New York Times viết về cuộc đời thiền sư Thích Nhất Hạnh

New York Times mở đầu bài viết bằng dẫn cáo phó từ tăng đoàn Làng Mai: "Thích Nhất Hạnh, một nhà sư Phật giáo Việt Nam, một trong những thiền sư có ảnh hưởng nhất thế giới, truyền bá thông điệp về chánh niệm, từ bi và bất bạo động, đã qua đời hôm thứ Bảy (22/1) tại chùa Từ Hiếu, Huế, Việt Nam, thọ 95 tuổi".

Thiền sư Thích Nhất Hạnh bị xuất huyết não vào năm 2014, khiến ông không thể nói được và chỉ giao tiếp qua cử chỉ. Ông là một tác giả, nhà thơ, nhà giáo và nhà hoạt động vì hòa bình.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh rời Việt Nam sau khi phản đối chiến tranh vào những năm 1960 và trở thành tiếng nói hàng đầu của phong trào “Phật giáo dấn thân”, trong đó áp dụng các nguyên tắc Phật giáo vào cải cách chính trị và xã hội.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Ảnh: NYT

Thiền sư Thích Nhất Hạnh, người từng nhiều lần đến Mỹ và châu Âu để nghiên cứu và diễn thuyết, thông thạo tiếng Anh và tiếng Pháp, là một người có ảnh hưởng lớn đến các thực hành Phật giáo phương Tây, thúc giục việc đề cao chánh niệm, khái niệm được ông mô tả là "năng lượng của nhận thức và tỉnh thức".

Trong cuốn sách “Bình yên là mỗi bước đi: Con đường chánh niệm trong cuộc sống hàng ngày”, thiền sư Thích Nhất Hạnh viết: "Nếu chúng ta không hoàn toàn là chính mình, thực sự trong giây phút hiện tại, chúng ta sẽ bỏ lỡ mọi thứ".

Theo New York Times, số người theo dõi thiền sư Thích Nhất Hạnh ngày càng tăng khi ông thành lập hàng chục tu viện và trung tâm tu tập trên khắp thế giới. Làng Mai, gần Bordeaux, miền tây nam nước Pháp, là tu viện lớn nhất trong số các tu viện của ông. Nơi đây tiếp đón hàng ngàn người tới thăm mỗi năm.

Năm 2018, thiền sư Thích Nhất Hạnh trở về Huế, sống những ngày cuối cùng tại chùa Từ Hiếu, nơi ông xuất gia khi còn là một thiếu niên.

Thích Nhất Hạnh bác bỏ ý niệm về cái chết. "Sinh tử chỉ là ý niệm", ông viết trong cuốn sách “Không chết, không sợ hãi". "Chúng không có thật". "Đức Phật dạy rằng không sinh; không tử; không đến; không đi; không giống; không khác; không trụ; không diệt. Chúng ta lại chỉ nghĩ rằng có".

Ông viết, sự hiểu biết đó có thể giải phóng con người khỏi nỗi sợ hãi và cho phép họ “tận hưởng cuộc sống và đánh giá cao cuộc sống theo một cách mới”.

Vào đầu những năm 1960, thiền sư Thích Nhất Hạnh học tại Đại học Princeton và sau đó giảng dạy tại Cornell và Columbia. Ông có ảnh hưởng đến phong trào hòa bình của Mỹ, thúc giục Mục sư-Tiến sĩ Martin Luther King Jr. phản đối chiến tranh Việt Nam.

Tiến sĩ King đã đề cử ông cho giải Nobel Hòa bình năm 1967, nhưng năm đó Ủy ban Nobel không chọn trao giải này.

“Cá nhân tôi không biết có ai xứng đáng hơn vị sư hiền lành đến từ Việt Nam này", NYT dẫn mục sư King từng viết về thiền sư Thích Nhất Hạnh cho Viện Nobel ở Na Uy. “Những ý tưởng của ông ấy về hòa bình, nếu được áp dụng, sẽ xây dựng một tượng đài cho chủ nghĩa đại kết, cho tình anh em thế giới, cho nhân loại".

Mục sư Martin Luther King gặp thiền sư Thích Nhất Hạnh năm 1966. Ảnh: Sweeping Zen/Phatgiao.org

Thích Nhất Hạnh sinh tại Huế ngày 11/10/1926 với tên khai sinh là Nguyễn Xuân Bảo. Ông gia nhập một thiền viện năm 16 tuổi và theo học Phật pháp ở đó với tư cách là một sa di. Khi xuất gia năm 1949, ông lấy pháp danh là Thích Nhất Hạnh.

Vào đầu những năm 1960, ông thành lập trường Thanh niên phụng sự xã hội, một tổ chức từ thiện giúp dựng lại các làng bị đánh bom, xây trường học, trung tâm y tế và đoàn tụ các gia đình bị mất nhà cửa do chiến tranh.

Vào năm 2013, trong nhiều chuyến thăm đến các trung tâm có tầm ảnh hưởng ở phương Tây, ông đã có bài phát biểu tại trụ sở chính của Google ở Thung lũng Silicon, đưa thông điệp về sự chiêm nghiệm tĩnh lặng đi đầu trong thời đại kỹ thuật số năng lượng cao.