Nga tăng cường thương mại với Trung Quốc để chống đỡ trừng phạt của phương Tây

Trong năm ngoái, Nga đẩy mạnh xuất khẩu dầu thô sang Trung Quốc đồng thời tăng cường nhập khẩu hàng công nghệ từ nước này. Ảnh: China News

Nga đã tăng cường nhập khẩu các công nghệ quan trọng cho cuộc chiến ở Ukraine, bao gồm cả chất bán dẫn và vi mạch từ Trung Quốc, báo cáo của tổ chức phi chính phủ Free Russia Foundation (FRF) có trụ sở tại Washington D.C. (Mỹ) cho biết.

Việc Trung Quốc tăng cường mua hàng xuất khẩu của Nga, chủ yếu là năng lượng, bù đắp cho sự sụt giảm nhập khẩu hàng hóa Nga của các đối tác thương mại phương Tây gồm Mỹ, Anh và một số nước thuộc Liên minh châu Âu (EU).

Báo cáo của FRF cho biết: “Khi Mỹ, EU, Anh thu hẹp hoạt động giao thương với Nga, Trung Quốc đã nổi lên như là một đối tác thương mại quan trọng nhất của Nga”.

Dựa trên 40 triệu mục dữ liệu xuất nhập khẩu của hải quan Nga do FRF thu thập được, báo cáo đưa ra một cái nhìn chi tiết về thương mại của Nga. Vào tháng 4 năm ngoái, hải quan Nga dừng công bố dữ liệu hàng tháng về xuất khẩu và nhập khẩu cũng như các dữ liệu thống kê khác. Vào thời điểm đó, giới chức trách hải quan Nga nói rằng họ muốn tránh các ước tính, suy đoán sai lệch về số lượng hàng nhập khẩu. Dữ liệu xuất nhập khẩu được công khai mới nhất của Nga là dữ liệu của tháng 1-2022.

Trung Quốc đã trở thành nhà cung cấp của Nga ở một số công nghệ quan trọng có thể phục vụ mục đích quân sự bất chấp lệnh trừng phạt của phương Tây. Theo dữ liệu của FRF, Trung Quốc đã bán các máy bay không người lái (drone) trị giá tổng cộng 3,3 triệu đô la cho Nga vào năm ngoái.

Báo cáo lưu ý rằng hoạt động giao drone từ Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Hồng Kông, Trung Quốc và Singapore tới Nga vẫn tiếp tục trong tháng 11 và tháng 12. Năm ngoái, Nga đã tăng nhập khẩu bán dẫn và vi mạch lên khoảng 34%, với Trung Quốc nổi lên là nhà cung cấp chính. Điều này đã đưa tổng kim ngạch nhập khẩu chip của Nga lên 2,45 tỉ đô la vào năm 2022 từ 1,82 tỉ đô la vào năm 2021, bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây nhắm vào hoạt động thương mại đó.

Nga và Trung Quốc đã dành nhiều năm để củng cố các mối quan hệ kinh tế song phương, bao gồm dự án xây dựng một đường ống dẫn khí đốt trị giá 55 tỉ đô la và việc Nga tăng cường sử dụng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. Mối quan hệ kinh tế đôi bên trở nên sâu sắc hơn ngay cả khi các quan chức ở Moscow lo ngại Nga có thể bị phụ thuộc vào quỹ đạo kinh tế của Trung Quốc.

FRF đã phối hợp với Đại học IE, có trụ sở tại Madrid (Tây Ban Nha) để thu thập dữ liệu từ một nhà cung cấp dữ liệu bên thứ ba, chuyên phân tích chuỗi giá trị. Nhóm biên soạn báo cáo của FRF bao gồm các nhà kinh tế Nga và cựu quan chức Nga đang sống bên ngoài nước Nga, bao gồm Sergey Aleksashenko, cựu Phó Thống đốc ngân hàng trung ương Nga, và Vladimir Milov, cựu Thứ trưởng Năng lượng Nga và một nhà chính trị đối lập.

Để xác minh tính đúng đắn của dữ liệu, các tác giả đã so sánh với số liệu thống kê thương mại chính thức của Nga được công bố cho đến tháng 1 -2022 và dữ liệu trong năm 2022 của các đối tác thương mại của Nga.

Theo báo cáo, trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 9 năm ngoái, thương mại Nga -Trung tăng khoảng 27 tỉ đô la so với cùng kỳ năm 2021, lên 99 tỉ đô la. Phần lớn sự tăng trưởng đó là nhờ doanh số xuất khẩu dầu thô sang Trung Quốc tăng mạnh sau khi Nga chuyển hướng xuất khẩu dầu sang các thị trường châu Á do các nước phương Tây hạn chế mua các sản phẩm năng lượng của Nga.

Nga cũng ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào hàng hóa Trung Quốc. Trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 9-2022, khoảng 36% hàng nhập khẩu của nước này là từ Trung Quốc. Con số này tăng mạnh so với mức 21% vào cùng kỳ năm 2021.

Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản đều cấm bán các sản phẩm công nghệ cao bao gồm cả chất bán dẫn sau khi cuộc xung đột Nga-Ukraine nổ ra. Khi một số nhà cung cấp hàng công nghệ cao truyền thống của Nga, chẳng hạn như Đức, Hà Lan và Hàn Quốc giảm xuất khẩu, Nga tăng nhập khẩu hàng công nghệ từ Trung Quốc lên hơn gấp đôi. Trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 9-2022, kim ngạch xuất khẩu chip của Trung Quốc sang Nga đạt 500 triệu đô la, tăng từ 200 triệu đô la vào cùng kỳ năm 2021. Nga cũng tăng cường nhập khẩu chip từ các nhà phân phối ở Thổ Nhĩ Kỳ, Kazakhstan và Kyrgyzstan.

Chris Miller, giáo sư tại Đại học Tufts (Mỹ), nói: “Trung Quốc có khả năng sản xuất nhiều loại chip công nghệ thấp, vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi Nga mua những loại chip này”.

Tuy nhiên, Miller cho biết các hệ thống vũ khí thường sử dụng nhiều loại chip, vì vậy, Nga có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt một số loại chip cụ thể ngay cả khi nước này có thể mua số lượng lớn các loại chip khác.

Theo WSJ

Chánh Tài