Ngăn ngừa thảm họa nhân đạo

Phát biểu với báo giới tại trụ sở Liên hợp quốc (LHQ) ở New York (Mỹ), người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric cho biết Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đang tiến hành nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc, trong đó có các Trưởng phái đoàn thường trực các nước tại LHQ, nhất là Nga và Ukraine, để tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Ukraine. Hiện, các quan chức LHQ cũng đang đàm phán với giới chức Bộ Quốc phòng Nga để điều phối và hỗ trợ các hoạt động nhân đạo tại Ukraine.

Người tị nạn lên xe buýt để sơ tán khỏi Irpin, Ukraine, ngày 5/3. Ảnh: THX

Theo người phát ngôn LHQ, Mosocw đã nhất trí sẽ hợp tác chặt chẽ hơn và chia sẻ thông tin nhằm tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa quân đội và dân sự trong lĩnh vực nhân đạo, đảm bảo cho những người đang trong hoàn cảnh khó khăn nhất, bị đe dọa tính mạng, nhận được sự hỗ trợ nhân đạo nhanh chóng.

Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề nhân đạo Martin Griffiths cũng đã lên tiếng kêu gọi các bên của cuộc xung đột bảo vệ dân thường và các cơ sở hạ tầng dân sự: “Các bên cần quan tâm đến việc bảo vệ an toàn cho dân thường và nhà dân cũng như cơ sở hạ tầng trong các hoạt động quân sự của họ. Điều này bao gồm việc cho phép dân thường rời khỏi các khu vực có hoạt động thù địch trên cơ sở tự nguyện. Quốc tế cần lối đi an toàn cho việc cung cấp nhân đạo vào các khu vực đang xảy ra chiến sự. Thường dân ở nhiều nơi của Ukraine rất cần viện trợ, đặc biệt là vật tư y tế cứu sinh”.

Trong khi đó, ngày 7-3, Ngân hàng Thế giới (WB) đã phê duyệt gói hỗ trợ bổ sung 489 triệu USD cho Ukraine, sẽ giải ngân ngay lập tức và gọi đây là “khoản hỗ trợ cho sự phục hồi từ tình trạng kinh tế khẩn cấp ở Ukraine”. Trong một tuyên bố, WB nêu rõ: “Gói hỗ trợ được Hội đồng WB phê duyệt bao gồm số tiền cho vay thêm 350 triệu USD và các khoản bảo lãnh trị giá 139 triệu USD.

Khoản hỗ trợ được giải ngân nhanh chóng này sẽ giúp Chính phủ Ukraine cung cấp các dịch vụ quan trọng cho người dân, trong đó có tiền lương cho nhân viên bệnh viện, lương hưu cho người già và các chương trình xã hội cho những người dễ bị tổn thương”. WB cho biết tổ chức tài chính này “cũng đang huy động khoản tài trợ không hoàn lại 134 triệu USD và khoản tài trợ song song 100 triệu USD, nâng tổng số tiền hỗ trợ là 723 triệu USD”.

Hồi tuần trước, Chủ tịch WB David Malpass và Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva đã thông báo về gói hỗ trợ trị giá 3 tỷ USD của WB cho Ukraine, trong khi đó, IMF sẽ sớm xem xét các đề xuất viện trợ khẩn cấp. Tuyên bố chung của WB và IMF nêu rõ: “Các tổ chức của chúng tôi đã phối hợp cùng nhau để hỗ trợ Ukraine trên mặt trận chính sách và tài chính...

Tại WB, chúng tôi đang chuẩn bị gói hỗ trợ 3 tỷ USD trong những tháng tới, trong đó gói giải ngân nhanh nhất trị giá 350 triệu USD sẽ được đệ trình để ban lãnh đạo phê duyệt trong tuần này, tiếp theo là gói 200 triệu USD giải ngân nhanh cho hỗ trợ y tế và giáo dục”. IMF cho biết tổ chức này có thể xem xét đề nghị viện trợ khẩn cấp của Ukraine thông qua cơ chế huy động vốn nhanh vào đầu tuần tới. Ngoài ra, IMF sẽ tiếp tục phối hợp với Ukraine từ nay đến cuối tháng Sáu để hỗ trợ thêm 2,2 tỷ USD.

Trong nỗ lực tương tự, các nhóm nhân đạo tại Hà Lan ngày 7/3 cho biết đã huy động được 106,2 triệu euro để hỗ trợ các nạn nhân cuộc xung đột tại Ukraine. Tuyên bố trên trang web của 11 tổ chức nhân đạo, bao gồm Hội Chữ thập đỏ và Văn phòng Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Hà Lan, cho biết chương trình này bắt đầu từ ngày 1/3 vừa qua và sẽ tiếp tục nhận quyên góp và số tiền quyên góp được sẽ giúp hàng triệu người dân Ukraine, trong đó có 7,5 triệu trẻ em, có được sự hỗ trợ khẩn cấp, bao gồm chăm sóc y tế, thực phẩm, nơi ở và hỗ trợ tâm lý. Số tiền quyên góp trên bao gồm 15 triệu euro của Chính phủ Hà Lan. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng cho biết nước này sẽ cung cấp hàng y tế khẩn cấp cho Ukraine ngay trong tuần này để giúp đỡ những người gặp khó khăn.

Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch vận chuyển tới Ukraine 40 tấn thiết bị y tế, bao gồm đồ bảo hộ, găng tay y tế, khẩu trang, bộ dụng cụ sơ cứu, máy tạo oxy di động và mặt nạ phòng độc. Lô hàng đầu tiên dự kiến sẽ được chuyển đi chiều tối 8/3 và 3 lô khác sẽ được chuyển đến Ukraine trong tuần này với sự hợp tác của chính phủ các quốc gia láng giềng. Seoul trước đó đã cam kết cung cấp viện trợ nhân đạo trị giá 10 triệu USD cho Ukraine.

Trong khi đó, Chính phủ Đức cho biết nước này sẽ tổ chức một cuộc họp trực tuyến các bộ trưởng nông nghiệp từ các quốc gia Nhóm Các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) vào ngày 11/3 tới, để thảo luận về tác động của căng thẳng Nga-Ukraine đối với an ninh lương thực toàn cầu và cách ổn định tốt nhất thị trường lương thực. Bộ trưởng Nông nghiệp Đức Cem Oezdemir nhận định: “Việc cung cấp thực phẩm ở Đức và Liên minh châu Âu (EU) hiện đang an toàn, song có thể xảy ra tình trạng thiếu hụt lớn hơn ở một số quốc gia bên ngoài EU - đặc biệt là những nơi tình trạng khan hiếm hiện đang xảy ra do các vấn đề như hạn hán. Bên cạnh đó, không loại trừ khả năng giá nông sản tăng tại các nước công nghiệp”.

Nga và Ukraine đang đàm phán về các lệnh ngừng bắn tạm thời và Moscow đã cho phép mở nhiều hành lang nhân đạo trong những ngay này. Vào khoảng 14h ngày 8/3 (giờ Việt Nam), Nga tuyên bố sẵn sàng mở nhiều hành lang nhân đạo từ Kiev và các trung tâm cư dân lân cận tới Nga và Belarus, theo thỏa thuận với phía Ukraine. Hiện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tiếp cận được nhiều khu vực của Ukraine, cung cấp thiết bị y tế và thuốc thang cũng như nhân viên y tế cho nhiều bệnh viện. Trong khi, Nga cũng tuyên bố hỗ trợ hàng tấn thuốc men và lương thực cho người dân tại các khu vực đã được Nga kiểm soát.

Trước đó, tại vòng đàm phán thứ 3 diễn ra trong gần 3 giờ tại Belovezhskaya Pushcha ở biên giới Belarus và Ba Lan, hai phái đoàn Nga và Ukraine đã không đạt được những kết quả đáng kể nhưng đã tháo gỡ được nhiều vấn đề liên quan tới hoạt động sơ tán dân thường. Nhà đàm phán Ukraine Mykhailo Podolyak cho biết trong vòng đàm phán thứ ba với Nga, hai bên đã đạt được một vài tiến triển nhỏ về hoạt động hậu cần sơ tán dân thường, song không có thỏa thuận nào có thể cải thiện đáng kể tình hình chung. Ông Mykhailo Podolyak thông báo hai bên sẽ tiếp tục đàm phán về lệnh ngừng bắn.

Về phần mình, Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky cho biết hai bên đã tiếp tục bàn về các vấn đề quân sự và chính trị. Tuy nhiên, ông nhận định đàm phán vẫn khó khăn, còn quá sớm để nói về kết quả tích cực. Ông cũng cho biết đoàn đàm phán của Nga đã mang theo nhiều tài liệu, trong đó có những thỏa thuận chi tiết. Phía Ukraine không ký kết những tài liệu này mà mang về nghiên cứu. Ông nêu rõ một cách thẳng thắn là phía Nga chưa đạt được những kỳ vọng từ các cuộc đàm phán nhưng hy vọng lần tiếp theo hai bên sẽ có thể tiến thêm một bước đáng kể hơn. Ngoài ra, trong cuộc đàm phán lần này, hai bên đã tháo gỡ được nhiều vấn đề liên quan hoạt động sơ tán dân thường, trong đó phía Ukraine đảm bảo rằng các hành lang nhân đạo sẽ hoạt động từ ngày 8/3.