'Ngã ba đường' của aespa

4 năm sau màn ra mắt rúng động với Black Mamba, aespa - nhóm nhạc nữ đình đám nhà SM đang bước vào một giai đoạn chuyển mình rõ rệt. Không còn những "ae-avatar", những cú đấm xuyên thiên hà của Karina hay nhân vật ảo nævis, aespa giờ đây chọn tiếp cận khán giả bằng phong cách hành động: thực tế, sắc lạnh hơn. Nhưng điều này dẫn đến một câu hỏi lớn rằng họ đang mở rộng bản sắc hay vô tình đánh mất linh hồn?

Từ ảo ảnh công nghệ đến âm thanh kim loại

Ngay từ khi ra mắt, aespa không giống bất kỳ nhóm nhạc nào khác. SM đầu tư mạnh tay vào một "vũ trụ" KWANGYA nơi các thành viên có bản sao ảo, với lời hứa kết nối con người và AI trong một thế giới siêu thực. Những bản hit như Black Mamba, Next Level, Savage... không chỉ là bài hát mà là chương đầu của một câu chuyện hoành tráng.

Thế nhưng khi thời gian trôi qua và SM trải qua những biến động nội bộ lớn, aespa bắt đầu "hạ cánh" về thế giới thực. Từ mini album MY WORLD đến các sản phẩm gần đây như Spicy, supernova, armageddon và mới nhất là Dirty Work, nhóm dần định hình phong cách mới: trưởng thành, có phần lạnh lùng, và bớt phụ thuộc vào AI.

Cư dân mạng gọi đây là "giai đoạn kim loại" của aespa nhằm ám chỉ chất liệu âm nhạc và hình ảnh cứng cáp, sắc sảo hơn. Nhưng cũng từ đó, tranh cãi nổ ra: Liệu đây là một chiến lược tái định vị hiệu quả, hay là sự rút lui khỏi một trong những concept táo bạo nhất Kpop?

Sự rút lui của Lee Soo Man - "kiến trúc sư vũ trụ" của aespa và nhạc sĩ kỳ cựu Yoo Young Jin được xem là bước ngoặt lớn. Không còn những đoạn drop kỳ quặc, những layer vocal rối rắm đậm chất SMP (SM Performance), âm nhạc của aespa nay hướng đến sự mượt mà, hợp gu công chúng hơn. Và điều đó đã mang lại kết quả: Spicy viral mạnh, supernova giành Daesang, armageddon được khen ngợi về concept hình ảnh.

Tuy nhiên, một bộ phận fan trung thành lại cảm thấy hụt hẫng. Họ cho rằng aespa đang mất dần sự "dị biệt" - điều từng giúp nhóm nổi bật giữa dàn girlgroup cùng thời như IVE, LE SSERAFIM hay NewJeans. Một cư dân mạng viết: "Tôi nhớ những ngày Karina đấm tên lửa và nævis xuất hiện như một AI thần thánh. Giờ thì aespa cũng chỉ như một nhóm girl-crush khác". Thực tế, aespa giờ đây đang đứng giữa hai thái cực: Một bên là tham vọng công nghệ chưa từng có tiền lệ trong Kpop, một bên là sức ép thị trường đòi hỏi sự thân thiện, dễ tiếp cận hơn.

Thế khó của aespa: Giữ vững thế giới ảo hay bám sát thị hiếu?

Cuộc tranh luận về aespa phản ánh sự phân hóa trong thị hiếu khán giả Kpop hiện đại. Người thích sự kịch tính, hoành tráng của vũ trụ KWANGYA thì cảm thấy thất vọng vì SM dường như "bỏ ngang" cốt truyện. Người khác lại ủng hộ aespa trở nên dễ hiểu, dễ nghe hơn, mở rộng tệp khán giả quốc tế và trẻ tuổi.

Thậm chí, có ý kiến cho rằng aespa nên là nhóm trong bộ phim hoạt hình "K-Pop Demon Hunters", chứ không phải TWICE. Bởi lẽ concept AI, chiến binh, vũ trụ từng là "sân chơi" hoàn hảo của họ. Tuy nhiên, cũng có cái nhìn thực tế hơn rằng giữa bối cảnh SM nhiều lần vẽ vũ trụ rồi bỏ dở (như EXO, Red Velvet), việc aespa tạm thời "gác lại KWANGYA" là một cách để duy trì sự linh hoạt, không tự bó buộc vào một mô hình đang ngày càng khó triển khai toàn diện.

Tổng giám đốc Cho Woo Chul của SM từng nói: "Tôi muốn aespa được định nghĩa là chính họ với âm nhạc và cách thể hiện riêng biệt. Họ có thể mở rộng vượt ra ngoài KWANGYA để tiến vào một thế giới vô tận". Tuyên bố này cho thấy một hướng đi mở - nơi aespa không còn là "nhóm nhạc AI", mà là nghệ sĩ có khả năng biến hóa với nhiều concept khác nhau.

Nhưng cái giá của sự đa dạng là gì? Là nguy cơ mất đi một tông giọng nhất quán, một bản sắc thương hiệu rõ ràng - điều từng giúp BLACKPINK thành công với hình tượng girl-crush, hay NewJeans nổi bật với sự trẻ trung nguyên bản.

aespa từng đại diện cho tương lai theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Giờ đây, nhóm đang đứng giữa ranh giới: tiếp tục khai phá con đường công nghệ kỳ ảo, hay gắn bó với công thức an toàn đại chúng? Câu trả lời có thể đến từ chính các sản phẩm âm nhạc kế tiếp. Nhưng chắc chắn, điều giữ chân khán giả không chỉ là concept, mà là cái chất riêng không thể trộn lẫn - thứ mà aespa từng có, và đang nỗ lực tái định nghĩa.

Hoài Thương