Nga 'cấm cửa' các hãng hàng không Châu Âu né không phận Belarus

Động thái của Nga, nhấn mạnh sự ủng hộ của Moscow đối với chế độ của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, diễn ra khi Liên minh châu Âu áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Belarus sau vụ nước này ép hạ cánh một máy bay thương mại để bắt một nhà báo đối lập.

Austrian Airlines đã hủy chuyến bay theo lịch trình từ Vienna đến Moscow hôm 27-5 đồng thời cho biết trong một tuyên bố: "Việc thay đổi đường bay phải được sự chấp thuận của các nhà chức trách. Các nhà chức trách Nga đã không cấp cho chúng tôi giấy phép này. Kết quả là Austrian Airlines đã phải hủy chuyến bay hôm nay từ Vienna đến Moscow".

Trước đó vào hôm 26-5, Air France cũng hủy chuyến bay đến và đi từ Moscow, với lý do tương tự.

EU đã áp dụng lệnh cấm đối với các hãng hàng không đăng ký của Belarus bay đến và đi từ các sân bay châu Âu, đồng thời kêu gọi các hãng hàng không châu Âu tránh không phận Belarus. Hãng hàng không quốc gia Belarus Belavia đã hủy các chuyến bay đến nhiều điểm đến do các hành động của EU.

Trước đó một chuyến bay của Ryanair đi từ Athens đến thủ đô Vilnius của Litva đã bị chặn và buộc phải hạ cánh ở Minsk. Khi nó hạ cánh, nhà hoạt động đối lập Roman Protasevich và người bạn đồng hành người Nga Sofia Sapega, những người có mặt trên chuyến bay, đều bị giam giữ.

Protasevich là một trong số hàng chục nhà báo và nhà hoạt động Belarus vận động lưu vong chống lại chế độ của Lukashenko. Protasevich, 26 tuổi, là người sáng lập kênh Telegram Nexta, kênh đã giúp vận động các cuộc biểu tình chống Lukashenko, và nằm trong danh sách truy nã của chính phủ vì tội khủng bố.

Chiếc máy bay của Ryanair bị Belarus buộc hạ cánh trước đó - Ảnh: AFP

Các ngoại trưởng EU sẽ bắt đầu thảo luận về những bộ phận nào của nền kinh tế Belarus sẽ bị trừng phạt với việc Bộ trưởng Ngoại giao Luxembourg Jean Asselborn gợi ý rằng xuất khẩu kali của nước này có thể được nhắm mục tiêu, theo Reuters.

Belarus là nhà sản xuất kali lớn thứ hai thế giới, thường được sử dụng làm phân bón, theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ.

Trước cuộc họp tại Bồ Đào Nha, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đe dọa vòng xoáy trừng phạt kinh tế đối với quốc gia Đông Âu này.

Maas nói với các nhà báo tại thủ đô Lisbon của Bồ Đào Nha: “Rõ ràng là chúng tôi sẽ không hài lòng với các biện pháp trừng phạt nhỏ, nhưng chúng tôi muốn nhắm mục tiêu cấu trúc kinh tế và các giao dịch tài chính ở Belarus”.

Maas nói thêm: '' Điều quan trọng là phải thảo luận về chủ đề này với Nga vì chúng ta đều biết rằng nếu không có Nga và không có sự hỗ trợ của Nga thì Lukashenko không có tương lai ở Belarus''.

Đến nay, ông Lukashenko vẫn tỏ ra thách thức, nói với các nhà lập pháp tại Quốc hội Belarus rằng việc chuyển hướng chuyến bay Ryanair hôm 23-5 là hợp pháp, và những lời chỉ trích và trừng phạt tiếp theo đối với nước này là một hình thức chiến tranh lai hiện đại.

Ông nói: “Phương Tây đã chuyển từ (tổ chức) các cuộc nổi dậy sang bóp nghẹt đất nước, trong khi vẫn khẳng định rằng chuyến bay đã bị chuyển hướng vì mối đe dọa đánh bom, đồng thời nói rằng mối đe dọa bắt nguồn từ Thụy Sĩ.

Các nhà chức trách Thụy Sĩ cho biết họ không hề biết về mối đe dọa đánh bom trên chuyến bay Ryanair, từ Athens đến Vilnius, và họ cũng không thông báo cho nhà chức trách Belarus về điều đó.

Nhóm G7 gồm các quốc gia giàu có nhất thế giới đã lên tiếng gia tăng sự lên án của quốc tế đối với hành động của Belarus, gọi hành động này là một "cuộc tấn công nghiêm trọng vào các quy tắc quản lý hàng không dân dụng" trong một tuyên bố chung.

"Chúng tôi sẽ tăng cường nỗ lực của mình, bao gồm cả việc thông qua các biện pháp trừng phạt hơn nữa nếu thích hợp, để thúc đẩy trách nhiệm giải trình đối với các hành động của chính quyền Belarus" - tuyên bố của G7 cho biết thêm.

Anh Duy