Nga giành cao điểm chiến lược tại Chasov Yar, Ukraine đối mặt tình thế nguy cấp
Quân đội Nga ngày 4/7 cho biết đã kiểm soát nhiều phần của một khu vực quan trọng trên đỉnh đồi ở miền Đông Ukraine. Đây được coi là bước tiến đáng chú ý có thể gây ra vấn đề lớn cho các đơn vị Ukraine đang bám trụ tại khu vực này.
Nga giành cao điểm chiến lược tại Chasov Yar
Theo Bộ Quốc phòng Nga, các lực lượng nước này đã kiểm soát được quận cực Đông Novy ở Chasov Yar – một thị trấn tương đối nhỏ nhưng đóng vai trò to lớn trong cuộc xung đột, đã bị tàn phá nghiêm trọng sau nhiều tháng giao tranh ác liệt. Tọa lạc trên vùng đất cao, Chasov Yar được xem như cửa ngõ dẫn vào các khu vực do Ukraine kiểm soát ở vùng Donetsk. Từ thị trấn này có thể quan sát được các khu vực thấp hơn ở phía Bắc, hướng tới những thành phố lớn hơn như Kramatorsk và Slovyansk, và khu vực ở phía Tây hướng tới vùng Dnipropetrovsk.
Chasov Yar nằm cách không xa Bakhmut – khu vực mà Nga đã kiểm soát vào tháng 10/2023 sau các trận đánh kéo dài. Trong nhiều tháng qua, lực lượng Nga đã tập trung đánh chiếm Chasov Yar. Nếu thị trấn này thất thủ, các thành phố lân cận sẽ tiếp tục nằm trong tầm ngắm, tuyến đường tiếp tế huyết mạch của Ukraine có thể bị cắt đứt và Nga sẽ tiến gần hơn đến mục tiêu kiểm soát toàn bộ khu vực Donetsk.
Người phát ngôn của quân đội Ukraine cho biết, các lực lượng nước này đã rút khỏi quận Navy sau khi vị trí phòng thủ bị phá hủy. Những nỗ lực giữ vững các khu vực lân cận đang trở nên kém hiệu quả vì có quá nhiều rủi ro.
Phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia, ông Nazar Voloshyn, người phát ngôn của nhóm chiến lược và hoạt động “Khortytsia” của Ukraine lưu ý: “Trong 24 giờ qua, Nga đã tiến hành 238 cuộc tấn công bằng tất cả các loại vũ khí ở khu vực Chasov Yar”.
Bên cạnh đó, nhóm giám sát DeepState của Ukraine cho biết các lực lượng Nga đang tiến tới một con đường quan trọng chiến lược nối Bakhmut với Konstantinivka và Pokrovsk. Đây là tuyến đường tiếp tế quan trọng cho quân đội Ukraine. Việc Ukraine rút quân khỏi một số khu vực ở Chasov Yar là một diễn biến đáng lo ngại đối khi nước này tập trung ổn định tiền tuyến sau nhiều tháng bị Nga tấn công không ngừng nghỉ.
Ông Nazar Voloshyn thừa nhận, các vị trí phòng thủ của Ukraine trong thị trấn đã bị “phá hủy” và nguy cơ lực lượng của họ sẽ hứng chịu thương vong nghiêm trọng nếu vẫn cố bám trụ tại Chasov Yar. Các cuộc giao tranh không ngừng nghỉ trong nhiều tháng qua đã tàn phá nặng nề Chasov Yar, khiến nơi đây trở nên hoang tàn. Hiện không có một tòa nhà nào còn nguyên vẹn và hàng nghìn người đã phải đi lánh nạn.
Ông Oleh Shyriaiev, chỉ huy tiểu đoàn xung kích 255 của Ukraine đóng tại khu vực này được 6 tháng cho rằng, Nga đang triển khai chiến thuật “thiêu đốt” nhằm phá hủy bất cứ nơi nào có thể được sử dụng làm vị trí quân sự nhằm buộc lực lượng Ukraine phải rút lui.
“Thật đáng tiếc, chúng tôi đang mất dần lãnh thổ. Nhưng chúng tôi không thể tiếp tục giữ những gì đã bị hủy hoại”, ông Shyriaiev lưu ý. Quân đội Nga hiện đang có ưu thế tốt hơn so với Ukraine, với tỷ lệ binh sỹ 10 trên 1.
Theo ông Voloshyn, cường độ các cuộc tấn công của Nga vào tuyến phòng thủ của Ukraine đã gia tăng trong vòng 1 tháng qua. Chỉ riêng trong 1 tuần qua, Nga đã thực hiện gần 1.300 cuộc tấn công, thả gần 130 quả bom lượn và thực hiện 44 cuộc đột kích trên bộ. Các cuộc tấn công của Nga tập trung chủ yếu vào việc chiếm giữ các khu định cư, cho phép họ tiến tới Kramatorsk và Sloviansk, những thành phố lớn nhất ở khu vực Donetsk do Ukraine kiểm soát.
Các chỉ huy Ukraine trong khu vực cho biết nguồn lực của họ vẫn còn yếu, phần lớn là do thiếu hụt viện trợ quân sự từ Mỹ và châu Âu khiến họ buộc phải giữ thế phòng thủ. Chỉ huy Oleh Shyriaiev cho biết, đạn dược mà phương Tây tiếp tế đang được chuyển ra chiến trường nhưng khá chậm chạp và ít ỏi.
Nga dường như đã lợi dụng tình trạng thiếu đạn dược trầm trọng của Ukraine trong nửa đầu năm nay, để cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của đối phương dọc theo tiền tuyến phía Đông. Moscow thậm chí còn phát động một cuộc tấn công xuyên biên giới bất ngờ ở miền Bắc Ukraine nhằm buộc các lực lượng của Kiev phải rút quân ra khỏi miền Đông.
Ukraine đối mặt tình thế nguy cấp
Ukraine khẳng định các lực lượng nước này vẫn nắm quyền kiểm soát chặt chẽ khu vực phía Tây Chasov Yar và việc rút quân khỏi phần phía Đông là một quyết định mang tính chiến thuật. Nhóm giám sát DeepState cho rằng, khu vực phía Đông gần như đã bị “xóa sổ hoàn toàn” và việc tiếp tục giữ các tàn tích đổ nát sẽ chỉ làm gia tăng tổn thất cho Kiev.
Trước khi xung đột nổ ra, Chasov Yar có khoảng 12.000 người dân sinh sống, nhưng hầu hết đã đi sơ tán. Tháng 5 vừa qua, ông Vadym Filashkin, người đứng đầu chính quyền quân sự khu vực Donetsk, cho biết vẫn còn khoảng 679 dân thường cố gắng bám trụ lại nơi đây.
Phát biểu với CNN, chuyên gia quốc phòng Konrad Muzyka đánh giá: “Nếu giành quyền kiểm soát toàn bộ Chasov Yar, Nga có thể đưa thêm pháo binh và máy bay không người lái vào khu vực, đồng thời, có được vị trí thuận lợi để tiến hành các cuộc tấn công trên bộ và trên không vào quân đội Ukraine”.
Tổng thống Nga Putin nhiều lần thể hiện quyết tâm nắm giữ toàn bộ Donetsk. Khu vực này đã bị chia cắt làm đôi khi giao tranh nổ ra vào năm 2014, phe ly khai do Nga hậu thuẫn chiếm giữ các tòa nhà chính phủ ở các thị trấn và thành phố ở phần phía đông.
Mặc dù Nga nắm quyền kiểm soát một số lãnh thổ tại Donetsk sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2/2022, nhưng nước này chưa bao giờ chiếm được toàn bộ khu vực. Nếu Chasov Yar rơi vào tay Nga, điều đó có thể khiến các thành phố lớn hơn ở phía tây đang năm trong tay Ukraine gặp nguy hiểm, ông Muzyka lưu ý.
“Chasov Yar là khu định cư lớn nhất nằm trên tuyến đường tới Kramatorsk, vì vậy nếu Nga chiếm toàn bộ thị trấn thì Ukraine sẽ mất cơ hội dựa vào các khu định cư đô thị để giảm nhịp độ tấn công của Nga”. Chưa kể, việc tiến lên trong môi trường đô thị sẽ khó khăn hơn nhiều so với hoạt động ở địa hình rộng mở.