Nga chuẩn bị cho bước nhảy vọt về công nghệ điện khí
Liên bang Nga đang nghiên cứu thiết kế các tua-bin khí có công suất vượt ngưỡng 300 MW. Thông tin này được Bộ Công Thương Nga công bố, đồng thời cho biết các dự án phát triển sẽ bao gồm nhiều dải công suất, từ các tổ máy 6-8 MW cho tới các mẫu trên 300 MW. Chương trình cũng bao gồm việc chuyển đổi một tua-bin 7 MW sang cấu hình sử dụng trên biển và phát triển các tổ máy di động công suất 25 MW.
Liên bang Nga đang nghiên cứu thiết kế các tua-bin khí có công suất vượt ngưỡng 300 MW. (Ảnh: AFP)
Một dự án trong bối cảnh tăng cường năng lực nội địa
Cho đến nay, tua-bin nội địa mạnh nhất được đưa vào vận hành tại Nga là GTD-110M, được lắp đặt tại nhà máy nhiệt điện Udarnaya. Mẫu tua-bin này, với công suất định mức 560 MW, đã được ra mắt vào năm 2024 sau giai đoạn thử nghiệm tải tối đa kéo dài 72 giờ. Việc đưa vào vận hành mẫu tua-bin này đã giúp nâng công suất nhà máy từ 454 MW lên 560 MW, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình thay thế thiết bị nhập khẩu.
Trước đây, các tua-bin khí công suất lớn sử dụng tại Nga chủ yếu do các nhà sản xuất nước ngoài cung cấp, như Siemens, General Electric hoặc Alstom. Theo các nghiên cứu trong ngành, hơn 60% số tua-bin trên 170 MW đang hoạt động tại Nga có nguồn gốc nhập khẩu. Vì vậy, việc phát triển một mẫu tua-bin nội địa công suất trên 300 MW được xem là bước đi nhằm giảm bớt sự phụ thuộc công nghệ từ nước ngoài.
So sánh với các mẫu công suất lớn trên thế giới
Trên thị trường quốc tế, kỷ lục về công suất trong chu trình đơn hiện do M701JAC của Mitsubishi Power nắm giữ (≈ 574 MW, hiệu suất chu trình kết hợp: 64%), theo sát là GE Vernova 9HA.02 (571 MW, 64%) và Siemens Energy SGT5-9000HL (545 MW, 63%). Mẫu GT36 do Ansaldo (Ý) và Shanghai Electric (Trung Quốc) hợp tác sản xuất đạt 538 MW, với hiệu suất xấp xỉ 63%.
Trong chu trình kết hợp, các mẫu này đều vượt mốc 850 MW công suất lắp đặt, với hiệu suất trên 63%. So với đó, GTD-110M của Nga - công suất 560 MW - nằm trong cùng phân khúc công suất với các mẫu dẫn đầu thế giới ở chu trình đơn, nhưng vẫn kém hơn về hiệu suất tối đa so với các dòng class H và class J.
Triển vọng công nghiệp và thách thức đối với ngành
Việc phát triển một tua-bin nội địa công suất trên 300 MW đòi hỏi xây dựng các cơ sở thử nghiệm chuyên biệt, đặc biệt đối với thiết bị điện cao thế và máy cắt cách điện bằng khí. Một trung tâm thử nghiệm chuyên dụng đang được thành lập, cho phép kiểm định toàn diện các thiết bị ngay trên lãnh thổ Nga - loại hạ tầng vốn hiếm có trên quy mô toàn cầu.
Đối với giới công nghiệp, thành công của chương trình này sẽ quyết định khả năng của Nga trong việc cạnh tranh trực tiếp với các nhà sản xuất quốc tế ở phân khúc chiến lược của tua-bin khí công suất lớn. Các dữ liệu hiện tại cho thấy tiềm năng hình thành thị trường nội địa có thể đáp ứng toàn bộ nhu cầu trong nước và hướng tới một số thị trường xuất khẩu khu vực.
