Nếu giá mua điện gió ngoài khơi cao hơn giá bán điện của EVN thì sẽ thế nào?

Chưa có giá bán điện cho dự án điện gió ngoài khơi

Tại tờ trình Chính phủ dự thảo Đề án nghiên cứu thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi, Bộ Công Thương cho hay, hiện tại chưa có giá bán điện cho dự án điện gió ngoài khơi.

Bộ Công Thương dẫn báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) ngày 3/4/2024. Theo báo cáo, giá bán điện các nhà máy điện gió ngoài khơi khá cao, khoảng 11-13 Uscent/kWh so với chi phí biên dài hạn của hệ thống (theo tỷ giá hiện tại, mức giá này tương đương khoảng 2.700-3.200 đồng/kWh - PV).

EVN cho biết, hiện vẫn chưa có nhà đầu tư (tư nhân, nhà đầu tư nước ngoài) đầu tư dự án điện gió ngoài khơi do đó chưa rõ yêu cầu của nhà đầu tư liên quan đến cam kết sản lượng, hợp đồng mua bán điện, việc chuyển đổi ngoại tệ và các yêu cầu về tài chính liên quan đến điện gió ngoài khơi.

Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.

Bên cạnh đó, các vấn đề có thể xuất hiện theo yêu cầu của nhà tài trợ hoặc từ phía chủ đầu tư như: việc giá bán điện điều chỉnh theo tỷ giá USD/VND; tỷ suất sinh lợi của dự án/vốn chủ sở hữu; việc tính toán lãi suất vay vốn của dự án điện gió ngoài khơi; vấn đề bồi thường khi có sự thay đổi bất lợi của quy định pháp luật; vấn đề bảo lãnh của Chính phủ đối với một số nội dung trong Hợp đồng mua bán điện.

Căn cứ các quy định pháp luật, Bộ Công Thương phân tích, nếu giá mua điện của dự án điện gió ngoài khơi cao hơn giá bán điện của EVN (hoặc làm cho EVN thua lỗ), thì về nguyên tắc EVN có quyền từ chối mua điện để “bảo toàn và phát triển vốn của EVN”.

Giá thành cao, tương lai có thể sẽ rẻ hơn

Theo nghiên cứu của DEA (Danish Energy Agency 2020), NREL, giá trị LCOE (chi phí hiện tại ròng trung bình của điện phát ra ở một nhà máy suốt cuộc sống kinh tế của nó) được dự báo trong khoảng 11-15 Uscents/kWh vào năm 2030 và khoảng 8-13 Uscents/kWh vào năm 2050. Theo đánh giá của nhóm chuyên gia, giá trị này là phù hợp với Việt Nam và trong tương lai có thể sẽ rẻ hơn.

Tuabin gió là thiết bị chính của các dự án điện gió, hiện nay có giá thành khá cao. Cùng với đó, các vật tư và thiết bị phụ trợ cho các dự án điện gió, chẳng hạn như hệ thống truyền tải, hệ thống an toàn, hệ thống giám sát,... và chi phí xây dựng, lắp đặt các dự án điện gió cũng có giá không rẻ.

Để giảm giá thành điện gió, Việt Nam cần nghiên cứu, tăng cường nội địa hóa các vật tư và thiết bị phụ trợ cho các dự án và đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các nước giàu kinh nghiệm trong phát triển điện gió ngoài khơi. Qua đó, có thể giúp giảm thiểu chi phí đầu tư.

Để phát triển điện gió ngoài khơi ở nước ta một cách bền vững, Đề án đánh giá: Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách, đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, nâng cao năng lực quản lý và vận hành các dự án điện gió.

Các nước trong thời gian qua đều đặt mục tiêu rất tham vọng về phát triển điện gió ngoài khơi. Tuy vậy, do những vướng mắc và ảnh hưởng làm tăng chi phí phát triển điện gió ngoài khơi tại một số quốc gia nên dẫn đến sự thua lỗ của các bên tham gia phát triển. Việc này tác động xấu tới chuỗi cung ứng, gây rủi ro tăng chi phí phát triển khi chuỗi cung ứng không đáp ứng nhu cầu.

Để giảm thiểu tác động bất lợi của việc này, Đề án khuyến nghị Việt Nam cần nghiên cứu tổng thể các khía cạnh liên quan tới phát triển điện gió ngoài khơi, xây dựng kế hoạch và lộ trình phát triển rõ ràng. Đồng thời tăng cường nắm bắt thông tin thực trạng và mục tiêu phát triển của các nước để điều chỉnh lộ trình phù hợp cho nước ta, giảm thiểu tác động tiêu cực từ tác động tăng chi phí do do sự quá tải của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo nghiên cứu mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB), năng lượng gió ở Việt Nam có tiềm năng lớn nhất trong 4 nước của khu vực, với hơn 39% tổng diện tích của Việt Nam được ước tính là có tốc độ gió trung bình hằng năm lớn hơn 6 m/s ở độ cao 65m (tương đương công suất 512 GW).

BN