Ngăn chặn 'cát tặc' trái pháp luật, bốn bị cáo lĩnh 35 năm tù

Vụ án này xảy ra cách đây đã bốn năm, gây nhiều tranh cãi và đến nay thì Tòa án cấp sơ thẩm mới có thể ra phán quyết. Bốn bị cáo gồm: Nguyễn Văn Cường (SN 1982, trú tại xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn), Nguyễn Tuấn Anh (SN 2001), Dương Văn Quý (SN 1995) và Dương Văn Cương (SN 1994, cùng trú tại xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn).

Trước khi gây ra vụ án này, năm 2019, Cường đã bị UBND xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn xử phạt hành chính về hành vi tự ý lập bến bãi trung chuyển vật liệu xây dựng không phép trên diện tích đất nông nghiệp. Năm 2015, Quý bị Công an huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc xử phạt hành chính về hành vi gây rối trật tự công cộng. Năm 2017, Cương bị Công an huyện Sóc Sơn xử phạt hành chính về hành vi xâm phạm sức khỏe người khác.

Bị cáo Cường (bên phải) và đồng phạm tại phiên tòa.

Bị hại trong vụ án là ông Đào Công Thành (SN 1966, trú tại xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn) và chị Nguyễn Thị Anh (SN 1992, trú tại xã Hợp Thịnh, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) không đến tham dự phiên tòa.

Theo cáo trạng của Viện KSND huyện Sóc Sơn, rạng sáng 11/7/2018, ông Đào Công Thành, chị Nguyễn Thị Anh cùng một số người khác đi hai chiếc thuyền đến sông Cầu (thuộc địa phận xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn) khai thác cát trái phép. Hai thuyền đậu cách bờ 30m, giáp khu đất nông nghiệp của bị cáo Cường. Do biết có thuyền hút cát gần với khu vực đất nông nghiệp của gia đình mình nên Cường rủ thêm người đi ngăn cản nhóm “cát tặc”.

Tại bến sông, Cường bị chém gây thương tích 8%. Sau đó, nhóm Cường đánh, trói và cầm hai chiếc điện thoại của ông Thành. Do bị thương nên Cường được đưa đi bệnh viện chữa trị. Những người còn lại trong nhóm Cường đưa nhóm ông Thành về nhà Cường để giải quyết. Nhóm ông Thành bị giữ ở nhà Cường khoảng 30 phút thì cơ quan Công an nhận được tin báo của vợ ông Thành nên có mặt đưa mọi người về trụ sở làm việc.

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng xác định, ông Thành có hành vi khai thác cát không có giấy phép, sử dụng thuyền không có đăng ký phương tiện nên đã ra quyết định xử phạt phạt hành chính tổng cộng 22,5 triệu đồng vào ngày 10/8/2018. Cường và ba đồng phạm là Quý, Tuấn Anh và Cương bị truy tố về tội “Bắt giữ người trái pháp luật” và tội “Cướp tài sản”. Đối với việc Cường bị chém gây thương tích, do cơ quan điều tra chưa làm rõ được ai gây thương tích cho Cường nên đã ra quyết định tách vụ án để tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý sau.

Quá trình xét xử, bốn bị cáo không đồng tình với cáo trạng của Viện KSND huyện Sóc Sơn. Các bị cáo cho rằng, mục đích ban đầu của họ ra bến sông chỉ muốn ngăn cản “cát tặc”. Nhưng khi Cường bị chém thì cả nhóm mới phản kháng rồi giữ người. Về hai chiếc điện thoại của nhóm ông Thành, các bị cáo khai rằng, ông Thành chủ động đưa cho Cường chứ không phải nhóm Cường dùng vũ lực để cưỡng đoạt. Mục đích Cường cầm điện thoại của ông Thành là muốn ngăn ông Thành gọi thêm người đến đánh nhau, chứ không phải cướp. Về việc bắt giữ nhóm ông Thành, Cường khai, chỉ dùng dây buộc trong ít phút rồi thả ra.

Được triệu tập tới tham dự phiên tòa, em trai bị cáo Cường cho biết, nhóm ông Thành chủ động đề xuất về nhà Cường để giải quyết sự việc, chứ không phải bị ép về. Khi tới nhà, hai bên ngồi viết biên bản tường trình sự việc và sau đó cơ quan Công an đến đưa mọi người ra trụ sở để làm rõ. Bào chữa cho bị cáo Cường và các bị cáo đồng phạm, luật sư đưa ra nhiều căn cứ chứng minh 4 bị cáo không có động cơ cướp tài sản, hành vi giữ người cũng xuất phát từ việc Cường bị tấn công trước.

Đối đáp ý kiến của các bị cáo và luật sư bào chữa, đại diện Viện KSND huyện Sóc Sơn thực hành quyền công tố tại phiên tòa nêu quan điểm, khi xảy ra vụ việc mà chưa đủ căn cứ xác định ai là người gây thương tích thì bị cáo Cường và đồng phạm không thể viện cớ để bắt giữ người trái pháp luật.

Và theo quy định của pháp luật, khi bắt giữ người có hành vi vi phạm pháp luật thì phải áp giải ngay đến cơ quan Công an. Nhưng trong vụ án này, các bị cáo không thực hiện như vậy mà lại đưa nhóm ông Thành về nhà bị cáo Cường là hành vi trái pháp luật. Về việc các bị cáo thu giữ hai chiếc điện thoại của nhóm ông Thành, đại diện Viện kiểm sát khẳng định, hành vi đó đã cấu thành tội cướp tài sản, bởi các bị cáo dùng vũ lực tấn công nhằm chiếm đoạt tài sản.

Sau nhiều ngày nghị án, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Cường 2 năm 6 tháng tù về tội bắt giữ người trái pháp luật; 7 năm 6 tháng tù về tội cướp tài sản. Tổng hợp hình phạt cả hai tội danh, bị cáo Cường phải thi hành hình phạt chung là 10 năm tù. Cùng hai tội danh trên, bị cáo Tuấn Anh bị tuyên phạt 7 năm tù; bị cáo Quý và bị cáo Cương cùng bị tuyên phạt 9 năm tù.

HĐXX khẳng định, các bị cáo dù không có thẩm quyền nhưng đã dùng vũ lực bắt, trói rồi đưa bị hại về nhà là đã phạm vào tội bắt giữ người trái pháp luật. Sau đó, các bị cáo chiếm đoạt hai chiếc điện thoại của bị hại là phạm vào tội cướp tài sản. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến sức khỏe, thân thể và tài sản của người khác. Trong vụ án này, bị cáo Cường giữ vai trò cao nhất, ba bị cáo còn lại là đồng phạm giúp sức cho bị cáo Cường.

Nguyễn Hưng