Ngân hàng số, sự phát triển tất yếu trong kỷ nguyên công nghệ cao

Ngân hàng nỗ lực thu hút khách hàng trẻ

Theo số liệu từ NHNN, nhiều tổ chức tín dụng đã ghi nhận tỷ lệ giao dịch qua kênh số vượt 90%. Đồng thời, tỷ lệ người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng cũng đã đạt hơn 87%, cho thấy sự phổ cập mạnh mẽ của dịch vụ tài chính. Thế hệ người tiêu dùng mới như Gen Y, Gen Z, Gen Alpha dần chiếm tỷ lệ lớn trong dịch vụ ngân hàng hiện đại.

Ngân hàng trong mắt người trẻ không còn là nơi để "gửi tiền cho an toàn" mà phải là một trải nghiệm số hóa - tiện lợi, cá nhân hóa, hợp gu.

Minh Trang (20 tuổi), nhân viên truyền thông tại Hà Nội) chia sẻ: “Gần như mọi thứ tôi đều làm trên điện thoại, từ chuyển tiền, thanh toán hóa đơn đến mua vé xem phim, vé máy bay, vé ca nhạc... Tôi chỉ mong các ứng dụng ngân hàng ngày càng tiện hơn, gói gọn nhiều dịch vụ trong một chỗ, đỡ phải cài thêm quá nhiều app”.

Với Ngọc Anh (1999, Hà Nội), ứng dụng ngân hàng số lý tưởng phải giống một “siêu ứng dụng tài chính – tiêu dùng” mang đậm dấu ấn cá nhân. Cô ưu tiên những app cho phép tùy chỉnh giao diện theo sở thích, gợi ý dịch vụ theo thói quen, tự động phân loại chi tiêu và cảnh báo vượt hạn mức.

Theo các chuyên gia, thế hệ người dùng trẻ, sinh ra trong môi trường số, đã và đang định hình lại cách ngân hàng vận hành. Để tồn tại và dẫn đầu, các ngân hàng đang thích nghi nhanh chóng với kỳ vọng số hóa, cá nhân hóa và bền vững từ nhóm khách hàng trẻ này.

Ông Đỗ Quang Vinh, Phó chủ tịch HĐQT kiêm Phó Tổng Giám đốc SHB cho biết, nếu SHB Mobile trước đây chủ yếu phục vụ các nhu cầu cơ bản như chuyển khoản, thanh toán hóa đơn, truy vấn thông tin hay gửi tiết kiệm, thì SHB SAHA đã tiến một bước dài hơn, trở thành nền tảng tài chính số đa tiện ích, tích hợp nhiều dịch vụ trong cùng một ứng dụng. Không chỉ giúp người dùng chuyển - nhận tiền, chi trả tiện ích, hóa đơn..., SHB SAHA còn mở rộng sang các nhu cầu tài chính dài hạn như đầu tư sinh lời, bảo hiểm và quản lý tài chính cá nhân.

Đáng chú ý, ứng dụng còn kết nối với hệ sinh thái đối tác rộng lớn từ VETC (giao thông số), Dai-ichi Life (bảo hiểm), VinaCapital (đầu tư) đến FUTA Bus Lines (vận chuyển) cùng nhiều doanh nghiệp dịch vụ, tiêu dùng khác..., mang lại trải nghiệm liền mạch cho khách hàng trong mọi hoạt động tài chính và đời sống. Người dùng cũng có thể tích điểm thưởng (rewards), nhận ưu đãi từ các đối tác, hoặc tham gia các game tương tác ngay trên ứng dụng - tạo nên một không gian tài chính số năng động, thân thiện và gắn kết hơn với người dùng trẻ.

Không chỉ SHB, nhiều ngân hàng đã nhanh nhạy đầu tư mạnh vào công nghệ số để triển khai nhiều sản phẩm đa dạng cho khách hàng trẻ.

Như ứng dụng VPBank NEO, không còn là khái niệm xa vời với Gen Z. Không chỉ dừng ở việc "giữ tiền", VPBank NEO còn tạo ra không gian tài chính mang đậm dấu ấn cá nhân: chuyển tiền kèm thiệp điện tử dễ thương, chia hóa đơn nhóm chỉ bằng một chạm, hay thanh toán vé xem phim, nạp điện thoại, đặt đồ ăn... mọi thứ đều tích hợp trên cùng một nền tảng.

BIDV triển khai ứng dụng Smart Kids, nền tảng tích hợp trong hệ sinh thái SmartBanking, cho phép phụ huynh mở tài khoản phụ, kiểm soát hạn mức giao dịch và hướng dẫn con hình thành thói quen tiết kiệm. Đây được xem là một trong những nỗ lực đầu tiên nhằm tiếp cận thế hệ trẻ thông qua công cụ tài chính số- phản ánh xu hướng dịch chuyển sớm của ngân hàng Việt Nam sang thị trường tiêu dùng tài chính trẻ tuổi.

Nhắc tới ngân hàng số của người trẻ, TPBank có lẽ là cái tên được nhắc tới đầu tiên khi mang đến trải nghiệm siêu tiện lợi theo phong cách của công dân thời đại số. Ông Đinh Văn Chiến – Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc khối Khách hàng Cá nhân cho biết, App TPBank còn có MeZone, nơi mà trợ lý AI sẽ báo cáo thông tin tài chính tổng quan của khách hàng, đề xuất các sản phẩm phù hợp, và cho phép bạn tùy chỉnh sắp xếp các tính năng yêu thích.

TPBank hiện có hơn 97% giao dịch khách hàng được thực hiện trên nền tảng số, giúp giảm tải cho các kênh giao dịch truyền thống.

Chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ toàn ngành ngân hàng

Tại Việt Nam, tính đến năm 2025, ước tính có hơn 30 ứng dụng ngân hàng số như Lio Bank, VPBank NEO, Techcombank Mobile, BIDV SmartBanking, NCB iziMobile… đang hoạt động, tạo nên một thị trường cạnh tranh khốc liệt và đa dạng lựa chọn cho người tiêu dùng.

Các tổ chức tín dụng và ngân hàng đang hướng đến số hóa toàn diện sản phẩm dịch vụ, liên kết các kênh giao dịch trên không gian mạng. Theo Publicis Sapient, doanh thu tài chính từ các dịch vụ liên kết toàn cầu năm 2025 có thể đạt khoảng 160 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng 41%/năm giai đoạn 2021-2025. Bức tranh đó cho thấy lý do vì sao ngân hàng không thể chỉ dừng ở mô hình số hóa đơn thuần, mà phải trở thành trung tâm tài chính tích hợp.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho rằng ngành Ngân hàng đang đứng trước những thách thức mới mẻ của kỷ nguyên số, như sự xuất hiện của tài sản số (token), đồng tiền ổn định (stablecoin), trí tuệ nhân tạo (AI), và xu hướng mô-đun hóa dịch vụ ngân hàng. Mỗi thay đổi đều mở ra cơ hội, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về quản trị rủi ro, bảo mật và an toàn hệ thống.

Vì vậy các ngân hàng đầu tư hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm để chuyển đổi số và nâng cấp hạ tầng số. Nhóm ngân hàng thương mại có vốn nhà nước chi phối dẫn đầu về quy mô, với BIDV đầu tư 3.168 tỷ đồng, tăng 1,5 lần chỉ sau 3 năm. Tại VietinBank và Vietcombank, đầu tư cho chuyển đổi số trong năm 2024 lần lượt đạt 2.767 tỷ đồng và 2.479 tỷ đồng, duy trì đà tăng trưởng liên tục trong các năm gần đây.

Khối ngân hàng tư nhân cũng "mạnh tay" đầu tư cho công nghệ, tăng sức cạnh tranh với nhóm ngân hàng quốc doanh. Sacombank ghi dấu ấn trong ngành với mức đầu tư cho cơ sở hạ tầng công nghệ hơn 2.300 tỷ đồng trong năm qua.

Tổng giám đốc ACB Từ Tiến Phát,cho hay, thời gian qua, ngân hàng tích cực đầu tư cho hạ tầng, kỹ thuật công nghệ và an toàn bảo mật. Theo ông Phát, mỗi năm, ACB đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng để phát triển hạ tầng giao dịch, hệ thống lõi.

Trong 5 năm qua, Techcombank đã đầu tư hơn 500 triệu USD cho công nghệ và con số này sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới. Tất cả các quy trình nội bộ của ngân hàng đều đã được số hóa hoàn toàn. Gần đây, Techcombank đã hợp tác với nhiều đối tác công nghệ, trong đó có các tên tuổi hàng đầu thế giới như Visa hay Amazon Web Services (AWS).

Lãnh đạo MB cho biết, ngân hàng này đã đầu tư mạnh mẽ cho hệ thống công nghệ thông tin với con số xấp xỉ 50 triệu USD/năm, phân bổ vào 3 lĩnh vực chính: Xây dựng hạ tầng công nghệ, đào tạo nhân lực và triển khai các dự án tự động hóa với 2.000 nhân sự công nghệ thông tin, chiếm 10% tổng nhân sự.

Song hành với đầu tư, đổi mới công nghệ, MB luôn chú trọng giữ an toàn, bảo mật thông tin khách hàng thông qua áp dụng công nghệ tiên tiến, bảo mật đa lớp; phối hợp chặt chẽ với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05)...

Thảo Nguyên