Nga ngỏ ý làm trung gian hòa giải căng thẳng hạt nhân giữa Mỹ và Iran

Nga sẵn sàng làm trung gian Mỹ-Iran

"Tổng thống Putin tin tưởng vấn đề hạt nhân của Iran chỉ có thể được giải quyết bằng biện pháp hòa bình. Là đồng minh của Iran, Nga sẽ làm tất cả những gì có thể để thúc đẩy giải pháp hòa bình cho vấn đề này", ông Dmitry Peskov chia sẻ.

Một cơ sở hạt nhân tại Iran. (Ảnh: Getty)

Theo hãng tin Reuters, Nga chủ động đề xuất đóng vai trò trung gian đàm phán, chứ chưa có bên nào đề nghị Nga giữ vai trò này. Hiện phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc chưa đưa ra bình luận trước đề xuất của Nga.

Động thái của Nga diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khôi phục chiến dịch gây áp lực tối đa nhằm ngăn Iran phát triển vũ khí hạt nhân, trong khi ông thay đổi chính sách đối ngoại theo hướng mềm mỏng hơn với Nga.

Dù vậy, chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng cho biết sẵn sàng đối thoại với Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian.

“Chính quyền Trump sẽ đối thoại với cả đối thủ và đồng minh, nhưng trên lập trường mạnh mẽ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia”, ông Brian Hughes, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, cho hay.

Tái kích hoạt lệnh trừng phạt quốc tế với Iran?

Iran vẫn phủ nhận việc theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân, nhưng Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cảnh báo Tehran đang đẩy nhanh quá trình làm giàu uranium trên mức 60%, gần chạm ngưỡng 90%, mức có thể sử dụng để chế tạo vũ khí hạt nhân.

Phương Tây lập luận rằng không có lý do dân sự nào hợp lý để làm giàu uranium ở mức cao như vậy và không quốc gia nào làm điều đó nếu không có ý định chế tạo bom hạt nhân. Tuy nhiên, Tehran nói rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ cho mục đích hòa bình.

Ngày 4/3, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để thảo luận về mối đe dọa từ Iran và các biện pháp thúc đẩy sự ổn định trong khu vực. (Ảnh minh họa: NBC)

Năm 2015, Iran ký kết thỏa thuận Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) với Anh, Đức, Pháp, Mỹ, Nga và Trung Quốc, theo đó Tehran được dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhưng phải hạn chế chương trình hạt nhân.

Phía Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận vào năm 2018 trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump. Theo hãng tin Reuters, kể từ đó, Iran đã dần từ bỏ tuân thủ cam kết liên quan đến hạt nhân của mình.

Trong nhiệm kỳ lần này, ông Trump đã chỉ đạo phái đoàn Mỹ tại Liên Hợp Quốc làm việc với các đồng minh để kích hoạt lại lệnh trừng phạt và hạn chế quốc tế đối với Iran.

Anh, Pháp và Đức đã thông báo với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc rằng họ sẵn sàng kích hoạt cơ chế được gọi là "snapback" nhằm tái áp đặt toàn bộ lệnh trừng phạt quốc tế đối với Iran nếu cần thiết, nhằm ngăn chặn nước này sở hữu vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, các nước này sẽ mất quyền kích hoạt cơ chế này sau ngày 18/10/2026, khi nghị quyết của Liên Hợp Quốc về JCPOA hết hiệu lực.

Lưu Gia Huy