Nga phản ứng rắn sau vụ bắt nghi phạm Ukraine phá hoại Nord Stream

Quyền Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc (LHQ), ông Dmitry Polyansky, ngày 22/8 cho biết, Hội đồng Bảo an LHQ sẽ tiến hành một cuộc họp khẩn cấp vào ngày 26/8 tới theo yêu cầu của Nga để thảo luận về vụ phá hoại đường ống khí đốt Nord Stream.

Quyền Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc (LHQ), ông Dmitry Polyansky. Ảnh: Tass

“Trước thông tin về việc Italia bắt giữ một nghi phạm liên quan đến vụ tấn công khủng bố nhằm vào đường ống dẫn khí Nord Stream hồi tháng 9/2022, Nga đã đề nghị Hội đồng Bảo an LHQ tổ chức cuộc họp khẩn. Chúng tôi sẽ nêu bật sự chậm trễ và thiếu minh bạch của cuộc điều tra do Đức tiến hành. Panama, hiện giữ chức Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an, đã lên lịch họp vào 16h ngày 26/8 theo giờ New York”, ông Polyansky viết trên Telegram.

Trước đó, các công tố viên Đức ngày 21/8 thông báo, một công dân Ukraine bị tình nghi tham gia vụ phá hoại dưới biển năm 2022 làm hư hại đường ống dẫn khí Nord Stream giữa Nga và Đức đã bị bắt giữ. Nghi phạm vụ phá hoại đường ống Nord Stream được xác định là Sergey Kusnetsov, 49 tuổi, bị cảnh sát Italia bắt giữ vào đêm 20/8 tại tỉnh Rimini.

Các công tố viên Đức thông tin thêm, nghi phạm Sergey Kusnetsov được cho là một trong những người điều phối vụ phá hoại Nord Stream. Tuy nhiên, nghi phạm đã từ chối dẫn độ tự nguyện sang Đức, khẳng định vào thời điểm xảy ra vụ nổ bản thân đang ở Ukraine. Nếu bị dẫn độ và kết tội, nghi phạm Kusnetsov có thể đối mặt với mức án lên đến 15 năm tù giam tại Đức.

Nhóm của Sergey Kusnetsov gồm 7 người bị cáo buộc đã sử dụng du thuyền để khởi hành từ cảng Rostock trên Biển Baltic của Đức tới địa điểm đặt thiết bị nổ phá hoại đường ống khí đốt Nord Stream 1 và Nord Stream 2. Dấu vết của chất nổ octogen cấp quân sự đã được phát hiện trên du thuyền này.

Hiện chưa rõ nghi phạm Kuznetsov hành động theo ý mình hay theo lệnh từ Kiev. Trước đó, tờ Wall Street Journal từng đưa tin rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã phê chuẩn kế hoạch phá hoại đường ống Nord Stream, nhưng sau đó tìm cách hủy bỏ khi CIA đưa ra cảnh báo. Phía Kiev đã bác bỏ mọi cáo buộc liên quan.

Đại sứ Nga tại Đức Sergey Nechayev hôm thứ Năm nhấn mạnh rằng việc bắt giữ một nghi phạm không thể khép lại cuộc điều tra về vụ phá hoại đường ống Nord Stream. “Phía Nga tiếp tục khẳng định cần có một cuộc điều tra khách quan và toàn diện về vụ tấn công khủng bố này, xác định và truy tố tất cả những người thực hiện và đứng sau vụ việc”, ông Nechayev cho hay.

Nhà ngoại giao Nga cho rằng thông tin từ cơ quan thực thi pháp luật Đức cho đến nay vẫn “rất ít ỏi”, đồng thời khẳng định mục tiêu của vụ phá hoại “chưa từng có tiền lệ” này chính là cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của châu Âu, đặc biệt là Đức.

Đại sứ Nechayev lưu ý rằng gần ba năm trôi qua, các cuộc điều tra do các quốc gia liên quan tiến hành “vẫn chưa mang lại kết quả cụ thể”. Đan Mạch và Thụy Điển đã tuyên bố không thể xác định thủ phạm trong phạm vi thẩm quyền của họ, trong khi chỉ còn Đức tiếp tục theo đuổi điều tra.

“Các vụ nổ Nord Stream là hành động khủng bố quốc tế trắng trợn” ông Nechayev nói, đồng thời nhắc lại rằng ngay cả cựu Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng từng đưa ra đánh giá tương tự vào năm ngoái.

Vụ nổ khiến khí đốt rò rỉ từ đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 ra Biển Baltic. Ảnh: Tass

Sự cố đường ống Nord Stream xảy ra ngày 26/9/2022, khiến ba nhánh của hệ thống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 chạy dưới biển Baltic bị hư hại nặng. Đường ống Nord Stream 2 chưa từng được đưa vào vận hành trước đó.

Nguyên nhân vụ phá hoại đường ống Nord Stream đã trở thành chủ đề của nhiều đồn đoán và làm gia tăng căng thẳng chính trị ở châu Âu sau khi xảy ra cuộc xung đột Nga – Ukraine. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhiều lần khẳng định Moscow có đủ cơ sở để tin rằng vụ phá hoại được thực hiện với sự hậu thuẫn của Mỹ. Văn phòng Tổng công tố Nga đã mở cuộc điều tra về hành vi khủng bố quốc tế.

Vụ bắt giữ nghi phạm vụ Nord Stream đánh dấu một bước đột phá trong cuộc điều tra phức tạp đã kéo dài nhiều năm với sự tham gia của nhiều quốc gia.

Dù bị hư hại nghiêm trọng, các đường ống Nord Stream được cho là vẫn có thể sửa chữa. Vụ phá hoại đường ống đưa khí đốt từ Nga sang Đức được xem là một cuộc tấn công nhằm vào hạ tầng năng lượng trọng yếu của châu Âu và trở thành minh chứng rõ nét cho những hệ lụy kinh tế nặng nề do xung đột Ukraine gây ra.

Nguyễn Phương