Nga sẽ bán dầu ở đâu khi cấm vận từ EU có hiệu lực?

Theo Reuters, Nga xuất khẩu khoảng 20 triệu tấn dầu thô mỗi tháng - tương đương khoảng 5 triệu thùng/ngày (bpd). Các tuyến đường chủ yếu bao gồm đường ống Druzhba đến châu Âu và các tuyến khác đến châu Á.

Khi lệnh cấm vận dầu của châu Âu đối với Nga hoàn toàn có hiệu lực vào tháng 12, nước này sẽ phải tìm các phương án để bán hơn một phần tư lượng dầu thô xuất khẩu đến lục địa già - hiện đang ở mức khoảng 1,3 triệu thùng mỗi ngày.

(Ảnh minh họa)

Tìm người mua mới cho 5,5 triệu tấn dầu

Trong tháng 8, tổng xuất khẩu dầu Nga qua các cảng châu Âu và đường ống Druzhba lên tới 12,05 triệu tấn, trong đó khoảng 5,5 triệu tấn (1,3 triệu thùng/ngày) được vận chuyển đến các quốc gia sẽ ngừng nhập khẩu dầu Nga từ ngày 5/12.

Về mặt kỹ thuật, tuyến Druzhba được loại trừ khỏi lệnh cấm vận vì Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc muốn tiếp tục duy trì nguồn này. Nhưng những khách hàng lớn khác của nguồn Druzhba - Đức và Ba Lan - muốn ngừng mua dầu từ năm 2023.

Các thương nhân cho rằng Nga sẽ phải tìm người mua mới cho số dầu thô trên, có thể đi kèm yêu cầu giá rẻ và các điều khoản đặc biệt, đồng thời phải đối mặt với chi phí hậu cần đắt đỏ hơn khi giao hàng đến các địa điểm xa hơn.

Mỹ và Liên minh châu Âu cũng đang nghiên cứu giới hạn giá dầu của Nga, cho rằng điều này sẽ giúp giảm doanh thu của Moskva trong khi vẫn giữ giá năng lượng toàn cầu ở mức thấp.

Moskva cho biết họ sẽ không bán dầu cho các quốc gia áp đặt giá trần. Trong khi đó các thương nhân nói rằng họ không đánh giá cao hiệu quả của biện pháp này.

"Nga rất ít khả năng chấp nhận giới hạn giá, điều đó không có ý nghĩa đối với Moskva cả về mặt chính trị và kinh tế. Họ sẽ dễ dàng đàm phán các giao dịch riêng hơn là đưa ra cam kết công khai đối với giới hạn giá của phương Tây", một thương nhân nói với Reuters.

Nhiệm vụ khó khăn

Chuyển hướng dầu từ Druzhba sẽ là một nhiệm vụ khó khăn, vì các cảng dầu Nga có khả năng xuất khẩu hạn chế và người bán sẽ phải bố trí thêm tàu chở dầu, các thương nhân cho biết.

Bên cạnh đó, Nga cũng khó tái định tuyến số lượng lớn dầu Urals từ các tàu chở hàng sang đường ống dẫn dầu Đông Siberia ở Thái Bình Dương (ESPO), vốn đang bơm gần hết công suất. Điều đó khiến các chuyến hàng qua châu Âu và kênh đào Suez trở thành những tuyến đường khả thi duy nhất cho dầu thô Urals đến Châu Á.

Trong tháng 8, Nga xuất khẩu 8,85 triệu tấn dầu Urals từ các cảng ở châu Âu, trong đó Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ - những nước dự kiến sẽ không tham gia lệnh cấm vận - mua khoảng một nửa, phần còn lại là các nước châu Âu khác.

Ngay cả khi Moskva đưa ra các điều khoản có lợi hơn, Ấn Độ và Trung Quốc cũng khó có thể mua thêm nhiều dầu thô của Nga vì họ có một số hợp đồng dài hạn với các nhà sản xuất khác, chẳng hạn như Ả-rập Xê-út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

"Các công ty Nga đã giảm giá, chi phí vận chuyển và bảo hiểm, đưa ra các tùy chọn thanh toán và các đặc quyền khác để giữ chân người mua", nguồn tin từ một công ty kinh doanh dầu mỏ châu Á cho biết.

Các công ty Nga cũng sẽ phải thay đổi cách bán dầu thô.

Thị trường dầu mỏ châu Á có chu kỳ giao dịch sớm hơn nhiều so với thị trường châu Âu: vào giữa tháng 9, người mua châu Á đã bắt đầu giao dịch hàng hóa tháng 12, trong khi châu Âu vẫn định giá hàng hóa tháng 10.

Các thương nhân cho biết, để tránh phụ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, Nga dường như đang cố gắng lôi kéo những người mua nhỏ hơn. Theo dữ liệu của Refinitiv Eikon, Sri Lanka cho biết họ sẽ bắt đầu mua dầu Nga, nhưng mới chỉ mua khoảng 300.000 tấn Urals trong năm nay. Cuba đã mua 200.000 tấn Urals trong năm nay.

Phương Anh(Nguồn: Reuters)