một ngày đầu Xuân, mà còn là biểu tượng sức sống bền bỉ của văn hóa Việt Nam. Trong ánh mắt thành kính và những nén nhang thơm, lễ chùa chính là lời nhắc nhở rằng, dù thế giới có đổi thay, người Việt vẫn luôn tìm về chốn bình yên để làm mới tâm hồn, để gắn bó sâu sắc hơn với truyền thống và mang theo những giá trị tốt đẹp bước vào tương lai.

AN KHANG